4857 sayılı İş Kanunu kapsamına girmeyen işler ve işyerleri Kanunun “İstisnalar” başlıklı 4 üncü maddesinde belirtilmiştir. Söz konusu madde uyarınca, aşağıda belirtilen işlerde çalışanlar veya işler İş Kanunu kapsamına girmemektedir.

– Deniz ve hava taşıma işleri, (Kıyılarda veya liman ve iskelelerde gemilerden karaya ve karadan gemilere yapılan yükleme ve boşaltma işleri, havacılığın bütün yer tesislerinde yürütülen işler hariç)

– 50’den az işçi çalıştırılan (50 dahil) tarım ve orman işlerinin yapıldığı işyerleri veya işletmeleri, (Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen işler, tarım işletmelerinde yapılan yapı işleri hariç)

– Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri,

– Bir ailenin üyeleri ve 3. dereceye kadar (3. derece dahil) hısımları arasında dışardan başka biri katılmayarak evlerde ve el sanatlarının yapıldığı işler,

– Ev hizmetleri,

– Çıraklar,

– Sporcular,

– Rehabilite edilenler,

– 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanununun 2 inci maddesinin tarifine uygun üç kişinin çalıştığı işyerleri,

4857 sayılı İş Kanunu kapsamına girmemektedir.

Buna karşılık aynı madde uyarınca;

a) Kıyılarda veya liman ve iskelelerde gemilerden karaya ve karadan gemilere yapılan yükleme ve boşaltma işleri,

b) Havacılığın bütün yer tesislerinde yürütülen işler,

c) Tarım sanatları ile tarım aletleri, makine ve parçalarının yapıldığı atölye ve fabrikalarda görülen işler,

d) Tarım işletmelerinde yapılan yapı işleri,

e) Halkın faydalanmasına açık veya işyerinin eklentisi durumunda olan park ve bahçe işleri,

f) Deniz İş Kanunu kapsamına girmeyen ve tarım işlerinden sayılmayan, denizlerde çalışan su ürünleri üreticileri ile ilgili işler,

İş Kanunu hükümlerine tabidir.

İş Kanunu hükümlerine tabi olmayan işlerde ve işyerlerinde çalışanlar hakkında ise 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hükümleri geçerlidir. (isvesosyalguvenlik.com)