Sahte – Gerçek Çalışmaya Dayanmayan Sigortalılık ve Uygulanan Yaptırımlar
Sahte sigortalılık, 4/a, 4/b veya 4/c kapsamında belirtilenlerden herhangi birine dahil olmadığı halde, ilgili kişinin Sosyal Güvenlik Kurumunun ve sosyal güvenlik mevzuatının yardım ve imkanlarından (emekli aylığı, sağlık yardımı, özürlü çocuğun eğitimi için para alma vs.) yararlanmasını teminen, bazen de asgari işçilik uygulamasına konu bina inşaatı ve ihale konusu işlerde asgari işçilik miktarını tamamlamak amacıyla, o kişiyi sigortalı olarak Kuruma bildirmektir.
Sigortalı Sayılanlar ve Sayılmayanlar bölümünde de açıklandığı üzere, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun açısından sigortalı sayılanlar Kanunun 4 üncü maddesinde, sayılmayanlar ise Kanunun 6 ıncı maddesinde belirtilmiştir. 4/c kapsamında olanlarla ilgili olarak herhangi bir sahte sigortalı bildirimi zaten pek mümkün değildir. 4/b kapsamındakilerle ilgili olarak da yine ilgili kişi sigortalı olarak bildirileceği zaman bazı bilgi ve belgeler de isteneceğinden, bu kapsamdakilerle ilgili olarak da sahte sigortalılık hayli zordur.
Sahte sigortalılık olayına daha çok 4/a kapsamına girenlerle, yani işçilerle ilgili bildirimlerde rastlanmaktadır. Ancak, primini ödese bile işverenin işyerinde çalışsın çalışmasın, istediği şahsı Sosyal Güvenlik Kurumuna sigortalı olarak bildirme imkanı ve hakkı bulunmamaktadır. Eğer kişi hizmet akdine istinaden işyerinde fiilen çalışmıyorsa, o zaman o kişinin, eğer şartları da tutuyorsa, isteğe bağlı sigortaya dahil olması gerekmektedir.
Yeni dönemde sahte sigortalılığın büyük oran da azalması kaçınılmazdır.
Çünkü,
1- Sahte sigortalılık olayına başvurma nedenlerinden biri ilgili kişinin Sosyal Güvenlik Kurumunun sağlık yardımlarından yararlanmasını sağlamaktır. Ancak 01.10.2008 tarihinden itibaren Genel Sağlık Sigortası uygulaması başlamış olup, artık herkes en azından sağlık yönünden sigortalı sayılacaktır. Aynı şekilde, yeni dönemde isteğe bağlı sigortalılar da sağlık yardımı alabileceği gibi isteğe bağlı sigortalılık kolaylaştırılıp, kapsamı genişletildiğinden, emekli olabilmek için de insanlar bu yolu tercih edebilecektir.
2- Yeni dönemde, Maliyede olduğu gibi işveren işyeri tescil ettirmek istediğinde, Kurum gerekli görürse sosyal güvenlik kontrol memurlarına durum tespiti yaptırarak, işyeri bildirgesinde belirtilen bilgilerin doğruluğunu ve gerçekte öyle bir işyeri olup olmadığını kontrol ettirebilecektir.
3- Sahte sigortalılığa daha önceden asgari işçilik uygulamasına konu bina inşaatı ve ihale konusu işlerde asgari işçilik miktarını tamamlamak amacıyla tevessül edilmekteydi. Maliyede olduğu gibi artık SGK’da da uzlaşma sistemi getirildiğinden, işverenlerin asgari işçiliği doldurmak için gerçekte işyerinde çalışmamış olanları SGK’ya bildirmelerine gerek kalmayacaktır.
Tüm yukarıda açıklananlara rağmen; sahte sigortalılık bildirimiyle ilgili uygulamalar tespit edildiği taktirde; sigortalı olarak bildirilen kişinin söz konusu hizmetleri iptal edilmekte, kendisine o sigortalılığı karşılığında yapılmış herhangi bir sağlık yardımı, yapılmış herhangi bir ödeme varsa sigortalı ve işverenden kanuni faiziyle birlikte tahsil edilmekte, söz konusu kişi emeklilik aylığı alıyorsa ve söz konusu hizmetlerinin iptal edilmesi halinde emeklilik hakkını kaybedecekse, emekli aylığı iptal edilmekte, ödenen tüm aylıklar kanuni faiziyle birlikte tahsil edilmekte, sahte belge düzenlemek ve Kurumu zarara uğratmak fiillerinden dolayı işveren, sigortalı olarak bildirilen kişi ve ilgisi varsa muhasebe meslek mensubu hakkında Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunulmaktadır.
