Herhangi bir sosyal güvenliği veya sigortası olmayan, yeşilkart (aylık geliri brüt asgari ücretin üçte birinden az olduğu için primleri devlet tarafından ödenen kişi) kapsamında bulunmayan 18 yaşını doldurmuş kişiler ücretlerini kendirleri ödeyerek sağlık kurum ve kuruluşlarından sağlık yardımı alabilmektedir.

Sosyal güvenliği olanların ise sağlık yardımları GSS kapsamında Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından karşılanmakla birlikte, bunlar da muayene katılım payı, reçete parası, ilaç katkı payı ödemekte, özel hastane ve tıp merkezlerine gidenler ayrıca ilave (ek) ücret ödemektedirler. (Bkz. Muayene – İlaç – Tedavi Katılım Payı ve İlave Ücret Uygulamaları). Bunun dışında taban ilaç uygulaması kapsamında, doktor reçeteye hangi ilacı yazarsa yazsın, Kurum reçetede yazılı ilacın daha ucuz muadili (aynı etken maddeyi taşıyan eşdeğer ilaç) varsa onun ücretini karşılamakta, eğer kişi ücreti daha yüksek olanı almak isterse aradaki farkı da kendisinin ödemesi gerekmektedir. Yaklaşık 15 kalem ilaç grubu bu uygulamaya dahildir.

Bütün bu uygulamalar, gittikçe yükselen ve sosyal güvenlik açığını artıran sağlık giderleri nedeniyle yapılmaktadır. Sağlık giderlerindeki bu artış ise sağlık alanındaki suiistimallerden ve bilinçsiz ilaç tüketiminden kaynaklanmaktadır. Sosyal Güvenlik Kurumu istatistiklerine göre Kurum 2014 yılı Temmuz ayı sonu itibariyle KDV hariç toplam 20 milyar 97 milyon 522 bin lira (eski parayla 20 katrilyon 97 trilyon 522 milyar lira) sağlık harcaması yapmıştır.

Nitekim Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı Yadigar Gökalp İlhan’da yanlış ve gereksiz ilaç kullanımının sosyal güvenlik sisteminin sürdürülebilirliğini tehdit ettiğini açıklamış, sağlık mesleği mensupları ve altyapı olanaklarının yetersizliklerine ilaveten, halkın bilgi eksikliğinden kaynaklanan olumsuz tutum ve davranışların da bunda önemli payının bulunduğunu, etkisiz ve yüksek maliyetli ilaç kullanımının dünya genelinde olduğu gibi Türkiye’de de önemli sağlık ve ekonomik sorunlara neden olduğunu, bu olumsuz durumun sağlık ve sosyal güvenlik kurumlarının sundukları hizmetlerin kalitesini ve sürdürülebilirliğini de önemli ölçüde tehdit ettiğine belirtmiştir.

Bu doğrultuda, Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonundan görüşmeleri devam eden 2015 yılı bütçesiyle ilgili olarak, 2015 yılında kamunun sağlıktaki payının düşeceği, önümüzdeki iki yıl içinde de Devletin yapacağı sağlık harcamalarının milli gelir içindeki payını azaltmayı hedeflediği yani sağlık bütçesinde tasarruf dönemi olacağı şeklinde yazılı ve görsel basında haberler yer aldı. Bilinçsiz ve gereksiz ilaç tüketimini ve sağlık alanındaki suiistimalleri azaltarak bu tasarrufu kısa dönemde gerçekleştirmek zor olduğuna göre, bu tasarruf ancak devletin sağlık harcamaları azaltılarak sağlanacak, dolayısıyla vatandaşın sağlık hizmeti almak için cebinden daha fazla ödeme yapması gerekecek.