Prim ve idari para cezası gibi borçlarla ilgili olarak, zaman zaman yasal düzenlemelerle geçici süreler için getirilen borç yapılandırma veya affı dışında, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesinde belirtilen şartların varlığı halinde, kamuya olan borçlar her zaman ertelenebilmekte veya 36 aya kadar taksitlendirilebilmekte ve şu anki uygulamaya göre taksitlere aylık yüzde 1 faiz uygulanmaktadır (Bkz. Prim ve İdari Para Cezası Borçlarına Erteleme veya Taksitlendirme Yapılır mı başlıklı yazı).

Ancak bu şekilde 6183 sayılı Kanun kapsamında taksitlendirilmiş borç henüz bitmeden yani borç taksitler halinde ödenmekteyken, yapılan yasal bir düzenleme ile geçici bir süre için borç yapılandırması / taksitlendirmesi imkanı getirilmesi halinde, genelde yeni yapılandırma veya aftan 6183 kapsamında taksitlendirilmiş borcu olanlar da yararlanabilmektedir. Çünkü bu şekilde geçici süreler için getirilen yapılandırma veya aflar 6183’e göre daha cazip şartlar içerebilmekte, örneğin idari para cezalarıyla prim borçlarına ait gecikme zammı ve cezaları (faizleri) tamamen silinebilmekte, hatta bazen anaparadan da indirim yapılabilmektedir. Bu tür durumlarda da kamu borçlusunun, 6183 kapsamındaki taksitlendirme yerine yeni yapılandırmadan yararlanması menfaatine olabilmektedir. Hatta çoğu zaman, daha önce çıkmış olan bir yasaya göre borcunu yapılandırmış – taksitlendirmiş olanlar, taksitleri bitmeden yeni bir yasa çıkması halinde, istemeleri halinde kalan borç için yeni yasadan yararlanmalarına dahi imkan sağlanmaktadır.

Bu tür durumlarda, kalan taksitlere ait borcun taksit faizleri silinerek kalan borç yeni çıkan yasada yer alan şartlara göre yeniden hesaplanıp, yapılandırılıp, taksitlendirilmekte; daha önce ödenmiş olan kısımla ilgili olarak ise herhangi bir iade veya mahsup işlemi yapılmamaktadır. Örneğin, 6183 kapsamında taksitlendirilen borcun içerisinde prim borcu yanında, gecikme zammı ve cezası ile idari para cezası da varsa ve yeni çıkan yasa gecikme zam ve cezaları ile idari para cezalarının terkin edilmesi yani silinmesi yönünde hüküm içeriyorsa; kalan borcun içerisinde yer alan gecikme zam ve cezaları ile idari para cezaları silinmekte, kalan kısım ile yeni yasada yer alan koşullara göre yapılandırılıp, taksitlendirilmektedir. Gecikme zam ve cezaları ile idari para cezalarının ödenmiş kısmı ise iade veya mahsup edilmemektedir.

Nitekim, kamuya olan borçlarla ilgili yapılandırma / taksitlendirme konusunda şimdiye kadar çıkarılan en kapsamlı yasalardan biri olan 6111 sayılı Kanunda; “bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce 6183 sayılı Kanun ve diğer kanunlar uyarınca tecil edilip de tecil şartlarına uygun olarak ödenmekte olanlarından, kalan taksit tutarları için borçlular, talep etmeleri halinde bu Kanun hükümlerinden yararlanabilirler. Bu takdirde tecil şartlarına uygun olarak ödenen taksit tutarları için tecil hükümleri geçerli sayılır. Bu şekilde ödenmiş taksit tutarlarına tecil tarihi ile ödeme tarihi arasında geçen süre için sadece ilgili kanunun öngördüğü faiz uygulanır. Kalan taksit tutarları vadesinde ödenmemiş alacak kabul edilir ve bu alacaklar hakkında bu Kanun hükümleri uygulanır.” hükmüne yer verilmiştir.(www.isvesosyalguvenlik.com)