27 Mart 2015 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kabul edilen ve 7 Nisan 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 6637 sayılı Torba Yasada (Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun) üç önemli sosyal destek yer alıyor.

Bunlar;

1- Konut hesabı ve Devlet katkısı

2- Çeyiz hesabı ve Devlet katkısı

3- Doğum yardımı

Söz konusu sosyal destekler 633 sayılı Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen maddelerle getirildi. Dolayısıyla bu konudaki uygulama Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı tarafından yürütülecek. Doğum yardımı ile ilgili madde 15 Mayıs 2015 tarihinde yürürlüğe girecek. Çeyiz hesabı ve konut hesabı ile ilgili maddeler ise yürürlüğe girdi. Ancak uygulamaların ayrıntıları çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceğinden, söz konusu sosyal destekler de muhtemelen ilgili yönetmelikler çıktıktan sonra uygulamaya girecektir.

Öte yandan söz konusu çeyiz hesabının ölüm (yetim) aylığı alıyorken evlenen kız çocuklarına verilen çeyiz parası ile bir ilgisi bulunmadığı gibi, doğum yardımının da devlet memurlarına verilen doğum yardımı veya sigortalılara verilen emzirme ödeneği (süt parası) ile bir ilgisi bulunmamaktadır. Dolayısıyla herhangi yasal değişiklik yapılmadığı sürece bu çeyiz parası ve emzirme ödeneği aynen devam edecektir.

Söz konusu sosyal destek ve yardımların kısa ayrıntıları aşağıda yer almaktadır.

Konut Hesabı ve Devlet Katkısı

Konut sahibi olmayan Türk vatandaşlarına, yurt içinde satın alacakları ilk ve tek konut için 5411 sayılı Bankacılık Kanununa tabi mevduat veya katılım bankalarının yurt içi şubelerinde Türk Lirası cinsinden konut hesabı açmaları, en az 3 yıl boyunca sistemde kalmaları ve konutu satın almalarını müteakip ilgili bankaya başvurmaları hâlinde, Bakanlar Kurulunca belirlenecek usul ve esaslara göre Devlet katkısı ödenecek. Devlet katkısı ödemesi hesapta biriken toplam tutarın yüzde 20’sini ve azami 15.000 Türk Lirasını geçemeyecek. Azami tutar her yıl yeniden değerleme oranı kadar artırılacak. Bakanlar Kurulu isterse azami tutarı üç katına kadar artırabilecek. Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamına girenler yani çıkma izini alarak Türk Vatandaşlığını kaybedenler, çeyiz hesabından farklı olarak konut hesabı uygulanmasından yararlanamayacak.

Çeyiz Hesabı ve Devlet Katkısı

Türk vatandaşlarına ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamına girenlere yani çıkma izini alarak Türk Vatandaşlığını kaybedenlere (mavi kartlılara), 5411 sayılı Bankacılık Kanununa tabi mevduat veya katılım bankalarının yurt içi şubelerinde Türk Lirası cinsinden çeyiz hesabı açmaları, en az 3 yıl boyunca sistemde kalmaları, 27 yaşını doldurmadan ilk evliliklerini yapmaları ve evliliklerini müteakip ilgili bankaya başvurmaları hâlinde, Bakanlar Kurulunca belirlenecek usul ve esaslara göre Devlet katkısı ödenecek. Söz konusu devlet katkısı hak sahibine hesabın bulunduğu banka aracılığıyla ve bir defada ödenecek. Devlet katkısı ödemesi hesapta biriken toplam tutarın yüzde 20’sini ve azami 5.000 Türk Lirasını geçemeyecek. Azami tutar her yıl yeniden değerleme oranı kadar artırılacak. Bakanlar Kurulu azami tutarı üç katına kadar artırabilecek.

Doğum Yardımı

Türk vatandaşlarına, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın, canlı doğan birinci çocuğu için 300 TL, ikinci çocuğu için 400 TL, üçüncü ve sonraki çocukları için 600 TL doğum yardımı yapılacak. Belirtilen tutarları Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Maliye Bakanlığı müştereken artırabilecek. Bu yardım Türk vatandaşı olan anne veya babaya, her ikisi de Türk vatandaşı ise anneye yapılacak. Doğum yardımı, Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığınca belirlenen zorunlu hâllerde babaya ödenebilecek. Doğum yardımı ödenmesinde Kimlik Paylaşımı Sisteminde yer alan nüfus kayıtları esas alınacak. Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamına girenler yani çıkma izini alarak Türk Vatandaşlığını kaybedenler de aynen bu doğum yardımında yararlandırılacak.