Çalışanların İş Güvenliği Eğitiminde Önemli Değişiklikler Yapıldı

Çalışanların İş Güvenliği Eğitiminde Önemli Değişiklikler Yapıldı
17 Haziran 2018 17:42

6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile getirilen iş güvenliğinin en önemli ve vazgeçilmez konularından biri de çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilmesidir.

Bu konu Kanunun17 nci maddesinde düzenlenmiş, ayrıca Çalışanların İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimlerinin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik yayımlanarak çalışanlara verilecek İSG eğitiminin ayrıntıları belirtilmiştir. Ancak 24 Mayıs 2018 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle söz konusu Yönetmelikte önemli değişiklikler yapılmış, dolayısıyla çalışanlara verilecek iş sağlığı ve güvenliği eğitiminin usul ve esasları önemli değişikliğe uğramıştır. 24 Mayıs 2018 tarihli Yönetmelikle yapılan değişiklikler ve getirilen yeni yükümlülükler aşağıda belirtilmiştir.

Öte yandan aşağıda belirtilen hususlar çalışanların iş sağlığı ve güvenliği konusundaki eğitimleriyle ilgili olup, çalışanların mesleki eğitimleriyle ilgili konuları içermemektedir. Bu husus Bütün Yönleriyle Çalışanların Bilgilendirilmesi – İş Güvenliği ve Mesleki Eğitimlerinin Usul ve Esasları başlıklı yazıda ele alınmıştır.

1- Tanımlar başlıklı 4 üncü maddeye aşağıdaki tanımlar eklenmiştir.

e) İşe başlama eğitimi: Çalışan fiilen çalışmaya başlamadan önce, çalışanın yapacağı işe, varsa kullanacağı iş ekipmanına ve işyerine özgü iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerini içeren konularda uygulamalı olarak verilen eğitim,

f) Temel eğitim: Asgari Ek-1’de belirtilen konuları içeren ve düzenli aralıklarla tekrarlanan eğitim,

g) Uzaktan eğitim: İletişim teknolojileri aracılığıyla elektronik ortamda gerçekleştirilen eğitim faaliyetleri,

ğ) Uzaktan eğitim yönetim sistemi: Uzaktan eğitim sisteminin yönetimini, belgelendirme ve raporlandırma işlemlerini, iletişimini, kurs içeriğinin yayınlanmasını ve uzaktan ölçme değerlendirme işlevlerini sağlayan bilgisayar yazılımı,

2- İşverenin yükümlülükleri ile ilgili 5 inci maddede değişiklikler yapılmıştır. Yapılan değişiklikler uyarınca;

– İşveren düzenlenen eğitim programlarına sadece çalışanların katılımını sağlamakla yetinmeyip, katılımların eğitim katılım tutanağı ile kayıt altına alınmasını, ayrıca katılanlar için katılım belgesi değil eğitim belgesi düzenlenmesini sağlayacak. Hazırlanacak eğitim tutanağında, eğitimin düzenlendiği yer ve tarih, katılımcıların adı, soyadı ve imzası, eğiticinin adı, soyadı ve imzası ile eğitimin konusu ve süresi yer alacak.

– 4857 sayılı İş Kanununun 7 nci maddesi kapsamına giren geçici iş ilişkisinde, geçici bir süre ile çalışanları kendi işyerinde çalıştırmak üzere devralan işveren, devraldığı çalışanların iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesinden sorumlu olacak. Ayrıca geçici bir süre ile çalışanları kendi işyerinde çalıştırmak üzere devralan işveren, devraldığı çalışanları ve işverenlerini iş sağlığı ve güvenliği risklerine ilişkin bilgilendirecek.

– Asıl işveren-alt işveren yani taşeron ilişkisi kurulan işyerlerinde, her işveren kendi çalışanlarına iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerinin verilmesinden sorumlu olacak. Bu işyerlerinde taşeron çalışanlarının eğitimleri ile ilgili konularda, taşeron asıl işvereni bilgilendirecek. Asıl işveren, taşeron çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliği eğitimlerine dair belgeleri kontrol edecek. Ayrıca asıl işveren, taşeronun çalışanlarına işe başlamadan önce işyerine özgü risklere ilişkin bilgi verecek. Zaten 5510 sayılı Kanunun 12/6. maddesi uyarınca, başta iş kazası ve meslek hastalığı olmak üzere, asıl işveren, bu Kanunun işverene yüklediği yükümlülüklerden dolayı taşeron ile birlikte sorumlu tutulmaktadır.