Yeni Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin eski 25 inci, yeni 24 üncü maddesi uyarınca da; Kanuna göre sigortalılık niteliği taşımadığı hâlde, gerçeğe aykırı olarak bildirim yapıldığı tespit edilenlerin tescil kayıtları, aynı maddenin ikinci fıkrasındaki usul dâhilinde iptal edilecek, yersiz tescil yapılan sigortalılara ilişkin Kurumca yapılan her türlü masraf ve ödemeler, ilgili mevzuat hükümlerine göre tahsil edilecektir. (isvesosyalguvenlik.com)
YORUMLAR
Merhaba .. ben 2005 yılında bir işyeri açtım işlerimi yürütemedim 2008 yılında kapattım ama maliye kayıtlarımı 2010 yılında sonlandırdım, bu 5 yıllık süre içinde muhasebeci kendisi ve 3 kişiye daha sigorta göstermiş para almak için primleride ödememiş , ben bu durumu 2017 yılında maaşıma haciz gelince öğrendim ve durumu yetkili kişilere bildirdim yapılan incelemeler sonucunda muhasebeci ben fiilen çalıştım desede diğer 3 kişi çalışmadıklarını beyan etmişler ve SSK hepsininde sigorta primlerini iptal etti ve benim SSK ya olan borcum silindi , süreç devam ediyor , size olan sorum ben herhangi bir idari para cezası veya hapis cezası vs alırmıyım …iyi çalışmalar
İnceleme sonucunda Denetmen nasıl bir rapor düzenledi bilemiyoruz, ancak idari para cezası uygulanacak olsa idi şimdiye kadar size tebliğ edilmiş olurdu zaten. Hapis cezası konusuna gelince, SGK hakkınızda Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulundu mu bulanmadı mı onu müdürlükten öğrenebilirsiniz, suç duyurusunda bulundu ise takdir savcılığa ait, takipsizlik kararı verirse sorun yok, iddianame hazırlayıp hakkınızda dava açarsa bu durumda da sonuç mahkemenin vereceği karara bağlı.
Merhaba efendim emekli olmuş birisi sahte sigortalılık geregiyle emekliliği iptal oldu işçi olaraka çalıştığı sürede işverenden habersiz muhasebeci olan şahıs işçiyi inşaatlarda göstermiş bugüne kadar aldığı aylığı faiziyle birlikte kurum geri istiyor işçi ise işvereni suçlayıp hakkında dava açıp yersiz ödemeyi işverene odetmeyi düşünüyor işverene sahte sigortalılık dönemindeki prim borçları tekrar yansıtıldı ve idari para cezası uygulandı buna rağmen birde yersiz ödemeyi yapması istenir mi
Belirttiğiniz işçi davayı açarken yersiz ödemelerin işverene ödettirilmesi konusunda değil, iptal edilen sigortalı hizmetlere ait sürelerde o işverende işyerinde fiilen çalıştığının tespitini talep etmelidir. Eğer mahkemede gerçekten çalıştığını kanıtlayabilirse bu durumda tüm yaptırım ve cezalar işveren uygulanır, iptal edilen emekli maaşı tekrar bağlanır, ortada yersiz ödeme diye de bir sorun kalmaz.
2020 ekim ayinda fiili olarak calismadigim gerekcesiyle emekli maasim kesildi 2 yil eksik gun cikarildi ,emeklilikten sonrada 6 yil çalıştığım icim destek primlerim donusturuldu yeniden maas baglanmasini bekliyorum ogrenmek istedigim yeniden baglanan maasim düsükmu okur oncekinden ( ben fiili olarak cakistigimi ispat ediyorum yasal surec baslattim) tskkr
Silinen iki yıllık süreniz aylık bağlama oranlarının yüksek olduğu yıllara aitse, buna karşılık dönüştürülen destek primleriniz aylık bağlanma oranının düşük olduğu yıllara aitse, silinen hizmetleriniz yüksek prime esas kazan üzerinden bildirilmişken, dönüştürülen destek primleriniz düşük prime esas kazanç üzerinden bildirilmişse bağlanan maaşınız düşük olabilir. Aylık bağlanınca öğrenirsiniz zaten.
