Kadınlara emeklilik konusunda tanınan kolaylıkların başında sigortalılık süresi – prim gün sayısı – emeklilik yaşı konusunda tanınan kolaylıklar gelmektedir. Örneğin, yaşlılık aylığı bağlanması (normal emeklilik) için 8.9.1999 tarihinden önce işe giren kadınlarda sigortalılık süresi 20 yıl (erkeklerde 25 yıl) olarak uygulanmaktadır.

• Aynı şekilde 8.9.1999 tarihinden önce işe girenler için uygulanan kademeli geçişte de emeklilik yaşı, SSK şartlarında emekli olacak kadınlar için ayrıca prim gün sayısı erkeklere göre daha düşük olarak uygulanmaktadır. 8.9.1999 tarihi veya sonrasında işe giren kadınlar içinse sadece yaş şartı konusunda kadınlara avantaj tanınmış, sigortalılık süresi ve prim gün sayısı ise erkeklerle eşitlenmiştir. Buna göre kadınlarda emeklilik yaşı 58, erkeklerde 60’dır.

• Kadınlara emeklilik konusunda tanınan kolaylıklardan biri de hizmet borçlanmasıdır. Tabi bu hak erkeklere de tanınmıştır. Kadınlara tanınan hizmet borçlanmalarının başında, doğum ve yurtdışı borçlanması imkanları gelmektedir.

• Yukarıdaki genel açıklamalardan sonra emeklilik konusunda kadınlara tanınan özel kolaylıklara gelince;

1- Yaşlılık (emeklilik) aylığı bağlanması talebinde bulunan kadın sigortalılardan, başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede ağır engelli çocuğu bulunanların, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri (yüzde 25’i), prim ödeme gün sayıları toplamına eklenmekte, ayrıca eklenen bu süreler emeklilik için gerekli yaştan da indirilmektedir. Örneğin, 1 Ekim 2008 tarihinden sonra bu şekildeki 4 yıllık (1.440 gün) prim günü için bir yıl (360 gün) eklenmekte, ayrıca emeklilik için doldurulması gereken yaştan bir yaş düşülmektedir.

Kadın sigortalının bu haktan yararlanabilmesi durumunu belgelendirmesi koşuluna bağlı bulunduğundan, bu şekilde başka birinin sürekli bakımına muhtaç derecede malul çocuğu olan kadının bunu sağlık kurulu raporu ile belgelendirmesi gerekmektedir. Malul çocuğun ölümü veya bakıma muhtaçlığının kalkması halinde, çocuğun ölüm tarihine veya bakıma muhtaçlığın kalktığına karar verilen sağlık kurulu rapor tarihine kadar geçen hizmetlerin dörtte biri prim ödeme gün sayısına eklenir. Eğer emeklilik için başvuru yapıldığı tarihe kadar çocuk yaşamış ve malullüğü ve bakıma muhtaçlığı devam etmişse, bu durumda 1 Ekim 2008 tarihinden emeklilik başvuru tarihine kadar olan süre için prim gün sayısına ekleme yapılır ve buna bağlı olarak yaş haddinden de indirim yapılır.

2- 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun “Vergiden muaf esnaf” başlıklı 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendinde belirtilen vergiden muaf işleri, hizmet akdiyle herhangi bir işverene tabi olmaksızın sürekli ve kazanç getirici nitelikte yaptıklarını ve 01 Ekim 2008 tarihinden sonra da yapmaya devam ettiklerini vergi dairelerinden alacakları yazı ile belgeleyen, aynı zamanda isteğe bağlı sigortalı olma şartlarını da taşıyan kadınlara, daha az prim ödeyerek isteğe bağlı sigortalı olma imkanı getirilmiştir. Bu kapsamdaki kadın sigortalılar 2014 yılı için her ay 21 gün üzerinden prim ödeyecekler, ancak 30 gün üzerinden hizmetlerine eklenecektir. 2015 yılında 22 gün, 2016 yılında 23 gün üzerinden prim ödeyecekler, bu her yıl bir puan artacak ve en son 30 olarak sabitlenecektir.

Bu kapsamdaki isteğe bağlı kadın sigortalılar;

– 1/1/2014 ila 30/6/2014 tarihleri arasında; 35,70 TL x 21 x % 32 = 239,90 TL,

– 1/7/2014 ila 31/12/2014 tarihleri arasında; 37,80 TL x 21 x % 32 = 254,02* TL,

prim ödeyeceklerdir.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunun “Vergiden muaf esnaf” başlıklı 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi aynen aşağıda yer almaktadır;

Evlerde kullanılan dikiş, nakış, mutfak robotu, ütü ve benzeri makine ve aletler hariç olmak üzere, muharrik kuvvet kullanmamak ve dışarıdan işçi almamak şartıyla; oturdukları evlerde imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamûlleri, kırpıntı deriden üretilen mamûller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri işyeri açmaksızın satanlar. Bu ürünlerin, pazar takibi suretiyle satılması ile ticarî, ziraî veya meslekî faaliyetleri dolayısıyla gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olanların düzenledikleri hariç olmak üzere; düzenlenen kermes, festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması muaflıktan faydalanmaya engel değildir. (isvesosyalguvenlik.com)