1-Hizmet Akdinin Şekli: 4857 sayılı İş Kanununa tabi olarak çalışan işçiler için süresi belirsiz hizmet akdi herhangi bir şekle tabi olmadığı ve yazılı yapılması zorunluluğu bulunmadığı halde, 5953 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi uyarınca Gazeteci ile işvereni arasındaki hizmet akdinin yazılı şekilde yapılması zorunludur.

2-Hizmet Akdinde Bulunması Gereken Bilgiler:

Hizmet akdinde aşağıda belirtilen hususların yer alması zorunludur:

a-Yapılacak işin nevi,

b-Ücret miktarı,

c-Gazetecinin kıdemi,

İşin nevinin ve ücretin değişikliğinde bunun hizmet akdine işlenmesi/konulması zorunludur.

3-Terfi Esası:

İki yıl gazetede çalışmış olan gazeteci terfiye hak kazanır. Terfi hizmet akdinde belirtilen yüzde nispetinde yapılır.

4-Hizmet Akdinin Bildirimli Feshi:

Süresi belli olmayan hizmet akitlerinde feshin ihbarı aşağıdaki sürelere tabidir.

a-Akdin İşveren Tarafından Feshi:

Çalışma süresi bir veya birden çok hizmet akdine istinaden aralıksız olarak en az beş yıl sürmüş olan gazetecinin işine son verilmesi yapılacak yazılı ihbardan itibaren üç ay geçtikten sonra geçerli olur. Beş seneden az hizmeti olanlar için ise bu ihbar müddeti bir aydır.

İhbar müddetinin son günü olan tarih tazminata esas tutulur ve yıllık izinden sayılmaz.

Gazeteci yıllık iznini kullanmamışsa, işine son verilmesi halinde, izin müddetine ait ücreti kendisine peşin olarak verilir.

Akdin işveren tarafından feshi halinde, İş Kanununun 18, 19, 20, 21 ve 29 uncu maddesi hükümleri kıyas yoluyla uygulanır.

b-Akdin Gazeteci Tarafından Feshi:

Gazeteci en az bir ay evvel işverene yazılı ihbarda bulunmak suretiyle iş akdini her zaman feshedebilir.

c-Ortak Hükümler:

Yukarıda belirtilen ihbar sürelerine ait ücret tutarındaki tazminatın işveren veya gazeteci tarafından diğer tarafa önceden ödenmesi suretiyle akdin derhal feshi de mümkündür.

Yukarıda belirtilen ihbar süreleri asgari olup sözleşme ile artırılabilir.

5-Hizmet Akdinin Bildirimsiz Feshi:

a-Akdin İşveren Tarafından Feshi:

Gazetecinin görevini yerine getirmesiyle ilgili hususlarda, bilerek veya ağır bir ihmali neticesi süreli yayının itibar veya şöhretine zarar verecek fiil ve harekette bulunması halinde, işveren ihbar süresini beklemeden hizmet akdini derhal feshedebilir. İşverenin, gazeteciden onun şeref ve şöhretine zarar verebilecek mahiyette bir fiil ve harekette bulunmasını istemesi halinde, gazetecinin bu isteği yerine getirmemesi hali işverene ihbar süresini beklemeksizin iş akdini feshetme hakkını vermez.

b-Akdin Gazeteci Tarafından Feshi:

Bir süreli yayının veçhe (yön) ve karakterinde gazeteci için şeref veya şöhretini ya da genel olarak manevi menfaatlerini ihlal edici bir durum oluşturacak şekilde bariz bir değişiklik meydana gelmesi halinde, gazeteci ihbar süresini beklemeden akdi feshedebilir. Hizmet akdini bu hakka dayanarak fesheden gazeteci, işverenin kusuru neticesinde iş akdini feshetmiş olsa idi ne kadar tazminat alacak idiyse, o miktarda tazminat isteyebilir.

c-Ortak Hükümler:

Süresi belli olan hizmet akitlerinde de yukarıda yazılı fesih hakkı sözleşme süresinin sona ermesini beklemeksizin kullanılabilir.

6-Gazetecinin Hastalanması:

Gazetecinin uğradığı hastalık sebebiyle hizmet akdi işveren tarafından feshedilemez. Ancak, bu hastalığın altı aydan fazla uzaması halinde tazminat verilmek suretiyle hizmet akdi feshedilebilir.

Hastalığı nedeniyle işini yapmayacak duruma düşüp de işveren tarafından işinden çıkarılan gazeteci, azami bir yıl içinde iyileştiği takdirde işveren tarafından tekrar eski işine öncelikle alınır.

7-Askerlik Sırasında Hizmet Akdinin Feshi:

İşverenle gazeteci arasındaki hizmet akdinin belli bir süre için yapılmış olup olmadığına bakılmaksızın, gazetecinin eğitim veya manevra dolayısıyla silah altında bulunduğu sürece hizmet akdi işveren tarafından feshedilemez. Gazeteci seferberlik veya zorunlu askerlik görevi dolayısıyla silah altına alındığı takdirde, işveren iş akdini ancak seferberlikte üç ay, zorunlu askerlik halinde normal askerlik süresi geçtikten sonra feshedebilir. Bu gibi hallerde de gazeteci ile işveren arasındaki hizmet akdinin belli bir süre için yapılmış olup olmadığına bakılmaz.

8-Hizmet Akdinin Yapılışının ve Feshinin İlgili Yerlere Bildirilmesi:

Hizmet akdinin yapılışı işveren tarafından; feshi ise akdi fesheden tarafından Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bölge müdürlüğüne, mülkiye amirliğine ve eğer gazeteci üye ise sendikasına, üye değilse en fazla üyesi bulunan mesleki teşekküle 15 gün içinde beyanname ile bildirilir. Mülkiye amirleri bu beyannamelerin birer örneğini, gazetecinin kıdeminin tespitine esas olmak üzere hemen Başbakanlık Basın Yayın ve Enformasyon Genel Müdürlüğüne gönderirler.

9-Deneme Süresi:

Mesleğe ilk giren gazeteciler için deneme süresi en çok üç aydır. Bu süre içerisinde taraflar hizmet akdini ihbar süreleriyle bağlı olmaksızın ve tazminat ödemek zorunda kalmaksızın feshedilebilirler.

Deneme süresinin sonunda gazeteci işine devam ediyorsa hizmet akdinin yazılı olarak yapılması zorunludur.

Müessesedeki stajyer (deneme süreli çalışan) sayısı, sözleşmeli yazı işleri kadrosunun yüzde onunu geçemez.

10-Rekabet Yasağı:

Gazeteci, işverenle yaptığı sözleşmede aksi belirtilmediği takdirde dışarıda, basınla alakası olsun veya olmasın başka iş tutmakta serbesttir.

İş akdinin feshinden sonraki zaman için gazetecinin mesleğini yapma serbestisini sınırlayan sözleşme hükümleri geçersizdir.(isvesosyalguvenlik.com)