29/5/2013 tarihli ve 28661 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6486 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatın ve uygulamalarında, aşağıda yer alan değişiklik ve düzenlemeler yapıldı:

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun;

• 60 ıncı maddesinde yapılan düzenleme ile 18 yaş altı çocukların ücretsiz sağlık yardımı almaları konusundaki sorunlar giderildi, 18 yaşına kadar çocukların herhangi bir şart aramaksızın sağlık yardımı alabilmesi imkanı getirildi. Yeni düzenlemeden, anne – babası olmayan, kendisine bakmakla yükümlü kimsesi bulunmayan çocuklar (örneğin sokak çocukları) da yararlanacak.

• 60 ıncı maddesine eklenen fıkra ile aynı Kanuna eklenen geçici 50 nci madde uyarınca; 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanun hükümlerine göre hakkında koruyucu tedbir kararı verilen kişilerden genel sağlık sigortalısı olmayan ve genel sağlık sigortalısının bakmakla yükümlü olduğu kişi kapsamına da girmeyen veya genel sağlık sigortası kapsamında olup sağlık yardımlarından yararlanamayanlar, bu hâllerin devamı süresince gelir tespiti yapılmaksızın primleri devlet tarafından ödenen kişi statüsünde (yeşil kartlılarla aynı satatüde) genel sağlık sigortalısı sayılacak.

• Mevcut uygulama çerçevesinde, yükseköğrenim gören yabancı uyruklu öğrenciler re’sen gss’li olarak tescil ediliyordu, yani bunlar için gss zorunluydu. 60 ve 61 inci maddede yapılan düzenlemelerle bu zorunluluk kaldırıldı. Bunlar okula ilk kayıt tarihinden itibaren üç ay içinde talepte bulunmaları hâlinde genel sağlık sigortalısı olucaklar. Bu sürede talepte bulunmayanlar hakkında öğrenimleri süresince genel sağlık sigortası hükümleri uygulanmayacak. Ayrıca sadece yükseköğrenim nedeniyle değil, başka öğrenim sebepleriyle yurtdışından gelen öğrenciler de isterlerse genel sağlık sigortalısı olabilecekler. 29/5/2013 tarihinde ilk kaydını yaptırmış olup öğrenimlerine devam eden yabancı uyruklu öğrencilerden, bu maddenin yayımı tarihinden itibaren altı ay içinde başvuru yapanlar genel sağlık sigortası kapsamına alınacak.

• Ülkemizde 1 yıldan fazla ikamet eden yabancı uyruklular, Türkiye’deki yerleşim süresinin bir yılı geçtiği tarihten itibaren zorunlu genel sağlık sigortalısı sayılıyorlardı. 61 inci maddede yapılan düzenleme ile bu zorunluluk kaldırılarak kendi isteklerine bırakıldı. Bu kapsamdaki kişiler, Türkiye’deki yerleşim süresinin bir yılı geçtiği tarihten sonra talepte bulunmaları hâlinde talep tarihini takip eden günden itibaren genel sağlık sigortalısı sayılacak.

• 72 nci maddede yapılan düzenlemeyle, sağlık hizmetlerinin ödenecek bedellerini belirleyen Sağlık Hizmetleri Fiyatlandırma Komisyonu’nun yapısında değişiklik yapıldı. Buna göre, üniversite sağlık hizmeti sunucuları ile özel sağlık hizmeti sunucularını temsilen birer üye komisyona katılacak.

• Vakıf üniversite hastaneleri ve özel hastanelerin alabilecekleri ilave ücretin üst sınırını, SGK’nın ödediği hizmet bedelinin bir katına yani yüzde 100’üne kadar artırmaya Bakanlar Kurulu yetkiliydi ve bu üst sınır şu an % 90 olarak uygulanıyor. 73 üncü maddede yapılan değişiklikle bu üst sınırı iki katına yani yüzde 200’e kadar artırma konusunda Bakanlar Kurulu’na yetki verildi. Yine aynı maddede yapılan değişiklikle, üniversite hastanelerinde görev yapan öğretim üyelerine, yani profesör ve doçentlere, mesai saatleri dışında bizzat verilen sağlık hizmetleri için SGK tarafından belirlenmiş sağlık hizmetleri bedelinin, poliklinik muayenelerinde bir katını (yüzde 100’ünü), diğer hizmetlerde yüzde ellisini geçmemek üzere, üniversite yönetim kurulu kararıyla öğretim üyelerinin unvanları itibarıyla belirlenen miktarda ilave ücret (hoca farkı) alabilme imkanı getirildi.

