Türkiye Büyük Millet Meclisi Anayasa Uzlaşma Komisyonu tarafından yürütülen yeni anayasa çalışmaları çerçevesinde, asgari ücretten vergi alınmaması yönünde anayasaya bir madde konulması hususunda tarafların anlaştığı yazılı ve görsel basında haber olarak daha önce yer almış, bu konu “Asgari Ücretten Vergi Kaldırılmadan Tartışmaları Başladı” başlıklı haberde değerlendirilmişti.

Daha sonra da yeni anayasa taslağı ortaya çıktığında, Yeni Anayasa Taslağında Çalışma Hayatıyla İlgili Neler Var? başlıklı haberde, çalışma hayatıyla ilgili olarak yeni anayasa taslağında yer alan maddeler ayrıntılarıyla birlikte belirtilmişti. Buna göre söz konusu maddelerden “Çalışma, İş Güvenliği ve Adil Ücret Hakkı” başlıklı 39 uncu maddenin dördüncü fıkrası aynen “Asgarî ücretin tespitinde çalışanların geçim şartları göz önünde bulundurulur, asgari ücretten vergi alınmaz.” şeklindeydi.

Aynı konu geçtiğimiz hafta tekrar gündeme geldi ve TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu bünyesindeki Yazım Komisyonu tarafından maddeler müzakere edilirken, asgari ücretten vergi alınmamasını da kapsayan söz konusu “Çalışma, İş Güvenliği ve Adil Ücret Hakkı” başlıklı maddede tarafların aynen uzlaşmaya vardığı, yazılı ve görsel basında tekrar haber olarak yer aldı.

Bu uygulamanın hayata geçmesi halinde asgari ücretlinin eline daha fazla ücret geçeceği düşünüldüğünden, doğal olarak bu haber asgari ücretle çalışanları sevindirdi ve umutlandırdı. Ancak, asgari ücretten vergi alınması uygulamasına son verilse bile bu durumun, asgari ücretle çalışan herkese aynı ölçüde yansımayacağı, daha açık bir anlatımla her asgari ücretlinin aylık ücretinin aynı ölçüde artmayacağı konusuna hemen hemen hiç değinilmedi.

Şu anki uygulamaya göre, sigorta primi işçi hissesinden başka asgari ücretten; ‰ 7,59 oranında damga vergisi ve  %15 oranında da gelir vergisi kesilmekte, kapıcılardan ise hiçbir vergi kesilmemektedir. Öte yandan kapıcılar hariç, asgari ücretle çalışan herkesten % 15 gelir vergisi kesilmesi gerekmekteyse de 2008 yılından beri uygulanmakta olan asgari geçim indirimi (AGİ) nedeniyle, çalışanın evli olup olmaması, eşinin çalışıp çalışmaması, çocuk sayısı gibi ailevi duruma bağlı olarak her çalışandan farklı miktarda gelir vergisi kesilmekte, damga vergisi ise ailevi durumuna bakılmaksızın her çalışandan aynı oranda kesilmektedir. Buraya kadar anlatılan konu hakkında ayrıntılı bilgi,

2013 Yılı Asgari Geçim İndirimi Dahil Aylık Net Asgari Ücret Tutarları

Çalışanların Durumuna Göre Asgari Ücretten Ne Kadar Vergi Kesilmektedir?

başlıklı sayfalarda yer almaktadır.

Yukarıda belirtilenlerden de anlaşılacağı üzere, kişinin ücretinden aylık ne kadar gelir vergisi kesilmekteyse, vergi kaldırıldığında o kişinin aylık ücreti kesilen vergi tutarı kadar artacak. Dolayısıyla asgari ücretle çalışan herkesten aynı miktarda gelir vergisi kesilmediğinden, buna bağlı olarak vergi kaldırıldığında asgari ücretle çalışan herkesin ücretindeki artış da aynı miktarda olmayacak.

Eğer şu anki mevzuatta ve uygulamada herhangi bir değişiklik olmaz ve asgari ücretten verginin kaldırılması aynen çalışana yansırsa; asgari ücretle çalışan bu kişi evli, eşi çalışmıyor ve çocuk sayısı fazlaysa, dolayısıyla ücretinden aylık hiç gelir vergisi kesilmiyorsa, bu durumda asgari ücretten gelir vergisi alınması uygulaması sona erse bile bu kişinin eline geçen aylık ücret hiç artmayacak. Gelir vergisi açısından durum böyleyken, eğer asgari ücretten vergi alınmaması uygulaması sadece gelir vergisini değil damga vergisini de kapsarsa bu durumda da ailevi durumuna bakılmaksızın herkesin ücretinden aynı miktarda damga vergisi kesildiğinden, bunların ücretlerinde ayrıca kesilen damga vergisi kadar (şu an 7,43 TL) artış olacak. Kapıcı asgari ücretlerinden herhangi bir vergi kesilmediğinden, bu durum onların ücretlerinde ise hiçbir değişikliğe yol açmayacak.

Mevcut uygulamalar çerçevesinde bu gün asgari ücretten vergi kaldırılacak olsa, çalışanların durumuna göre ücretlerinde aşağıda belirtilen tutarda artış gerçekleşecek. (isvesosyalguvenlik.com)