Zamanaşımının borcu ortadan kaldırmayacağını, borcun sadece eksik borç haline geleceğini, zamanaşımından sonra borçlunun rızaen yapacağı ödemelerin kabul edileceğini, borçlu zamanaşımı itirazında bulunursa, artık kendisinden borcu ödemesinin istenemeyeceğini Zamanaşımı Borcu Ortadan Kaldırır mı ? başlıklı yazımızda belirtmiştik.

Hal böyle olmakla birlikte bazı durumlarda, zamanaşımına uğramış olsa dahi borçlusu borcu ödemek zorunda kalmaktadır. Örneğin Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamalarında, bina inşaatı yapmış olan işveren çıkarılmış olan eksik prim borcu zaman aşımına uğramış olsa bile, işveren borcunu ödemediği sürece Kurum kendisine borcu yoktur yazısı (ilişiksizlik belgesi) vermeyeceğinden, söz konusu bina inşaatı sahibi belediyeden yapı kullanma izin belgesi (iskan ruhsatı) alamayacaktır. Benzer şekilde ihalelere katılmak, teminat çözdürmek için Kurumdan borcu yoktur yazısı almak zorunda olan işveren, borcu zamanaşımına uğramış olsa dahi böyle bir belge alamayacaktır.

Peki bu durumda, borçlunun gecikme zammı ve cezası (faizi) ödemeden sadece borca ait anaparayı ödeyerek borcundan kurtulması, yani borcunu sildirmesi mümkün müdür sorusu akla gelmektedir. Ancak, bu mümkün değildir. Çünkü zamanaşımı borcu ortadan kaldırmadığı gibi borca bağlı gecikme zammı ve cezasını da ortadan kaldırmaz. Zamanaşımına uğramış olsa dahi, ödeme yapıldığında ödenen miktar borcun anaparasıyla birlikte buna bağlı gecikme zammı ve cezasından düşülmektedir. Dolayısıyla kısmi ödeme yapıldığında, o ödeme miktarının karşılayacağı kadar anapara ve buna bağlı gecikme zammı ve cezası borçtan düşülmektedir. Borcun önce anaparasını ödeme, daha sonra da gecikme zammı ve cezasını ödeme şeklinde bir uygulama da söz konusu değildir. Borcun anaparası ve buna bağlı gecikme zammı ve cezası birlikte tahsil edilmektedir.

Sonuç olarak zamanaşımına uğramış borcun sadece anaparası tutarında ödeme yapılabilir, buna engel bir durum yok, ancak bu durumda borçlu borcundan kurtulmaz, yani borç silinmez. Yapılan ödeme yettiği kadar borcun anaparasıyla birlikte buna bağlı gecikme zammı ve cezasından düşülür.