– Geçici iş ilişkisi ve asıl işveren-taşeron ilişkisi kapsamında çalışanın yaptığı iş değişmeden yeni bir işyerinde çalışmaya başlaması hâlinde 6 ncı maddenin yedinci fıkrasındaki hükümler uygulanacak. Söz konusu yedinci fıkranın kapsamına ait açıklama aşağıda yer almaktadır.

3- İşveren, çalışanlara işe başlamadan önce işe başlama eğitimi, işe başladıktan sonra da en kısa süre içerisinde temel eğitim verilmesini sağlayacak. İşe başlama eğitimleri işverence veya işveren tarafından görevlendirilen bilgi sahibi ve deneyimli çalışanlarca verilebilecek. İşe başlama eğitimleri, temel eğitimlerin gerçekleştirilmesine kadar geçen sürede çalışanın tehlike ve risklere karşı korunmasını sağlayacak nitelikte olacak ve uygulamalı olarak verilecek. İşe başlama eğitimi her çalışan için en az iki saat olarak düzenlenecek. Bu eğitimlerde geçen süreler temel eğitim sürelerinden sayılmayacak. Yani temel eğitim ayrıca verilecek. İşveren temel eğitimin ise en az Yönetmelik Ek-1’de belirtilen konuları içerecek şekilde, çalışan işe başladıktan sonra en kısa sürede verilmesini sağlayacak.

4- 6 ncı maddeye eklenen yedinci fıkra uyarınca; bir işyerinde temel eğitimini tamamladıktan sonra yaptığı iş değişmeden yeni bir işyerinde çalışmaya başlayan, yani işyeri değiştiren çalışana yeni işyerinde de işe başlama eğitimi verilecek. Ayrıca Yönetmelik Ek-1’de yer alan eğitim programının tamamı tekrarlanmaksızın yeni başladığı işyerine özgü riskler ile korunma tedbirlerini içeren konularda (çalışma yeri veya iş değişikliği, iş ekipmanının değişmesi, yeni teknoloji uygulanması gibi durumlar nedeniyle ortaya çıkacak risklerle ilgili konularda) eğitilecek. Çalışanın daha önceki işyerinde temel eğitimi tamamladığına dair belgelerinin kontrolünden işveren sorumlu olacak. Bu çalışanların temel eğitimleri, çalışanın eğitimi tamamladığı tarihten itibaren yeni başladığı işyerinin tehlike sınıfına göre;

a) Çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde yılda en az bir defa,

b) Tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde iki yılda en az bir defa,

c) Az tehlikeli sınıfta yer alan işyerlerinde üç yılda en az bir defa,

tekrarlanacak. Ayrıca işveren düzenli aralıklar süresince bu eğitim faaliyetlerini gösteren yıllık, iki yıllık veya üç yıllık eğitim programlarının hazırlanmasını sağlayacak ve onaylayacak.

5- Herhangi bir işyerinde çalışmaya devam eden çalışanlara ise verilecek temel eğitimler, işin devamı süresince belirlenen düzenli aralıklar içinde;

a) Az tehlikeli işyerleri için en az sekiz saat,

b) Tehlikeli işyerleri için en az on iki saat,

c) Çok tehlikeli işyerleri için en az on altı saat,

olarak her çalışan için düzenlenecek.

Eğitim sürelerinin bütün olarak değerlendirilmesi esas olmakla birlikte bir saatten az olmamak kaydıyla işyerindeki vardiya ve benzeri iş programları da dikkate alınarak farklı zaman dilimlerinde de değerlendirilebilecek.

6- Çırak ve stajyerlerin eğitim ve bilgilendirilmelerinden uygulamalı eğitim alınan işyerinin işvereni sorumlu olacak. Ancak işverenin kabul etmesi halinde çırak ve stajyerlerin eğitimini devam ettirdiği eğitim ve öğretim kurumunda tamamladığı iş sağlığı ve güvenliği dersleri veya kursları temel eğitim yerine geçecek. SGK mevzuatı ve mevcut uygulama çerçevesinde de çırak ve stajyerlerin iş giriş bildirgeleri ile aylık prim ve hizmet belgelerinin Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesinden ilgili eğitim kurumu sorumludur. Ancak işyerinde meydana gelecek özellikle iş kazalarında iş kazasının SGK’ya bildiriminden ve iş sağlığı ve güvenliği önlemleri alınıp alınmadığından, çalıştığı işyeri ve işvereni sorumludur.

7- İşyerinde ilk defa verilecek temel eğitimler hariç olmak üzere, çalışanlara tekrar verilecek temel eğitimler işveren tarafından işe ve işyerine özgü içeriğin hazırlanması ve gerekli uzaktan eğitim yönetim sisteminin sağlanması halinde uzaktan eğitim yöntemi kullanılarak da verilebilecek. İlk defa verilecek temel eğitim ise uzaktan eğitim yoluyla verilemeyecek.

