Fazla Mesai Yaptırılamayacak İşçiler

Fazla Mesai Yaptırılamayacak İşçiler
7 Şubat 2016 15:48

4857 sayılı İş Kanununa göre haftalık normal çalışma süresi en fazla 45 saattir. Dolayısıyla 45 saati geçen çalışmalar fazla mesai sayılmaktadır.

İş Kanununda belirtilmemiş olsa bile, Yargıtay Kararlarına göre haftalık çalışma süresine bakılmaksızın günlük 11 saati aşan çalışmaların da fazla mesai sayılması gerekmektedir.

Öte yandan fazla mesai konusunda İş Kanununda bazı sınırlamalar yer almaktadır. Kanun ve ilgili yönetmelikle uyarınca aşağıda belirtilen işçilere fazla mesai yaptırılamaz.

– 18 yaşını doldurmamış işçilere fazla çalışma yaptırılamaz.

– Gebe, yeni doğum yapmış ve çocuk emziren işçilere fazla çalışma yaptırılamaz.

– Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz.

– Zorunlu nedenlerle veya olağanüstü durumlarda yapılan fazla mesailer hariç fazla mesai için her yılbaşında işverenin işçinin yazılı onayını alması ve bunu dosyasında saklaması gerekir. (Bkz. Fazla Mesai İçin İşçinin Onayı Gerekir mi ?) Bu şekilde onayı alınmamış işçiye fazla çalışma yaptırılamaz. (Bkz. Onayı Olmadan Fazla Mesaiye Zorlanan İşçi İşten Ayrılıp Tazminat İsteyebilir)  önceden veya sonradan fazla çalışmayı kabul etmiş olsalar bile sağlıklarının elvermediği hekim raporuyla belgelenen işçilere fazla çalışma yaptırılamaz. İş Kanunun 102/c maddesi uyarınca onayı olmadan fazla çalıştırılan her işçi için işverene ayrı ayrı 285 TL idari para cezası uygulanır.

– Fazla mesainin süresi bir yılda 270 saatten fazla olamaz. Dolayısıyla 270 saati doldurmuş olan işçiye o ay bitene kadar artık fazla mesai yaptırılamaz.

– Günde 7,5 saat veya daha az çalışılması gereken işlerde çalışanlara fazla mesai yaptırılamaz. (Bkz. Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi Buçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik)

– Gece sayılan gün döneminde yürütülen işlerde çalışanlara fazla mesai yaptırılamaz (Gündüz işi sayılan çalışmalara ek olarak bu İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliğinde öngörülen fazla çalışmalar gece döneminde yapılabilir. Çünkü İş Kanunun 69 uncu maddesi uyarınca İşçilerin gece çalışmaları 7,5 saati geçemez. Ancak, turizm, özel güvenlik ve sağlık hizmeti yürütülen işlerde işçinin yazılı onayının alınması şartıyla 7,5 saatin üzerinde gece çalışması yaptırılabilir.

– İş Kanununun Zorunlu nedenlerle fazla çalışma başlıklı 42 nci ve Olağanüstü hallerde fazla çalışma başlıklı 43 üncü maddelerinde sayılan hâller dışında yer altında maden işlerinde çalışan işçilere fazla mesai yaptırılamaz.

– Maden ocakları, kablo döşemesi, kanalizasyon, tünel inşaatı gibi işlerin yer ve su altında yapılanlarında çalışan işçilere fazla çalışma yaptırılamaz. (isvesosyalguvenlik.com)

YORUMLAR

  1. Rukiye dedi ki:

    Gebe olduğum halde en az sekiz saat çalışıyorum . Müdürün psikolojik baskısı nedeniyle çalışmak zorunda kalıyorum ve herhangi mesai ücreti yatmıyor. Sağlık acısından dayanılmıyor sekiz saat bunu dile getirildiğinde işten çıkartılma ile tehdit altındayız. Haklarımız savunulmuyor. Mesai dışında da mesajlar ile psikolojik baskı devam etmektedir.Bununla ilgili ne yapabiliriz
    Tüm işçiler işten çıkartılır korkusuyla şikayet edememektedir.

    1. Admin dedi ki:

      Gebe veya Emziren Kadınların Çalıştırılma Şartlarıyla Emzirme Odaları ve Çocuk Bakım Yurtlarına Dair Yönetmelik uyarınca gebe kadınlar kendileri istemedikçe gece çalıştırılamaz, gündüz de yedi buçuk saatten fazla çalıştırılamaz, İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği uyarınca da fazla çalışma yaptırılamaz yani gebe kadınlar haftada 45 saatten fazla çalıştırılamaz. İşyeri bu şartlara uymuyorsa bu durum sizin için haklı fesih sebebi sayılır, buna istinaden Noterden ihtarname çekip iş akdinizi haklı sebeple feshedebilir ve kıdem tazminatınızı isteyebilirsiniz. Belirttiğiniz diğer baskı halleri ise mobbing kapsamına girer. Bu konuda ayrıntılı bilgi de Çalışanların Kabusu Mobbing – Psikolojik Taciz başlıklı yazıda yer almaktadır.
      Öte yandan gebeliğin kaçıncı ayında olduğunuzu belirtmemişsiniz ancak doğumdan önceki 8 ve sonraki 8’er haftalık dönemler için rapor alma hakkınız var, rapor aldığınız süreler için de SGK’dan geçici işgöremezlik önedeği (rapor parası) alabilirsiniz. Ancak eğer işten çıkarsanız veya çıkarılırsanız yani sigorta çıkışınız verilirse bu sürelere ait rapor parası alamazsınız, bu nedenle iyi düşünüp ona göre hareket tarzınızı belirlemenizde yarar var.