4857 sayılı İş Kanunu ile 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili olarak bazı davaların adli veya idari yargı mahkemelerinden hangisinde açılacağı bazı maddelerde açıkça belirtilmiş olmakla beraber, bazı davaların hangi mahkemelerde açılması gerektiği tam olarak belirtilmediğinden, uygulamada zaman zaman tereddüt yaşanmakta, açılan bazı davalar mahkemeler tarafından görevsizlik kararı verilerek reddedilmektedir.

Örneğin; 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesinde Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından uygulanan idari para cezalarına karşı idare mahkemesine başvurulması gerektiği açıkça belirtildiği halde, 4857 sayılı İş Kanununda idari para cezalarına karşı hangi mahkemeye başvurulacağı belirtilmemiştir. Benzer şekilde, 5510 sayılı Kanunun 101 inci maddesinde “Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasıyla ilgili ortaya çıkan uyuşmazlıklar iş mahkemelerinde görülür.” hükmü yer almasına karşın, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun bazı uygulamalarına karşı idare mahkemesine başvurulması gerektiği düşünülebilmektedir. Nitekim bu düşünceden hareketle söz konusu maddenin iptali için Anayasa Mahkemesi’ne iptal davası dahi açılmış, ancak Mahkeme iptal talebini reddetmiştir (25/01/2012 tarihli haber).

Belirtilen nedenlerden dolayı ortaya çıkan tereddüt ve uyuşmazlıklarda, verilen görevsizlik kararlarında devreye Uyuşmazlık Mahkemesi girmekte, uyuşmazlık konusu davanın adli veya idari yargı mahkemelerinden hangisinde açılması gerektiğine karar vermektedir. Mahkemenin bu doğrultuda vermiş olduğu bazı kararlar, 02/05/2012 tarihli ve 28280 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Mahkemenin söz konusu kararlarında;

• 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca verilen idari para cezasına karşı açılan davanın, 5326 sayılı Kabahatler Kanununun 27 nci maddesi uyarınca ADLİ YARGI YERİNDE çözümlenmesi, yani kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç onbeş gün içinde, sulh ceza mahkemesine başvurulması,

• 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’ndan kaynaklanan prim ve işsizlik sigortası prim borçlarına ilişkin ödeme emirlerinin iptali istemiyle açılan davanın, aynı Yasa’nın 88. maddesi uyarınca ADLİ YARGI YERİNDE yani iş mahkemesinde çözümlenmesi,

• 2022 sayılı Kanuna istinaden yaşlılık aylığı alan davacının, bu aylığının kesilmesine ve daha önce ödenen aylıkların geri istenilmesine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın, İDARİ YARGI YERİNDE yani idare mahkemesinde çözümlenmesi,

• 5510 sayılı Kanuna istinaden uygulanan idari para cezasından kaynaklanan ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davanın, aynı Yasa’nın 88. maddesi gözetildiğinde ADLİ YARGI YERİNDE yani iş mahkemesinde çözümlenmesi,

• Davacının rahatsızlığında kullanılan stentin bedelinin Sosyal Güvenlik Kurumunca tarafına ödenmemesi üzerine açılan davanın, İDARİ YARGI YERİNDE yani idare mahkemesinde çözümlenmesi,

• 506 sayılı Kanun uyarınca verilen idari para cezasından kaynaklanan ödeme emrinin iptali istemiyle açılan davanın, ADLİ YARGI YERİNDE yani iş mahkemesinde çözümlenmesi,

• 506 sayılı Yasanın 79. maddesi uyarınca düzenlenen prim borcu ve gecikme zammının iptali istemiyle açılan davanın, ADLİ YARGI YERİNDE yani iş mahkemesinde çözümlenmesi,
gerektiği belirtilmiştir.

Bahse konu mahkeme kararları YARGI KARARLARI / İş ve Sosyal Güvenlik İle İlgili Davaların Adli – İdari Yargıdan Hangisinde Açılması Gerektiğine Dair Uyuşmazlık Mahkemesi Kararları bölümünde yer almaktadır. (isvesosyalguvenlik.com)