1 Mayıs İşçilere de Tatil mi ?

1 Mayıs İşçilere de Tatil mi ?
1 Mayıs 2023 14:09

Her ne kadar yasal adı emek ve dayanışma günü olsa da günlük hayatta işçi bayramı olarak adlandırılan 1 Mayıs’ın işçilere tatil olup olmadığı şeklinde bir soru belki tuhaf gelebilir.

Ancak uygulamada kurumsal işyerleri hariç 1 Mayıs günü genelde işyerleri açık tutulmakta ve işçiler 1 Mayıs günü çalışmaktadırlar.

Peki mevzuattaki durum nedir ?

2009 yılında 2929 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda 5892 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile 1 Mayıs emek ve dayanışma günü resmi tatil olarak ilan edilmiştir.

1 Mayıs’ın resmi tatil olarak kabul edildiği 2429 sayılı Ulusal Bayram ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda sadece 1 Mayıs emek ve dayanışma gününün Genel Tatil günlerinden olduğu belirtilmiş, bu kanunda 1 Mayıs günü işçilerin işyerlerinde çalıştırılıp çalıştırılamayacağı, bu günün onlar için de tatil sayılıp sayılmayacağı konusunda herhangi bir hükme yer verilmemiştir.

Bu konuda 4857 sayılı İş Kanununun hükümlerine bakılması gerekmektedir.

4857 sayılı İş Kanunu uyarınca da İşçinin İzin Hakları – Ücretli ve Ücretsiz İzinler – İzin Verilmesi Zorunlu Durumlar – İzin Süreleri başlıklı yazıda belirtilen istisnai durumlar dışında işverenin hafta sonu ve resmi tatil günlerinde işçiyi işyerinde çalıştırmasına herhangi bir engel bulunmamaktadır. Dolayısıyla haftalık 45 saatlik normal çalışma süresini dolduran işçiye en az 24 saatlik hafta tatili iznini verdikten sonra işverenin işçiyi Cumartesi – Pazar günleri ile diğer resmi tatil günlerinde çalıştırabilir.

Buna karşılık İş Kanununun;

– “Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalışma başlıklı” 44 üncü maddesinde; “Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir. Bu günlere ait ücretler 47 nci maddeye göre ödenir.” hükmü,

“Genel tatil ücreti” başlıklı 47 nci maddesinde de; “Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir. Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde işçilerin ulusal bayram ve genel tatil ücretleri işverence işçiye ödenir.” hükmü,

yer almaktadır.

2429 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde ise resmi ve dini bayram günleri ile yılbaşı günü ve 1 Mayıs gününün genel tatil günleri olduğu belirtilmiştir.

Bu hükümler karşısında eğer işçi işveren arasındaki iş sözleşmesinde, işyeri toplu iş sözleşmesi kapsamında ise toplu iş sözleşmesinde ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerinde çalışılıp çalışılmayacağı kararlaştırılmışsa o karar doğrultusunda, yani 1 Mayıs da dahil olmak üzere belirtilen tatil günlerinde işçinin işyerinde çalışıp çalışmayacağı konusu nasıl kararlaştırılmışsa o şekilde hareket edilir. İş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesinde bu konu kararlaştırılmamışsa bu durumda işçinin belirtilen tatil günlerinde çalıştırılması için işverence onayının alınması gerekir.

Öte yandan sonuç ne olursa olsun, 1Mayıs da dahil olmak üzere belirtilen tatil günlerinde işçi işyerinde çalışmamışsa bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretinin tam olarak ödenmesi gerekir. Eğer işçi tatil yapmayıp çalışmışsa bu durumda da o günün ücreti işçiye iki katı olarak, yani bir günlük çalışma karşılığı iki günlük ücret olarak ödenir. (isvesosyalguvenlik.com)

 

YORUMLAR

  1. sait dedi ki:

    2000 yılı 10 ay ssk girişim 2005-2015 bağkur ödemem var bağkurdan ssk geçiş yapmam için 3.5 sene ssk lı çalışmam gerektiğini söylendi 2016 dan beri hersene 7 ay 9 ay ara ara çalışıyorum demem oki bu 3.5 sene aralıksız veya belli bir süre aralıklarla doldurabilirmiyim
    örnek.2016 da 126 gün 2017de 245 gün 2018 de 95 gün

    1. Admin dedi ki:

      Aralıksız çalışma şartı yok. Önemli olan son 2520 prim günü içerisinde SSK (4/a) prim gününün 1260 gün olması.