İşe İade Davasını Kazanan İşçiyle İlgili Yapılacak İşlemler

İş güvencesi kapsamında 30 ve üzeri çalışanı bulunan işyerlerinden en az altı aylık kıdemi olan işçinin işten çıkarılması halinde işe iade davası açma hakkı bulunmaktadır. Yer altı işlerinde çalışan işçilerde ise altı aylık kıdem şartı aranmaz.

Konuyla ilgili ayrıntılı bilgi İş Güvencesi – İşe İade Davası – Kapsama Giren İşyerleri – İşçiye Sağladığı Güvenceler başlıklı yazıda mevcut olup, işe iade davası açıp davayı kazanan işçiyle ilgili olarak yapılması gereken bazı SGK işlemleri vardır.

Not: 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren, işe iade için dava açmadan önce arabulucuya başvuru zorunluluğu getirilmiştir. (Bkz. Yeni Düzenlemelere Göre İşe İade Süreci)

4857 sayılı İş Kanunun 21 inci maddesi uyarınca, mahkemece işçinin işe iadesine karar verilmesi halinde, işveren, işçiyi bir ay içinde işe başlatmak zorunda, işçi de kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının tebliğinden itibaren on işgünü içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunmak zorundadır. Dolayısıyla yapılacak SGK işlemleri de işçinin işe başlayıp başlamamasına göre değişmektedir. Ancak işçi işe başlasa bile işverenden sigortalı işe giriş bildirgesi istenmez.

Mahkemenin feshin geçersizliğine ve işçinin işe iadesine karar vermesi halinde işçiye çalıştırılmayan süre için ödenen en çok dört aya kadar ücret ve diğer hakların da ödenmesine karar vermektedir. Dolayısıyla işçiye bu nedenle yapılacak ödeme prime tabidir. Ancak işçinin bu hakları alabilmesi için yukarıda belirtildiği şekilde 10 gün içerisinde işverene başvurmuş olması gerekmektedir. Eğer işçi 10 gün içerisinde işe başlamak için işverene başvurmazsa bu durumda işverenin yaptığı fesih geçerli fesih sayılır.

Dolayısıyla işçinin işe iadesi için kesinleşen mahkeme veya özel hakem kararının kendisine tebliğinden itibaren on iş günü içinde işe başlamak üzere başvurmuş olması kaydıyla, işe başlatılsın veya başlatılmasın bu nitelikteki işçilere çalıştırılmayan süre için ödenen en çok dört aya kadar ücret ve diğer haklar, iş sözleşmesinin feshedildiği aydan başlanılarak ilgili ayların prime esas kazançlarına dahil edilerek işsizlik sigortası primi de dahil olmak üzere tüm sigorta kollarına ait primlerin kesilip buna ait aylık prim ve hizmet belgesi verilerek Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmesi, primlerin de ödenmesi gerekir. Örneğin işçinin çalışamadığı süre için dört aylık ücretinin kendisine ödenmesine karar verilmiş ve iş sözleşmesi de 13.02.2013 tarihinde feshedilmişse, bu tarihten itibaren 4 ay için aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi gerekir.

Öte yandan işe iade davası sonuçlandığında, söz konusu ödemeye ilişkin aylık prim ve hizmet belgesinin verilme süresi geçmiş olacak yani prim belgeleri geriye dönük olarak verilecektir. Ancak, işçinin 10 gün içinde işe başlamak için işverene başvuruda bulunması ve işverenin usulüne uygun daveti üzerine işe başlaması halinde, davete ilişkin tebligatın alındığı tarihi takip eden ayın 23’üne kadar veya işverenin işçiyi işe başlatmaması halinde, sigortalının işe başlamak için işverene yaptığı başvurusuna ilişkin tebligatın alındığı tarihi takip eden ayın 23’üne kadar aylık prim ve hizmet belgesinin verilmesi halinde belge süresinde verilmiş olacak ve idari para cezası uygulanmayacaktır. Örneğin, işçinin işe başlamak için 30.06.2015 tarihinde işverene başvurmuş olması halinde prim belgelerinin 23.07.2015 tarihine kadar verilmesi ve primlerinde ayın sonuna kadar ödenmesi veya işçinin işe başlamak için işverene 01.07.2015 tarihinde başvurmuş olması halinde prim belgelerinin 23.08.2015 tarihine kadar verilmesi ve primlerin de ayın sonuna kadar ödenmesi halinde prim belgeleri süresinde verilmiş, primler de süresinde ödenmiş sayılacaktır. Dolayısıyla prim belgelerinden dolayı idari para cezası uygulanmayacak, primler için de gecikme zammı ve cezası uygulanmayacaktır. Burada prim belgelerini her ayın 23’üne kadar vermesi gereken işyerleri için örnek verilmiş olup, prim belgelerini her ayın 7’sine kadar vermesi gereken işyerleri için bu tarih dikkate alınacaktır. Primlerin de prim belgesi verilmesi gereken ayın sonuna kadar ödenmesi halinde primler de süresinde ödenmiş sayılacaktır.

Eğer prim belgeleri yukarıda belirtilen süreler geçtikten sonra verilirse 5510 sayılı Kanunun 10/1-c maddesi uyarınca idari para cezası uygulanacak, primler de yukarıda belirtilen süreler geçtikten sonra ödenirse gecikme zammı ve cezası uygulanacaktır.

Prim belgelerinin bir dilekçe ekinde ilgili müdürlüğe verilmesi, dilekçeye mahkeme kararının bir suretinin de eklenmesi gerekir. (isvesosyalguvenlik.com)