• 81 inci maddede yapılan düzenlemeler ile;

– Özel sektör işverenlerinin yararlandığı beş puanlık işveren hissesi prim indiriminden, özel sektör işverenlerinin yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere 4/a kapsamında sigortalı olarak yurt içinden götürülen sigortalılar yani işçiler için de yararlanma imkanı getirildi. Bu uygulama 1/6/2013 tarihi itibariyle yürürlüğe girecek.

– Ayrıca, on ve üzerinde sigortalı çalıştıran işyerlerine uygulanmak üzere, söz konusu beş puanlık prim indirimine ilave olarak, prime esas kazanç alt sınırı üzerinden altı puana   kadar   ilave  puan  ekleme,  sosyo-ekonomik  gelişmişlik  endeksini  dikkate  almak suretiyle ilave puan uygulanacak illeri ve uygulama süresini belirleme konusunda Bakanlar Kurulu’na yetki verildi.

– Mevcut uygulama çerçevesinde, yapılan kontrol ve denetimlerde, çalıştırdığı kişileri sigortalı olarak bildirmediği, yani sigortası işçi çalıştırdığı tespit edilen işverenler, bir yıl süreyle bu beş paunlık prim indiriminden yararlandırılmıyordu. Yeni düzenlemeyle, sigortasız işçi çalıştırdığı tespit edilenler yanında, fiilen çalışmayan kişileri sigortalı olarak (sahte sigortalı) bildirdiği tespit edilenler de bir yıl süreyle bu beş puanlık prim indiriminden yararlanamayacak.

– Bu teşvikten yani prim indiriminden yersiz olarak faydalanıldığının tespiti hâlinde, yararlanılan teşvik tutarı işverenden gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecek.

• 5510 sayılı Kanuna eklenen geçici 49 uncu madde uyarınca; sağlık hizmet sunucularının sunmuş oldukları hizmetlere ilişkin olarak 16/1/2012 tarihinden önce Sosyal Güvenlik Kurumu’na teslim ettikleri fatura ve eki belgelerden, üç ay içinde incelenemediği için avansı kapatılamayanlarla ilgili olarak, yersiz ödeme yapıldığının tespit edilmesi hâlinde, tespit edilen yersiz ödeme tutarı için kanuni faiz tahakkuk ettirilmeyecek,  29/5/2013 tarihinden önce tahakkuk ettirilmiş olan faizle ilgili dava konusu edilen faiz tutarları, davacının davasından feragat etmesi hâlinde terkin edilecek, yani silinecek.

• 5502 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu Kanununun 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yapılan düzenleme ile; genel kurul toplantı tarihi ve gündeminin en geç bir ay öncesinden ilgili kurum ve kuruluşlara bildirilme zorunluluğu iki ay olarak değiştirildi.

Yukarıda, sadece Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatında ve uygulamalrında yapılan değişikliklere değinilmiş olup, aynı torba yasayla başka konularda da değişiklik ve düzenlemeler yapıldı. Bunlar içerisinde en önemlisi kamuoyunda varlık barışı olarak nitelendirilen ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununa eklenen geçici 85 inci madde ile yapılan düzenlemedir. Buna göre özetle; gerçek veya tüzel kişilerce, 15/4/2013 tarihi itibarıyla sahip olunan ve yurt dışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile varlığı kanaat verici bir belgeyle ispat edilen taşınmazlar, 31/7/2013 tarihine kadar Türk Lirası cinsinden rayiç bedelle, 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanunu uyarınca faaliyette bulunan bankalara veya 6362 sayılı  Sermaye  Piyasası Kanunu uyarınca faaliyette bulunan aracı kurumlara bildirilir ya da vergi dairelerine beyan edilirse, bu varlıkların değeri üzerinden sadece %2 oranında vergi alınacak. (isvesosyalguvenlik.com)