Sosyal güvenlik kurumları birleşmeden önce SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı kapsamında ayrı ayrı isteğe bağlı sigortalılık uygulaması bulunmaktaydı.

Ancak sosyal güvenlik kurumlarının SGK çatısı altında birleşmesine bağlık olarak sigortalılık işlemleri de SGK mevzuatına tabi hale geldi. SGK mevzuatı kapsamında da tek isteğe bağlı sigortalılık uygulaması var. SGK isteğe bağlı sigorta uygulamasında da isteğe bağlı sigortaya prim ödenen süreler istisnalar hariç 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalılık sayılıyor. (Bkz. İsteğe Bağlı Sigorta Hangi Hallerde 4/a (SSK) Kapsamında Sayılır ?) Dolayısıyla isteğe bağlı sigortalılar da genel olarak Bağ-Kur emeklilik şartlarına tabi oluyor. (Bkz. İsteğe Bağlı Sigortalılar Hangi Şartlarla Emekli Olabilir ?)

Durum böyle olmakla birlikte Emekli Sandığı kapsamındaki isteğe bağlı iştirakçilik yani isteğe bağlı sigortalılık uygulaması halen devam etmekte olup, aşağıda belirtilen şartları taşıyanlar emekliliği hak etmeden memuriyetten ayrılmış olsalar bile isterlerse Emekli Sandığı kapsamında isteğe bağlı olarak iştirakçiliklerini devam ettirip, Emekli Sandığı şartlarında emekli olabiliyorlar.

Emekli Sandığı İsteğe Bağlı Sigorta Şartları

Konuya ilişkin düzenleme 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununun mülga 12 nci maddesinin (II) işaretli fıkrasına 5234 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile eklenen fıkrasında ve Kanunun geçici 218 inci maddesinde yer almakta olup, bu çerçevede isteğe bağlı iştirakçilik şartları aşağıda belirtilmiştir.

• 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa ve diğer personel kanunları ile kendi kuruluş kanunlarına göre Emekli Sandığı iştirakçisi olarak en az 10 yıl çalışmış olmak, yani görevden ayrılma tarihi itibariyle en az 10 yıl prim gününün bulunması.

• Görevden istifa veya müstafi sayılmak suretiyle ayrılmış olmak.

• Görevden ayrılma tarihinden itibaren altı ay içinde SGK’ya başvuruda bulunmuş olmak.

• Kendi çalışmasından dolayı emekli aylığı bağlanmamış olması. (Dul – yetim aylığı alıyor olmak engel teşkil etmez)

• 4/a (SSK), 4/b (Bağ-Kur) veya 4/c (Emekli Sandığı) kapsamında zorunlu sigortalı olmayı gerektirecek herhangi bir çalışma veya faaliyetin olmaması.

Yukarıda belirtilen şartların tamamını taşıyanlardan SGK’ya başvuruda bulunanların, talep dilekçelerinin SGK kayıtlarına geçtiği tarihi takip eden aybaşından itibaren 4/c (Emekli Sandığı) kapsamındaki isteğe bağlı sigortalılıkları başlar.

10 Yıllık Çalışmanın Hesabında Dikkate Alınmayacak Süreler

Emekli Sandığı kapsamında isteğe bağlı iştirakçi olabilmek için aranan en az 10 yıl kamu görevlisi olarak çalışmış olma şartındaki 10 yıllık sürenin hesabında;

• Fiili hizmet süresi zammı,

• İtibari hizmet süresi,

• Ücretsiz izinli geçen süreler,

• Hizmet borçlanması süreleri,

dikkate alınmaz.

Ödenecek Prim Tutarının Hesabı – Ödeme Süresi – Emeklilikte Dikkat Alınması

İsteğe bağlı iştirakçi olarak ilgileri kurulanların emeklilik keseneği ve kurum karşılıkları, görevlerinden ayrıldıkları tarihteki emeklilik keseneğine esas aylık, derece, kademe ve varsa ek göstergeleri üzerinden emekli keseneğine esas diğer unsurlar da diikate alınmak suretiyle SGK tarafından hesaplanır ve sigortalı tarafından bu tutarın ait olduğu ay içerisinde SGK hesabına yatırılması gerekir.

Emeklilik keseneği ve kurum karşılıklarını ait olduğu ay içinde yatırmayanlar ile eksik yatıranların o aya ait süreleri hizmet olarak dikkate alınmaz. Dolayısıyla primlerin her ay düzenli yatırılması gerekir. Toplu ya da fasılalı olarak toplam altı aydan daha fazla emeklilik keseneği ve kurum karşılıklarını süresi içinde yatırmayanların isteğe bağlı iştirakçilikleri sona erdirilir.

İsteğe bağlı iştirakçi olarak geçen süreler sadece emeklilik keseneğine esas aylığın hesabında dikkate alınır, kazanılmış hak aylığının ve kıdem aylığının hesabında dikkate alınmaz.

5434 Sayılı Kanuna Tabi İsteğe Bağlı İştirakçi Olamayacaklar

5434 sayılı Kanunun mülga 12 nci maddesinin son paragrafı uyarınca;

• Herhangi bir nedenle kurumlarınca görevlerine son verilmiş veya Devlet memurluğundan çıkarılmış olanlar,

• 657 sayılı Kanunun 48 nci maddesinin (A) 5 bendi uyarınca taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis veya 6 aydan fazla hapis veyahut affa uğramış olsalar bile Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından dolayı hükümlü bulunmaları nedeniyle Devlet Memurluğuna alınma şartlarını kaybetmiş olanlar,

• 657 sayılı Kanunun 96 ncı maddesi uyarınca olağanüstü hal, sıkıyönetim, seferberlik ve savaş hallerinde veya genel hayata müessir afetlere uğrayan yerlerdeki Devlet memurlarından, yerine atanacaklar gelip işe başlamadan görevlerini bırakanlar,

• Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine (SSK ve Bağ-Kur), 506 sayılı Kanunun Geçici 20 nci maddesinde belirtilen sandıklara ve Ülkemiz ile ikili sosyal güvenlik anlaşması yapılmış olan ülkelerdeki sigorta mercilerinden herhangi birine tabi zorunlu yada isteğe bağlı sigortalı olanlar,

• Kendi çalışmalarından dolayı gelir veya aylık alanlar,

5434 sayılı Kanun kapsamında isteğe bağlı iştirakçi olamazlar. (isvesosyalguvenlik.com)