4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu maddesi uyarınca, elli veya daha fazla işçi çalıştırılan özel sektör işyerlerinde yüzde üç, kamu işyerlerinde ise yüzde dört engelli (özürlü) çalıştırma mecburiyeti bulunmakta, ayrıca aynı Kanunun 101 inci maddesi uyarınca da çalıştırılmayan her özürlü işçi ve çalıştırılmayan her ay için 1.832 TL idari para cezası uygulanmaktadır.

Aynı şekilde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 53 üncü maddesi uyarınca da kamu kurum ve kuruluşlarının bu Kanuna göre çalıştırdıkları personele ait kadrolarda % 3 oranında engelli çalıştırma zorunluluğu bulunmaktadır.

Ayrıca bu konuda özel sektör işverenlerine teşvik uygulanmakta olup, bu kapsamda;

– Özel sektör işverenlerince 4857 sayılı İş Kanununun 30 uncu maddesi kapsamında çalıştırılan 5510 sayılı Kanuna tabi özürlü sigortalılar ile,

– 5378 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinde belirtilen korumalı işyerlerinde

çalıştırılan özürlü sigortalıların, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin tamamı,

– Kontenjan fazlası özürlü çalıştıran,

– Yükümlü olmadıkları halde özürlü çalıştıran işverenler için,

ise bu şekilde çalıştırdıkları her bir özürlü için prime esas kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta primine ait işveren hisselerinin %50’si,

Hazine tarafından karşılanmaktadır.

Ancak getirilen bu yükümlülük, ceza ve teşviklere rağmen işverenlerin özürlü çalışmaya yanaşmadıkları, işverenlerin bu sebeple 10 yılda toplam 189 milyon lira para cezası ödediği, Devlette de özürlü kadroların önemli bir bölümünün boş olduğu göz önüne alınırsa, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının engelli istihdamını artırmaya yönelik genelgesinin ne derece etkili olacağı sorusu akla gelmektedir. Tabii bunu zaman gösterecek.