İşe Girdiği Gün Kaza Geçiren İşçi Adına SGK’ya Bildirim Yapmak Gerekir mi ?

İşe girdiği gün iş kazası geçiren sigortalının işyerinde çalışmaya devam etmesi halinde, Sosyal Güvenlik Kurumu’na kaza geçirdiği gün için sigortalı olarak bildirilmesi yani o gün için de adına sigorta primi ödenmesi gerektiği açıktır. Bu konuda herhangi bir tereddüt bulunmamaktadır.

Ancak işçi işe girdiği gün iş kazası geçirmiş ve o gün hayatını kaybetmişse veya o gün itibariyle istirahati (raporu) başlamışsa bu durumda o gün için işçi adına Sosyal Güvenlik Kurumu’na hizmet bildirilip bildirilmeyeceği (prim ödenip ödenmeyeceği), dolayısıyla da o gün için kaza geçiren işçi adına ücret tahakkuk ettirilip ettirilmeyeceği konusu tereddüt oluşturmaktadır.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun “Prime esas kazançlar” başlıklı 80 inci maddesinde işçiye yapılan bazı ödemeler yanında hak edilen ücretlerin de sigorta primine tabi tutulacağı belirtilmiştir. Dolayısıyla bu madde uyarınca prime esas kazanç kapsamına giren ödemeler yanında işçinin hak ettiği ücretin de kendisi adına SGK’ya bildirilmesi ve priminin de ödenmesi gerekmektedir.

Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamasında da iş kazası işçinin işyerinde bulunduğu veya işverenin otoritesi altında bulunduğu esnada meydana geldiğinden, daha doğrusu işçinin işyerinde veya işveren otoritesi altında bulunduğu sırada meydana gelen olaylar iş kazası sayıldığından; işe girdiği gün kaza geçirmiş olan işçinin kaza günü için ücreti hak ettiği kabul edilmekte, dolayısıyla o gün için o işçi adına Sosyal Güvenlik Kurumu’na kazanç bildirilmesi, sonrasında çalışması yoksa bile en azından kaza günü için bir günlük bildirim yapılması gerekmektedir.

Öte yandan;

5510 sayılı Kanunun Kurumca verilecek idarî para cezaları başlıklı 102/1-e maddesinde; işçilikle ilgili giderlerin işlenmediği defterler ile ücret ödenen gün sayısı, sigortalının ücreti, ödenen ücret tutarı yer almayan ücret bordrolarının geçersiz sayılacağı ve geçersizlik cezası uygulanacağı belirtilmiştir. (Bkz. 2016 Yılında 5510 Sayılı Kanuna Göre Uygulanacak SGK İdari Para Cezaları)

Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin “Belgenin dayanağı” başlıklı 104 üncü maddesinde de; İşverenlerin tutmak zorunda oldukları defterlerle dayanağı belgelerin, aylık prim ve hizmet belgesinin dayanağı belgeler niteliğinde sayılacağı belirtilmiştir.

Dolayısıyla yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri ve uygulama doğrultusunda, işe girdiği gün iş kazası geçiren ve hayatını kaybeden veya istirahat raporu alan işçinin o günün ücretini hak ettiği kabul edilerek ücret bordrosuna bir günlük ücret olarak işlenmesi, doğal olarak da ücret bordrosu toplam tutarının ilgili deftere kaydedilmesi, bu kazancın o sigortalı adına bir günlük olarak aylık prim ve hizmet belgesiyle Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmesi, primlerinin de ödenmesi gerekmektedir. Eğer sigortalının alacağı ücret henüz kararlaştırılmadan kaza meydana gelmişse ve herhangi bir ücret belirlemesi yapılamayacaksa, bu durumda prime esas kazanç alt sınırı yani brüt asgari ücret esas alınacaktır.

Ayrıca yukarıda belirtilen husus işyerinde çalışmaya başlayan kişinin sigortalı olarak Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmesi yani sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmesiyle ilgili bir husus olmayıp, zaten 5510 sayılı Kanun uyarınca istisnaları hariç çalışanların en geç işe başlamadan bir gün önce sigortalı olarak Kuruma bildirilmeleri yani sigortalı işe giriş bildirgesinin verilmesi gerekmektedir. Aksi takdirde işverenin sorumluluğu doğacaktır. (Konuya ilişkin olarak bkz. Sigortasız İşçisi Kaza Geçiren İşverenin İşi Artık Daha Zor başlıklı yazı)(isvesosyalguvenlik.com)