İşe Giriş ve İşten Çıkışlarda Prim Gününün Hesaplanması

Çalışanlar SGK’ya sigortalı olarak bildirilirken ve adlarına her ay ödenecek prim hesaplanırken iki unsur dikkate alınmaktadır.

Birincisi o aydaki çalışma gün sayısı yani prim gün sayısı, diğeri ise prime esas kazanç. Prime esas kazanç konusuna Sigortalıların SGK’ya Bildirilmesinde Aylık Prime Esas Kazancın Önemi başlıklı yazıda değinilmiştir. Ay içerisinde işe giren veya işten çıkan ya da başka herhangi bir sebeple 30 günden az çalışan işçinin asgari ücretinin nasıl hesaplanacağı ise 30 Günden Az Çalışanların Asgari Geçim İndirimi Nasıl Hesaplanır ? başlıklı yazıda belirtilmiştir.

Aşağıda ise ay içerisinde işe giren veya ay içerisinde işten çıkan işçinin prim gününün nasıl hesaplanacağı ve özellikli durumlar belirtilmiştir.

Ayın ilk günü işe giren veya ayın son günü işten çıkan ya da ay içerisinde girişi veya çıkışı olmayan işçi için prim gününü belirlemede herhangi bir problem yaşanmamaktadır.

Eğer o işçi ay içerisinde tam çalışmışsa 30 gün üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimi yapılmaktadır. Puantaj kaydı tutuluyorsa ya da istirahat veya başka nedenlerle ay içerisinde bazı günler çalışmamış olan işçilerin çalışmadığı günler 30 günden düşülmekte, kalan gün üzerinden sigortalı bildirimi yapılmakta, eksik gün nedeni de kod girilerek Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde gösterilmektedir. (Bkz. SGK Eksik Gün Kodları)

Ancak işçi ay içerisinde işe girmiş veya ay içerisinde işten çıkmışsa, özellikle de ayın 31 gün veya 28/29 gün sürmesine göre işçinin prim günü konusunda karışıklık yaşanmaktadır. Öncelikle belirtmek gerekir ki işçi ayın kaçında işe girmiş veya işten çıkmış olursa olsun fark etmez, işe girdiği ve işten çıktığı gün prim gününe dahil edilir. Ayrıca o ay kaç gün sürerse sürsün işçinin o ay içerisinde fiilen işyerinde çalıştığı süre dikkate alınır. Örneğin işçi Ocak ayının 11 inde işe girmişse ve ay sonuna kadar çalışmışa, 31-10 = 20 gün üzerinden; Şubat ayının 9 unda işe girmişse ve Şubat ayı o yıl 29 gün sürüyorsa, 29-8 = 21 gün üzerinden SGK’ya bildirilir. Yani işe girişlerde işe girdiği tarihten önceki gün sayısı düşülür. İşten çıkışlarda da işçi o ayın başından beri işyerinde çalışmışsa işten çıktığı gün kaçıncı günse o kadar gün üzerinden işçi SGK’ya bildirilir yani işten çıktığı tarihten sonraki gün sayısı hesaba dahil edilmez. Dolayısıyla işten çıkışlarda o ayın kaç gün sürdüğünün bir önemi kalmaz. Örneğin; ayın başından beri işyerinde çalışan işçi ayın 19 unda işten çıkmışsa 19 gün üzerinden, 5 inde işten çıkmışsa 5 gün üzerinden 30 unda işten çıkmışsa 30 gün üzerinden, 31 inde işten çıkmışsa yine 30 gün üzerinden bildirilir.

Burada 31 gün süren aylarla Şubat ayında durum biraz farklılık arz etmektedir. Eğer işçi ay başından beri işyerinde çalışmış ve Şubat ayının son günü yani 28 gün süren yıllarda 28 Şubatta, 29 gün süren yılda 29 Şubatta işten çıkmışsa o ay 30 gün üzerinden SGK’ya bildirilir. Aynı şekilde 31 gün süren aylarda ayın 2 sinde işe girmiş ve ay sonuna kadar işyerinde çalışmış işçi 30 gün üzerinden, ayın başından beri işyerinde çalışıp 30 unda işten çıkan işçi de 30 gün üzerinden SGK’ya bildirilir. (Bkz. Çalışanlar Şubat Ayı İçin Kaç Gün Üzerinden SGK’ya Bildirilir ?, 31 Gün Süren Aylarda Çalışanların Ücretlerine Dikkat !)

