Aynı İşyerinde Tekrar İşe Başlayan İşçinin Kıdem Tazminatı Hakları Nasıl Belirlenir ?

Aynı İşyerinde Tekrar İşe Başlayan İşçinin Kıdem Tazminatı Hakları Nasıl Belirlenir ?
22 Haziran 2014 21:46

İşten çıkan veya çıkarılan işçinin (çalışanın), kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için diğer şartların yanında, işyerinde en az bir yıllık çalışma süresini de doldurmuş olması gerekmektedir. Ayrıca ödenecek tazminatının hesabında, işçinin kıdem tazminatı hesabına esas tutulacak ücret ve diğer hakları yanında, işyerindeki kıdemi yani çalışması süresi de esas alınmaktadır.

Dolayısıyla kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmama ve ödenecek kıdem tazminatı miktarının hesabında işçinin işyerindeki kıdemi yani çalışma süresi büyük önem taşımaktadır.

(Not: Yıllık izinle ilgili konu Aynı İşyerinde Tekrar İşe Başlayan İşçinin Yıllık İzni Kaç Gün Olur ? başlıklı yazıda ele alınmıştır.)

Bu durumda da aynı işyerinde daha önce çalışmış ve işten çıkmış veya çıkarılmış işçinin, o işyerinde tekrar işe başlaması durumunda kıdem süresinin hesabının nasıl yapılacağı konusu önem taşımaktadır. Örneğin, bu işçinin ikinci kez işe girdikten sonra diğer şartlar yönüyle kıdem tazminatı almayı hak edecek şekilde işten çıkması veya çıkarılması halinde, işyerinde daha önce geçen çalışma süreleri dikkate alınacak mıdır ?

1- Burada işçi daha önceki çalışmaları sırasında kıdem tazminatı almayı hak edecek şekilde işten çıkmış veya çıkarılmış, ancak kendisine herhangi bir kıdem tazminatı ödemesi yapılmamışsa, bu işçi o işyerine tekrar girdiğinde daha önceki çalışma süreleri de kıdemine dahil edilecektir. Örneğin, işçi işyerinde 5 yıl çalışmış, kıdem tazminatı almayı hak edecek şekilde işten ayrılmış, ancak kendisine herhangi bir kıdem tazminatı ödemesi yapılmamış. Bu işçi o işyerinde tekrar işe başlamış, 8 ay çalışıp haklı sebeple işten ayrılmış veya işveren tarafından ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri dışındaki herhangi bir nedenle işten çıkarılmış. Normalde bu işçinin kıdem tazminatı ödenmesi gerekecek şekilde iş sözleşmesi sona erdiği halde, sonraki işe girişi üzerinden henüz bir yıl geçmemiş olduğundan kıdem tazminatı ödenmemesi gerekir. Ancak yukarıda da belirttiğimiz gibi önceki çalışmalarının da kıdemine dahil edilmesi gerektiğinden, bu işçiye 5 yıl 8 aylık çalışması karşılığı kıdem tazminatı ödenmesi gerekir.

Konuyla ilgili bir Yargıtay kararında da aynen; “1475 sayılı yasanın 14/2. maddesi, işçinin aynı işverene bağlı olarak bir ya da değişik işyerlerinde çalıştığı sürelerin kıdem hesabı yönünden birleştirileceğini hükme bağlamıştır. O halde kıdem tazminatına hak kazanmaya dair sürenin hesabında da işçinin daha önceki fasılalı çalışmaları dikkate alınır. Bununla birlikte, her bir fesih şeklinin kıdem tazminatına hak kazanacak şekilde gerçekleşmesi hizmet birleştirmesi için gerekli bir koşuldur.” açıklamalarına yer verilmiştir. (22. Hukuk Dairesi – 2017/11325 E., 2018/5256)

2- İşçi önceki çalışması sırasında kıdem tazminatı almayı hak edecek şekilde işten ayrılmış ve kendisine hak ettiği kıdem tazminatı ödenmişse, bu durumda o işçi aynı işyerinde tekrar işe başladığında kıdem tazminatı yönüyle kıdemi yani çalışma süresi sıfırdan başlatılır, önceki çalışma süreleri dikkate alınmaz, dolayısıyla o işçi o işyerinde ilk defa işe girmiş gibi işlem yapılır.

3- İşçi önceki çalışması sırasında kıdem tazminatı almayı hak etmeyecek şekilde işten ayrılmışsa, bu durumda da yine ikinci maddede olduğu gibi kıdem tazminatı yönüyle kıdemi yani çalışma süresi sıfırdan başlatılır, önceki çalışma süreleri dikkate alınmaz. Anacak işçi normalde işyerinden kıdem tazminatı almayı hakkedecek şekilde ayrılmış, ancak bir yıllık çalışma süresini doldurmadığı için kıdem tazminatı alamamışsa, bu durumda işçi o işyerinde tekrar işe başladığında önceki çalışmasına ait süre kıdem tazminatı açısından sonraki çalışma süresine eklenir. (isvesosyalguvenlik.com)