İşveren Her Çalışanı Asgari Ücretten Gösteremeyecek-14.05.2012

İşveren Her Çalışanı Asgari Ücretten Gösteremeyecek-14.05.2012
7 Şubat 2013 21:49

İşçiler Sosyal Güvenlik Kurumuna sigortalı olarak bildirilirken, 5510 sayılı Kanunun 82 nci ve Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 97 nci maddeleri uyarınca, işverenin işçiye ödediği aylık brüt ücretini esas alması gerekmektedir.

4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesi uyarınca işçiye ödenen aylık ücret asgari ücretten az olamayacağından, prime esas aylık kazanç olarak da brüt asgari ücretten daha düşük bir miktarın esas alınması mümkün değildir. İşçi eğer aylık asgari ücretten daha yüksek bir ücret alıyorsa, işverenin bu durumda da işçinin gerçek brüt ücretini esas alarak Kuruma bildirmesi gerekmektedir. Ayrıca prime esas kazançta alt sınır olduğu gibi üst sınır da bulunmaktadır. Üst sınır 16 yaşından büyükler için geçerli olan aylık brüt asgari ücretin 7,5 (yedi buçuk) katıdır.

Dolayısıyla işçi eğer aylık brüt asgari ücretin altı buçuk katından fazla ücret alıyorsa, işçinin aldığı ücretin miktarı ne olursa olsun o zaman işverenin işçiyi asgari ücretin altı buçuk katı üzerinden Kuruma bildirmesi gerekmektedir. 01/01/2012 – 30/06/2012 tarihleri arasında prime esas aylık kazancın alt sınırı 886,50 TL, üst sınırı ise 5.762,40 TL’dir.

Öte yandan işçi sigortalı olarak SGK’ya bildirilirken prime esas alınan kazanç işçi açısından büyük önem arz etmektedir. Çünkü kendisi hastalandığında veya iş kazası geçirdiğinde hastanede yatması veya istirahat (rapor) alması durumunda Kurum tarafından kendisine ödenecek geçici işgöremezlik ödeneğinin yani rapor parasının miktarı belirlenirken, meslek hastalığı veya iş kazası nedeniyle kendisine sürekli işgöremezlik geliri ödenecek olması durumunda ödenecek sürekli işgöremezlik gelirinin miktarı belirlenirken, işçinin işsiz kalması ve işsizlik sigortasından işsizlik ödeneği almaya hak kazanması halinde ödenecek işsizlik ödeneğinin miktarı belirlenirken, işçi işten ayrıldığında kıdem ve ihbar tazminatı almaya hak kazanması halinde işveren kendisine ödeyeceği kıdem ve ihbar tazminatı miktarını belirlerken, işçinin malullük veya yaşlılık (emeklilik) aylığına hak kazanması halinde kendisine bağlanacak aylık miktarı hesaplanırken, işçinin ölümü halinde hak sahiplerine ödenecek aylık ve gelir miktarı belirlenirken, işçi adına SGK’ya bildirilen kazançlar esas alınmaktadır.

Dolayısıyla işçinin gerçek ücreti üzerinden Kuruma bildirilmesi kendisi veya ölümü halinde hak sahipleri açısından çok büyük önem arz ettiği gibi prim ve vergi gelirleri yönüyle de Kurum ve Maliye açısından çok büyük önem arz etmektedir.

Ancak, işçi adına Kuruma ödenecek aylık sigorta prim miktarının ve yine işçi adına vergi dairesine muhtasar beyanname ile ödenecek gelir vergisi miktarının hesaplanmasında, işçinin beyan edilen brüt kazancı esas alındığından, buna bağlı olarak da kazanç miktarı arttıkça işçi adına ödenecek sigorta primi ve gelir vergisi miktarı arttığından, uygulamada birçok işveren işçinin çalışması karşılığı aldığı aylık brüt ücreti değil, prime esas kazanç alt sınırını yani aylık brüt asgari ücreti esas almakta ve işçiyi asgari ücret üzerinden Kuruma bildirmektedir. Daha çok özel sektörde görülen bu durum hem işçi adına hem de devlet adına büyük kayıplara yol açmaktadır. Hatta bazen işverenlerin mühendis, müdür, genel müdür, avukat gibi vasıflı çalışanları bile asgari ücretten Kuruma bildirdiği durumlarla karşılaşılmaktadır.

İşçilerin gerçek ücret yerine asgari ücret üzerinden bildirilmesi Kayıtdışı İstihdamın bir başka şeklidir. Nitekim Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yürütülmekte olan asgari işçilik uygulaması da bu sebeple getirilmiş bir uygulamadır. Hatta 01/01/2009 tarihinden itibaren 10 ve üzeri işçi çalıştıran işverenlere getirilen ücretleri banka yoluyla ödeme zorunluluğu da kayıt dışılığı önlemeyi amaçlamaktadır.

Şimdiye kadar alınan önlemler ve getirilen uygulamalar yetersiz kaldığından; Sosyal Güvenlik Kurumu söz konusu kayıt dışılığı sona erdirmek için meslek kodu uygulamasını hayata geçiremeye hazırlanıyor. Buna göre her mesleğe bir kod verilecek, belirli meslekler için aylık en az ödenmesi gereken brüt ücret tutarları belirlenecek. İşverenler veya muhasebeciler/mali müşavirler işçilerle ilgili olarak her ay SGK’ya verdikleri aylık prim ve hizmet belgesinde her işçinin isminin karşısına o işçinin meslek kodunu da girecek.

Eğer o meslek kodu için sistemde belirlenmiş bir aylık ücret miktarı varsa, aylık prim ve hizmet belgesine o işçinin aylık kazancı olarak sistemde kayıtlı olan miktardan daha düşük bir miktar girilemeyecek, çünkü daha düşük bir miktar girildiğinde sistem uyarı verecek ve dolayısıyla belgeyi düzenleyen kişi ücret miktarını sistemin kabul edebileceği miktar veya üzerinde girmek zorunda kalacak. Getirilecek bu uygulama ile mühendis, öğretmen, doktor gibi vasıflı elemanların asgari ücretten gösterilmesinin önüne geçilmesi, hizmetlisinden genel müdürüne kadar işyerinde çalışan herkesin asgari ücret üzerinden bildirilme döneminin sona erdirilmesi hedefleniyor. (isvesosyalguvenlik.com)

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.