8- Yönetmeliğin; “Eğitimi verebilecek kişi ve kuruluşlar” başlıklı 13 üncü maddesi değiştirilerek, çalışanlara iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verebilecek kişi ve kuruluşlar yeniden belirlendi.

9- Yönetmeliğin; “Eğitimlerin belgelendirilmesi” 15 inci maddesi yeniden düzenlendi. Buna göre;

– Düzenlenen işe başlama eğitimi, temel eğitim, bilgi yenileme eğitimi, ilave eğitim ve benzeri tüm eğitimler belgelendirilerek, alınan eğitimlere ilişkin belgeler çalışanın özlük dosyasında saklanacak. Temel eğitimlere ilişkin belgeler Yönetmelik Ek-2’de yer alan örneğine uygun olarak düzenlenecek.

– Çalışanın işten ayrılırken talep etmesi halinde aldığı eğitimlerle ilgili ikinci bir nüsha düzenlenerek çalışana verilecek. Belgenin mümkün olan en kısa sürede verilmesinden ve belgede yer alan bilgilerin doğruluğundan işveren sorumlu olacak. Çalışana verilecek ikinci nüshada işverenin imzasının bulunması yeterli olup, eğitici veya eğiticilerin imzası aranmayacak.

– Eğer eğitimlerin işyeri dışındaki bir kurum veya kuruluş tarafından verilmişse, bu durumunda eğitimi veren kurum veya kuruluşun unvanı da düzenlenen belgede yer alacak.

10- Yönetmeliğe “Uzaktan eğitimin temel prensipleri” başlıklı 15/A maddesi eklendi. Madde uyarınca;

– Uzaktan eğitim yöntemi kullanılarak gerçekleştirilen temel eğitimler, diğer eğitimlerde olduğu gibi öncelikle Yönetmeliğin “Eğitimin temel prensipleri” başlıklı 12 nci maddesinde yer alan hükümlere uygun olacak. Yukarıda belirtildiği üzere, ilk defa verilecek temel eğitim uzaktan eğitim yoluyla verilemeyecek. Ayrıca uzaktan eğitimde aşağıda belirtilen hükümlere de uyulacak.

– Kullanılan uzaktan eğitim yönetim sistemi uluslararası standartlara uygun,  farklı kaynak ve farklı sistemlerde çalıştırılabilir, değişik eğitim setleri ile yeniden kullanılabilir, yönetilebilir ve izlenebilir, kullanıcıların ulaşmakta güçlük çekmeyeceği, sağlam ve kullanıcı talebini karşılayabilir nitelikte olacak.

– Eğitim programı ile uzaktan eğitim yönetim sistemi, eğitim esnasında kullanıcıların katılımına imkan sağlayan etkileşimli yapıda olacak.

– Katılımcıların sisteme giriş ve çıkışları, sistemde geçirdikleri süreler, ölçüm ve değerlendirme sonuçları, kullanıcıların eğitimin ne kadarını tamamladığı ve benzeri veriler eğitim yönetim sistemi aracılığı ile kayıt altına alınacak, izlenecek ve raporlanacak.

– Eğitim programının içeriği katılımcıların eğitim seviyelerine uygun, işe ve işyerine özgü, çalışanların bildikleri, tanıdıkları iş ve çalışma ortamı ögeleri kullanılarak hazırlanacak.

11- 24 Mayıs 2018 tarihinden önce verilmiş olan temel eğitimler için hazırlanan eğitim belgeleri, yukarıda 4. maddede belirtilen aralıklar süresince yani eğitimin yenilenmesi gereken süreye kadar geçerli olacak. Aynı şekilde 24 Mayıs 2018 tarihinden önce verilmiş olan işe başlama eğitimleri geçerli sayılacak. 24 Mayıs 2018 tarihinden önce verilen ancak mücbir sebeplerle belgelendirilemeyen işe başlama eğitimi, bilgi yenileme eğitimi ve ilave eğitimler 24 Mayıs 2018 tarihinden itibaren 1 ay içerisinde belgelendirilecek.

12- Yönetmelik Ek-1’de yer alan EĞİTİM KONULARI TABLOSU değiştirilmiş, ayrıca Yönetmeliğe Ek-2 olarak TEMEL EĞİTİM BELGESİ formatı eklenmiştir. Yönetmeliğin güncel metnine ve eklerine BURADAN ulaşabilirsiniz. (isvesosyalguvenlik.com)

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.