Merhaba, anneme fiili çalışmadığı gerekçesiyle Sgk’dan emekli aylığının kesileceği bilgisi gelmişti ya maaşı kesilecek ya da belirtilen tutardaki borcu 5 yıl süreyle ödeyerek maaşını almaya devam edecekti. Annem borcu ödemeyi kabul edip 5 yılın 2,5 yılını ödedi ve 1 ay önce kovid sebebiyle kendisini kaybettik. Geriye kalan anneme ait yersiz ödeme borcu mirasçılarına devir mi olur yoksa iptal olma şansı var mıdır? Şimdiden teşekkürler.
SGK mirası reddetmemiş mirasçılarından kalan borcu isteyebilir.
Merhaba,eski çalıştığım A.Ş firmasında fiilen çalışmayan fakat sigortalı gözüken şirket sahibinin eşi ,çocukları ve kardeşi sigortalı gösterilmektedir.Düzenli aylık maaş ödemesi şahısların bankasına yapılmamakta yıl sonlarında cari kapanışların yapılabilmesi için toplu maaş ödemesi yapılmaktadır.Bu usulsüzlüğü nasıl ve nereye şikayet edebilirim , şirkete kesilecek ceza konusunda da bilgi rica ederim
ALO 170’e, CİMER’e veya o işyerinin bulunduğu yerdeki SGK Müdürlüğüne şikayette bulunabilirsiniz. Bu tür durumlarda uygulanan ceza ve yaptırımlar sayfa başındaki yazıda açıklanmıştır.
Benzer bir durum işyeri sahibi olarak bende de mevcut.yukarıda ki yazıyı okudum ama net bir ceza tutarı belirleyemedim.bu tarz bir durumda işyerine nasıl bir ceza çıkabilir.yapılan sigortanın iptali haricinde ekstra bir yaptırım rakamı nedir acaba?şimdiden cevabınız için teşekkür ederim
Merhaba ;1993-1996 yılları arasında 2,5 yıl sigortasız çalıştırıldım. o zamanlar sigorta girişim yapılmadığı için tam 11 yıl kaybediyorum şu an için geriye dönük şikayette bulunsam bir hak iddia edebiliyor muyum. çalıştığım döneme ait akraba hariç aynı iş merkezinde esnaf olanlar var beni hatırlayıp şahitlik edebilecek onlarca kişi var
Hiç sigorta girişiniz yapılmadıysa 5 yıllık süre geçtiği için hizmet tespit davası açamazsınız. Çalışmalarınızı belgeleyebilecek durumda değilseniz şikayette bulunmanız da hiç bir işe yaramaz.
Peki başka bi şirket üzerinden 9 aylık bir sigorta girişi yapıp çıkarttılarsa ve 5 yıllık zaman geçmidiyse açabiliyor muyuz ?
Merhabalar ben 1990 kasım ayında ise girdim 1995 senesinde sigortam başladı 1998 tarihinde işden ayrıldım 1990 ve 1995 senesine hiç sigortam olmadı o tarihten sonra sigortam başladı ama 15 gün den yatırmışlar ben hizmet tespit davası açsam sigortasız günlerim ve eksik yatan pirimlerim için kazana bilirmiyim 1991 tarihinde giriş olmuş arkadaşım şahit olacak ama onunda günleri eksik yatmış 1995 yıllarında iş yerinde çekilmiş fotoğraf da mevcut abimide şahit gösterebilirmiyim aynı iş yerinde ilk o işe girdi 1990 senesinde 1991 SGK girişi var ama eksik yatırmışlar bana şahit ola bilirmi teşekkürler
Tamamen sigortasız çalıştırıldığınız sürelerle ilgili 5 yıllık dava açma süresi geçtiyse artık dava açamazsınız, ancak eksik günlerinizle ilgili dava açabilirsiniz, bu konuda 5 yıllık dava açma süresi sınırlaması yok.
Merhabalar 2014 2015 döneminde tekstilde çalıştığım zamanda sigortam başladı ama s harfi ne demek bilmiyordum yeni öğrendim ama tekstil firması hala aktif.tam 234 gün prim s harfi var ne yapmalıyım
Merhaba ben 42 yaşındayım 16 ve 17 yaşlarında bir lokantada çalıştım ama hiç sigortam yatmadı
Patronda vefaat etmiş işyeri kapanmış orda çalıştığıma dair hiçbir belge yok ancak patronun çocukları var eğer onlarıda bulabilirsem acaba ben burada nasıl bir yol izleyebilirim.