Sigortalı İşçi – BağKur’lu ve Memurlara Hangi Doğum Yardımları Yapılır ?

Sigortalı İşçi – BağKur’lu ve Memurlara Hangi Doğum Yardımları Yapılır ?
9 Aralık 2013 19:55

5510 sayılı Kanun hükümlerine göre kendisi sigortalı olan kadın çalışana doğum halinde analık sigortasından yapılan yardımlar ile sigortalı olan eşinden dolayı yapılan yardımlar aşağıda belirtilmiştir.

A- 4/1-a (SSK) Kapsamındaki Sigortalılara Yapılan Doğum Yardımları:

1- Emzirme Ödeneği (Süt Parası):

4/1-a (SSK) kapsamında sigortalı olan kadının doğum yapması veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin doğum yapması halinde, çocuğun yaşaması ve doğumdan önceki bir yıl içinde sigortalı adına en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş (120 prim gün sayısı) olması şartıyla doğum tarihinde geçerli olan ve SGK Yönetim Kurulunca belirlenip Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından onaylanan tarife üzerinden emzirme ödeneği (2013 yılı için 95 TL) verilir.

2- Geçici İş Göremezlik Ödeneği (Rapor Parası):

4857 sayılı İş Kanununun 74 üncü maddesi gereğince; kadın işçilerin doğumdan önce 8 hafta (çoğul gebelik halinde 10 hafta) ve doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 haftalık (çoğul gebelik halinde 18 haftalık) süre için çalıştırılmamaları esastır. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan önceki üç haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası sürelere eklenir. Kadın işçinin erken doğum yapması halinde ise doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılmayacak süreler, doğum sonrası sürelere eklenmek suretiyle kullandırılır.

Bu çerçevede; 4/1-a (SSK) kapsamındaki sigortalı kadının analığı (gebeliği) halinde, doğumdan önceki bir yıl içinde adına en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş (90 prim gün sayısı) olması şartıyla, doğumdan önceki 8 ve doğumdan sonraki 8 olmak üzere toplam 16 haftalık sürede, çoğul (ikiz – üçüz) gebelik halinde ise doğumdan önceki 10 ve doğumdan sonraki 8 olmak üzere toplam 18 haftalık sürede, kadın sigortalının çalışmadığı her gün için kendisine geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) ödenir.

B- 4/1-b (Bağ-Kur) Kapsamındaki Sigortalılara Yapılan Doğum Yardımları:

1- Emzirme Ödeneği (Süt Parası):

4/1-b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı olan kadının doğum yapması veya sigortalı erkeğin sigortalı olmayan eşinin doğum yapması halinde, çocuğun yaşaması ve doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi yatırılmış olması, ayrıca sigortalının genel sağlık sigortası primi dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması yani SGK’ya borcunun bulunmaması şartıyla, doğum tarihinde geçerli olan ve SGK Yönetim Kurulunca belirlenip Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından onaylanan tarife üzerinden emzirme ödeneği (2013 yılı için 95 TL) verilir.

2- Geçici İş Göremezlik Ödeneği:

Emzirme ödeneği, 4/1-b (Bağ-Kur) kapsamındaki tüm sigortalılara verilirken, geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) şirket veya donatma iştiraki     ortağı dışındaki kadın 4/1-b (Bağ-Kur) sigortalılarına verilir.

Analık (gebelik) halinde geçici iş göremezlik ödeneği verilecek kadın 4/1-b (Bağ-Kur) sigortalıları aşağıda belirtilmiştir;

– Muhtarlar.

– Ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usûlde gelir vergisi mükellefi olanlar.

– Gelir vergisinden muaf olup, esnaf ve sanatkâr siciline kayıtlı olanlar.

– Tarımsal faaliyette bulunanlar.

Yukarıda belirtilen sigortalılara, doğumdan önceki bir yıl içinde en az doksan gün kısa vadeli sigorta primi yatırılmış olması ve genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması yani SGK’ya borcunun bulunmaması şartıyla, istirahat raporu aldıkları doğumdan önceki 8 hafta (çoğul gebelik halinde 10 hafta) ve doğumdan sonraki 8 hafta olmak üzere toplam 16 (çoğul gebelik halinde 18) haftalık sürede, çalışmadığı her gün için, geçici iş göremezlik ödeneği ödenir. Şirket ortaklığı nedeniyle 4/1-b (Bağ-Kur) sigortalısı olan kadınlar ise bu haktan yararlanamaz.

