Basit bir anlatımla 4/1-a (SSK) kapsamında sigortalı olarak çalışan işçilere ödenecek aylık ücretlerden şu yasal (kanuni) kesintiler yapılır;

1- Prime esas kazancın yüzde 14’ü oranında sigorta primi işçi payı,

2- Prime esas kazancın yüzde 1’i oranında işsizlik sigortası primi işçi payı,

3- Yüzde 15 oranında gelir vergisi,

4- Binde 7,59 oranında damga vergisi,

kesilir.

Not: 1 Ocak 2022 tarihinden geçerli olmak üzere asgari ücretten damga vergisi ve gelir vergisi kesintisi kaldırılmış, asgari ücretten yüksek ücretle çalışanların da vergiye tabi brüt ücretlerinin net asgari ücrete kadar olan kısmından gelir vergisi kesintisi, brüt ücretlerinin brüt asgari ücrete kadar olan kısmından da damga vergisi kesintisi kaldırılmıştır. (Bkz. Çalışanlara Sağlanacak Vergi Muafiyeti Yasalaştı – AGİ Tarih Oldu) 

Asgari ücretten yüksek ücretle çalışanların tabi oldukları vergi dilimine göre gelir vergisi kesintisi yüzde 20, yüzde 27, yüzde 35 olabilir. Konut kapıcılarından sadece sigorta primi kesintisi yapılır. Gelir vergisi ve damga vergisi kesilmez.

Kesilecek damga vergisi oranı her yıl Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan Tebliğ ile belirlenir. Ancak, genelde her yıl aynı oran olur.

Çalışanın ücretinden yapılacak prim kesintileri düşüldükten sonra kalan kısım gelir vergisi matrahını oluşturur ve kesilecek gelir vergisi bu matrah üzerinden hesaplanır. Çıkan tutardan asgari geçim indirimi düşülür, böylece çalışanın ücretinden kesilecek gelir vergisi miktarı bulunur. Vergi kesintisi hesaplanırken ayrıca, gelir vergisinden istisna ödemeler ve çalışan engelliliği nedeniyle vergi indiriminden yararlanma hakkına sahipse o indirimler de düşülür.

Kesilecek damga vergisi ise prim kesintileri düşülmeden doğrudan brüt ücret üzerinden hesaplanır.

Yukarıda belirtildiği şekilde asgari ücretle çalışan bir işçinin ücretinden 1 Ocak – 30 Haziran 2014 tarihleri arasında aşağıdaki yasal kesintiler yapılır.

Aylık Brüt Asgari Ücret: 1.071 TL
İşçiye Ait Sigorta Primi Kesintisi  (%14): 149,94 TL
İşçiye Ait İşsizlik Sigortası Primi Kesintisi (%1): 10,71 TL
Gelir Vergisi Matrahı (Yukarıdaki Prim Kesintileri 1.071 TL’den Düşüldükten Sonra): 910,35 TL
İşçinin Asgari Geçim İndirimi Öncesi Ödeyeceği Gelir Vergisi   (%15 ): 136,55 TL
Damga Vergisi Kesintisi (1.071 TL Üzerinden) (‰ 7,59): 8,13 TL
Prim ve Vergi Kesintileri Toplamı: 305,33 TL
Asgari Geçim İndirimi Hariç İşçiye Ödenecek Net Ücret: 765,67 TL
Asgari Geçim İndirimi (Bekar ve Çocuksuz): 80,33 TL
Asgari Geçim İndirimi Dahil İşçiye Ödenecek Net Ücret: 846,00 TL