6 Şubat 2014 Perşembe günü Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulu’nda kabul edilen 6518 sayılı “Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun”la;

Özellikle maddi durumu iyi olmayan kişilere yapılacak sosyal yardımlar, bakım parası, engellilere getirilen yen haklar konusundaki düzenlemeleri Sosyal Yardımlar ve Engellilerle İlgili Önemli Değişiklikler İçeren Torba Yasa Kabul Edildi başlıklı haberimizde daha önce belirtmiştik.

Söz konusu Kanun Cumhurbaşkanı’nın onayını müteakip 19 Şubat 2014 tarihli ve 28918 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak, bazı maddeleri hariç yürürlüğe girdi. Diğer maddeleri ise Kanunun 125 inci maddesinde belirtilen tarihlerde yürürlüğe girecek.

Söz konusu Kanunla çalışma hayatı ve Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamalarıyla ilgili olarak da bazı düzenleme ve değişiklikler yapılmış olup, bunlar aşağıda belirtilmiş olup, Kanun metnine ilgili Resmi Gazete’den ulaşabilirsiniz.

1- 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun 49 uncu maddesine; korumalı işyerlerinde çalışan ve iş gücü piyasasına kazandırılmaları güç olan zihinsel veya ruhsal engellilerin işsizlik sigortası işveren payının Hazine tarafından karşılanacağına dair bir cümle eklendi. Dolayısıyla korumalı işyerlerinde bu kapsamda çalışan sigortalıların, işveren tarafından ödenmesi gereken yüzde 2 oranındaki işsizlik sigortası primini devlet karşılayacak.

2- 4857 sayılı İş Kanununun “Eşit davranma ilkesi” başlıklı 5 inci maddesinin “İş ilişkisinde dil, ırk, cinsiyet, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayırım yapılamaz.” şeklindeki birinci fıkrası “İş ilişkisinde dil, ırk, renk, cinsiyet, engellilik, siyasal düşünce, felsefî inanç, din ve mezhep ve benzeri sebeplere dayalı ayrım yapılamaz.” şeklinde değiştirildi. Yapılan bu değişiklikle işverene; diğer farklılıklar yanında, renk ve engellilik (özürlülük) gibi farklılıklardan dolayı da  çalışanlar arasında ayrım yapma yasağı getirildi (Bkz. Ayrımcılık Tazminatı Nedir ? başlıklı yazı).

3- 4857 sayılı İş Kanununun “Engelli ve eski hükümlü çalıştırma zorunluluğu” başlıklı 30 uncu maddesinde değişiklik yapıldı. Maddenin altıncı fıkrası uyarınca; özel sektör işverenlerince bu madde kapsamında çalıştırılan 4/1-a (SSK) ile korumalı işyerlerinde çalıştırılan engelli sigortalıların, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı, kontenjan fazlası engelli çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde engelli çalıştıran işverenlerin ise bu şekilde çalıştırdıkları her bir engelli için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin yüzde ellisi Hazinece karşılanıyordu. Yapılan değişiklikle artık, kontenjan fazlası engelli çalıştıran, yükümlü olmadıkları halde engelli çalıştıran işverenlerin de sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı Hazine tarafından karşılanacak (Bkz. Özürlü-Eski Hükümlü Çalıştırma Oranları, İstihdam Teşviki Uygulamaları – Teşviklerin Kapsamı ve Yararlanma Şartları başlıklı yazılar).

4- 4857 sayılı İş Kanununa “Korumalı işyerlerinde çalışan engellilerin ücretleri” başlıklı Ek 1. Madde eklendi. Maddede; korumalı işyerlerinde çalıştırılan ve iş gücü piyasasına kazandırılmaları güç olan zihinsel veya ruhsal engellilere işverenlerince zamanında ödenmiş olan ücretlerin hazine tarafından karşılanması düzenleniyor.

 5- 5378 sayılı Engelliler Hakkında Kanunun 13 üncü maddesi değiştirildi. Yapılan değişiklik uyarınca;

Engellilerin meslek seçebilmesi ve bu alanda eğitim alabilmesi için gerekli tedbirler alınacak.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yapılan iş ve meslek analizleri doğrultusunda engelliler için Millî Eğitim Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca mesleki habilitasyon, rehabilitasyon ve eğitim programları geliştirilecek. Engellilerin mesleki habilitasyon ve rehabilitasyon hizmetleri, kamu kurum ve kuruluşları ile belediyeler ve diğer gerçek veya tüzel kişiler tarafından da gerçekleştirilebilecek.

6- 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Finansmanı sağlanan sağlık hizmetleri ve süresi” başlıklı 63 üncü maddesinde değişiklik yapıldı.

Maddenin ikinci fıkrasında; finansmanı sağlanacak sağlık hizmetlerinin teşhis ve tedavi yöntemleri ile (f) bendinde belirtilen sağlık hizmetlerinin türlerini, miktarlarını ve kullanım sürelerini, ödeme usûl ve esaslarını Sağlık Bakanlığının görüşünü alarak Sosyal Güvenlik Kurumu’nun belirlemeye yetkili olduğu hükmü yer almaktaydı. Yapılan değişiklik uyarınca Sosyal Güvenlik Kurumu artık Sağlık Bakanlığının yanında Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın da görüşünü alacak.

Ancak, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının görüşünün alınması (f) bendinde belirtilen ortez, protez ve diğer iyileştirici nitelikteki araç ve gereçlerin miktarını, standartlarını, sağlanmasını, uygulanmasını, kullanma sürelerini ve garanti süresi sonrası bakım, onarım ve yenilenmesi hususlarını kapsıyor.