İşçi o ay içerisinde işe girmiş ve işten çıkmışsa bu durumda da yukarıda belirtilen hususlar birlikte dikkate alınır. Yani işe girdiği gün ve işten çıktığı günler de dahil o ay içerisinde fiilen çalıştığı gün sayısı hesaplanır. İşe girdiği günden önceki gün sayısı ile işten çıktığı günden sonraki gün sayısı, o ay kaç gün sürüyorsa o gün sayısından düşülerek de prim gün sayısı bulunabilir. Örneğin 5 Mart’ta işe girip 19 Mart’ta işten çıkan işçi 19-4 = 15 gün üzerinden SGK’ya bildirilir. 1 Mayıs’ta işe girip 30 Mayıs’ta işten çıkan işçi 30 gün üzerinden SGK’ya bildirilir. Bu işçi 2 Mayıs’ta işe girmiş ve 31 Mayıs’ta işten çıkmışsa yine 30 gün üzerinden SGK’ya bildirilir.

Ayın ilk günü işe girip say sonuna kadar çalışan veya ayın başından beri çalışıp ayın son günü işten çıkan işçi, o ay kaç gün sürerse sürsün fark etmez 30 gün üzerinden SGK’ya bildirilir.

Yukarıda belirtilen gün hesaplamaları, işçinin arada kalan sürelerde tam çalıştığı kabul edilerek yapılmıştır. Eğer işyerinde puantaj tutuluyorsa ve işçinin işe gelmediği / çalışmadığı gün varsa bu günler de hesaplamalardan düşülür.

Öte yandan, özellikle iş kazası geçirmiş ve kaza gününden itibaren istirahati dolayısıyla da geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) başlamış olan işçi o günün ücretine de hak kazanmış olacağından, SGK’ya bildirilen prim gününe mutlaka o günün de dahil edilmesi gerekir. (Bkz. İş Kazası Geçirdiği Gün İçin İşçi Adına Ücret Tahakkuku Gerekir)

Bir diğer husus, işçi istirahatli olduğu halde istirahatli olduğu günler için de kendisi adına prim ödenecekse bu durumda 30 gün üzerinden prim ödenmesi gerekir. Çünkü yukarıda prim gününün hesaplanmasında işçinin fiilen çalıştığı gün sayısının esas alınacağı belirtilmiştir. Oysa işçi istirahatli olduğunda zaten işyerinde çalışmamaktadır, dolayısıyla prim gününün hesaplanmasına esas alınacak çalışma bulunmamaktadır. Bu durumda da en doğrusu 30 gün üzerinden bildirim yapmaktır. Bu husus İstirahatli Olduğu İçin Çalışmadı Bildirimi Yapılan Kişi Adına Prim Ödenebilir mi ? başlıklı yazıda ele alınmıştır.

Bu arada artık işverenlerin giriş – çıkışlar hariç eksik gün nedenlerini Aylık Prim ve Hizmet Belgesinde göstermeleri yeterli olup, artık eksik gün bildirimi formu ve buna ait belgelerin verilmesi zorunluluğu bulunmamaktadır. (Bkz. İşverenler Eksik Günler İçin Belge Vermekten Kurtuldu başlıklı yazı.)

Yukarıda belirtilen işe giriş ve işten çıkışlardan kasıt sigortalı işe giriş bildirgesinde, sigortalı işten ayrılış bildirgesinde ve aylık prim ve hizmet belgelerinde belirtilen işe başlama ve işten çıkış tarihleri olup, işe giriş ve işten ayrılış bildirgeleri ile aylık prim ve hizmet belgelerinde belirlen tarihlerin mutabık olması gerekir. (isvesosyalguvenlik.com)