5510 sayılı Kanunun “Sigortalıların borçlanabileceği süreler” başlıklı 41 inci maddesi uyarınca, sigortalıların geçmişe dönük olarak, belli tarihler arasında kalan günleri için primini ödeyip hizmet, yani gün kazanması imkanı bulunmaktadır. Ayrıca bazen Kanuna eklenen geçici maddelerle geçici süreli olarak bazı durumdaki kişilere geriye dönük olarak hizmet borçlanması yapma imkanı getirilmektedir.

Kanunda belirtilen haller dışında, kişinin geriye dönük olarak istediği gibi hizmet borçlanması yapma imkanı bulunmamaktadır. Hizmet borçlanması ile ilgili ayrıntılı bilgi ve açıklamalar, AYRINTILI KONU ANLATIMLI – AÇIKLAMALI DOSYALAR / Sosyal Güvenlik Mevzuatı / Hizmet Borçlanması – Borçlanma Yapılabilecek Hal ve Durumlar başlıklı bölümde yer almaktadır.

Son olarak 12/7/2012 tarihli ve 28351 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 6353 sayılı Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 37, 39 ve 40 ıncı maddeleri ile sigortalılara yeni hizmet borçlanma hakları getirildi.

Buna göre;

1- 5510 sayılı Kanunun söz konusu 41 inci maddesine eklenen (j) bendi uyarınca;

Sigortalı olmaksızın, 1416 sayılı Ecnebi Memleketlere Gönderilecek Talebe Hakkında Kanuna göre yurt dışına gönderilen ve öğrenimini başarıyla tamamlayarak yurda dönenlerden, yükümlü bulunduğu mecburi hizmet süresini tamamlamış olanların, yurt dışında resmî öğrenci olarak geçirmiş oldukları öğrenim sürelerinin 18 yaşının tamamlanmasından sonraki döneme ait olan kısmı borçlanılabilecektir.

2- 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 43 üncü madde uyarınca;

1416 sayılı Kanuna göre yurt dışına gönderilen ve öğrenimini başarıyla tamamlayarak yurda dönenlerden yükümlü bulunduğu mecburi hizmet süresini tamamlamış olanlardan, 01/10/2008 tarihinden önce 5434 sayılı Kanun hükümlerine tabi olarak çalışmaya başlamış olup geçici 4 üncü madde kapsamında çalışmaya devam edenler; yurt dışında resmî öğrenci olarak geçirmiş oldukları öğrenim sürelerinin 18 yaşının tamamlanmasından sonraki döneme ait olan kısmının tamamını veya bir bölümünü, 12/07/2010 tarihinden itibaren üç ay içinde veya mecburi hizmetlerini tamamlayacakları tarihten itibaren üç ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat etmeleri ve müracaatın kabul edildiği ay itibarıyla geçerli olan emekli keseneğine esas kazanç tutarı üzerinden ve borçlanacakları süreye ilişkin olarak hesaplanacak kesenek ve kurum karşılığı toplamından oluşan yükümlülük tutarının tamamını peşin olarak veya müracaatın kabul tarihinden itibaren oniki ayda eşit taksitler halinde ödemek suretiyle borçlanabilecekler. Borcunu taksitler halinde ödeyecek olanların borçlanma işlemi sırasında hesaplanan aylık taksit tutarı, borcun ödendiği tarihteki prime esas asgarî kazanca oranlanarak, söz konusu oran ilgili ayın prime esas asgarî kazancı ile çarpılacak ve bulunan tutar, ilgili ayın taksit tutarı olarak kabul edilecek.

Borcunun tamamını peşin ödeyenler ile taksit ödeme dönemi sonunda borcunun tamamını ödemiş olduğu tespit edilenlerin borçlanmış oldukları süreler, fiili hizmet süresinin hesabında ve iştirakçiliğin başlangıç tarihinin tespitinde dikkate alınacak. Aylık taksitlerini zamanında ödemeyenlerin önceki aylara ilişkin olarak ödemiş oldukları tutarlar, süresi geçen son taksit tarihinden itibaren otuz gün içinde ilgililere iade edilecek.

3- 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 44 üncü madde uyarınca;

23/4/1999 ile 14/2/2005 tarihleri arasında tabi oldukları personel mevzuatına göre almış oldukları disiplin cezası sonucu memuriyetleri sona erip, 22/6/2006 tarihli ve 5525 sayılı Kanun uyarınca haklarında verilmiş disiplin cezaları bütün sonuçları ile ortadan kaldırılanların, 12/07/2010 tarihinden itibaren 3 ay içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna müracaat etmeleri halinde ve yaş haddine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla; memuriyetlerinin sona erdiği tarih ile 22/6/2006 tarihi arasındaki dönem içinde uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak sigorta primi ödenmemiş veya emekli keseneği yatırılmamış sürelerine ilişkin kesenek ve kurum karşılığı toplamları, görevden ayrıldıkları tarihteki derece ve kademelerine hizmet olarak sayılacak sürenin her üç yılına bir derece ve her yılına bir kademe verilmek ve öğrenim durumları itibarıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36 ncı maddesindeki yükselebilecekleri dereceleri geçmemek üzere tespit edilecek derece ve kademeleriyle başvuru tarihinde uygulanmakta olan katsayılar esas alınarak belirlenecek emekli keseneğine esas aylık tutarları üzerinden, Kurum tarafından hesaplanarak halen çalıştıkları veya kamu görevlisi olarak en son çalışmış oldukları kamu idarelerine bildirilecek ve söz konusu tutarlar bu idareler tarafından üç ay içerisinde Kuruma defaten ödenecek.

Haklarında verilmiş disiplin cezaları bütün sonuçları ile 5525 sayılı Kanun uyarınca ortadan kaldırılmış olanlardan memuriyetten çıkarılmış oldukları kuruma yeniden atanmak üzere başvuranların, bu başvurularının ilgili kurumların kayıtlarına geçtiği tarihten başlayarak bu kurumlarda yapılan ilk atamalarının kendilerine tebliği tarihine kadar olan dönem içerisindeki uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak sigorta primi ödenmemiş veya emekli keseneği yatırılmamış süreleri hakkında ise yukarıdaki fıkra uyarınca yapılmış olan derece yükselmesi ve kademe ilerlemeleri saklı kalmak kaydıyla, yukarıdaki fıkra hükümleri çerçevesinde işlem yapılacak. Ancak, bu fıkra kapsamına girenlerden ataması 12/07/2010 tarihinden önce yapılmış olanların bu fıkra hükümlerinden yararlanabilmesi için, 12/07/2010 tarihinden itibaren altı ay içerisinde, 12/07/2010 tarihinden önce atama talebinde bulunduğu halde atama işlemleri 12/07/2010 tarihinden sonra tamamlanacakların ise atamalarını izleyen altı ay içerisinde Kuruma başvuruda bulunmaları gerekmektedir. (isvesosyalguvenlik.com)