Ayrıca sigortalı kadının, erken doğum yapması halinde doğumdan önce kullanamadığı çalıştırılamayacak süreler ile isteği ve hekimin onayıyla doğuma üç hafta kalıncaya kadar çalışması halinde, doğum sonrası istirahat süresine eklenen süreler için de geçici iş göremezlik ödeneği ödenir.

C- Ortak Açıklamalar:

1- Emzirme ödeneğini (süt parasını), kadın sigortalılar yanında, sigortalı olmayan eşi (karısı) doğum yapan erkek sigortalılar da alabilirken, doğum nedeniyle geçici iş göremezlik ödeneğini (rapor parasını) sadece doğum yapan kadın sigortalı kendisi alır.

2- Sigortalı erkeğin sigortalı olmayan karısının doğum yapması nedeniyle sigortalı erkeğe emzirme yardımı ödenebilmesi için, doğum tarihinde doğum yapan kadınla Medeni Kanuna göre evlenmiş olması şartı aranır.

3- Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalılardan 5510 sayılı Kanunun 9 uncu maddesine göre sigortalılığı sona eren yani sigorta çıkışı verilenlerin, bu tarihten başlamak üzere üçyüz gün içinde çocukları doğarsa, sigortalı kadına veya karısı sigortalı olmayan sigortalı erkeğe, doğum tarihinden önceki onbeş ay içinde en az 120 gün prim ödenmiş olması şartıyla emzirme ödeneği verilir.

D- 4/1-c (Emekli Sandığı) Kapsamındaki Sigortalılara Yapılan Doğum Yardımları:

1- Doğum Yardımı Ödeneği:

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Doğum yardımı ödeneği” başlıklı 207 nci maddesi uyarınca: devlet memurlarından çocuğu dünyaya gelenlere 2500 gösterge rakamının aylık katsayısı ile çarpılması sonucu elde edilecek miktarda doğum yardımı ödeneği verilir. Ana ve babanın her ikisi de Devlet memuru iseler ödenek yalnız babaya verilir. Eşlerden birine iş akdi veya toplu sözleşme gereği yapılan doğum yardımı ödeneği daha yüksek ise, memur olan eşe ayrıca doğum yardımı ödeneği ödenmez, daha düşük ise yalnız aradaki fark ödenir. Mahkemelerce verilen ayrılık süresi içinde doğan çocuklar için bu yardım anaya verilir. Doğum yardımı ödeneği hiç bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın ve ödeme emri aranmaksızın saymanlarca derhal ödenir. Bu yardım borç için haczedilemez.

1 Temmuz – 31 Aralık 2013 tarihleri arası doğum yardımı ödeneği : 2.500 x 0,076791 = 191,98 TL’dir.

2- Memura Geçici İş Göremezlik Ödeneği (Papor Parası) Ödenmez:

4857 sayılı İş Kanununun 74 üncü maddesinde kadın işçi için öngörülen doğum iznine benzer şekilde; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Mazeret izni” başlıklı 104 üncü maddesi uyarınca, kadın memura; doğumdan önce 8 (çoğul gebelik halinde 10), doğumdan sonra 8 hafta olmak üzere toplam 16 (çoğul gebelik halinde 18) hafta süreyle analık izni verilir. Ancak beklenen doğum tarihinden 8 hafta öncesine kadar sağlık durumunun çalışmaya uygun olduğunu tabip raporuyla belgeleyen kadın memur, isteği hâlinde doğumdan önceki 3 haftaya kadar kurumunda çalışabilir. Bu durumda, doğum öncesinde bu rapora dayanarak fiilen çalıştığı süreler doğum sonrası analık izni süresine eklenir. Doğumun erken gerçekleşmesi sebebiyle, doğum öncesi analık izninin kullanılamayan bölümü de doğum sonrası analık izni süresine ilave edilir.

Ancak işçilerden farklı olarak bu doğum izni sürelerinde kadın memur işyerinde çalışmamış olsa bir maaşını almaya devam eder. Bu izin süresinde belki, fiilen çalışma karşılığı kadın memura yapılan bazı ödemelerde kesinti olabilir. Bu nedenle kadın memura doğum izni süresince geçici iş göremezlik ödeneği ödenmesi şeklinde bir uygulama bulunmamaktadır. (isvesosyalguvenlik.com)

YORUMLAR

  1. Sibel dedi ki:

    Doğum parası almak istiyorum