Sosyal Güvenlik Kurumunun prim ve diğer alacakları kamu alacağı sayıldığı için, her ne kadar 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usûlü Hakkında Kanuna tabi ise de 5510 sayılı Kanunun “Primlerin ödenmesi” başlıklı 88 inci maddesinde; “Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usûlü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır.” hükmü yer almaktadır.

6183 sayılı Kanunun 102 nci maddesi ise “tahsil zamanaşımı” ile ilgilidir. Dolayısıyla Sosyal Güvenlik Kurumunun prim ve diğer alacakları zamanaşımı yönünden 6183 sayılı Kanuna değil 5510 sayılı Kanun hükümlerine tabidir.

5510 sayılı Kanunun “Devir, temlik, haciz ve Kurum alacaklarında zamanaşımı” 93 üncü maddesi ikinci fıkrasında ise;

“Kurumun prim ve diğer alacakları ödeme süresinin dolduğu tarihi takip eden takvim yılı başından başlayarak on yıllık zamanaşımına tâbidir. Kurumun prim ve diğer alacakları; mahkeme kararı sonucunda doğmuş ise mahkeme kararının kesinleşme tarihinden, Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden doğmuş ise rapor tarihinden, kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden doğmuş ise bu soruşturma, denetim ve inceleme sonuçlarının Kuruma intikal ettiği tarihten veya bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden doğmuş ise bilgi ve belgenin Kuruma intikal ettiği tarihten itibaren, zamanaşımı on yıl olarak uygulanır. Bu alacaklar için 89 uncu madde gereğince hesaplanacak gecikme cezası ve gecikme zammı, 88 inci maddede belirtilen ödeme süresinin son gününü takip eden günden itibaren uygulanır.”

hükmü yer almaktadır.

Söz konusu hüküm uyarınca, Kurumun prim ve diğer alacaklarında olduğu gibi asgari işçilik uygulaması sonucu çıkan fark yani eksik işçilikten doğan prim borcu da ödeme süresinin dolduğu tarihi, yani prim borcunun ait olduğu/maledildiği aydan sonraki ayı takip eden takvim yılı başından başlayarak on yıllık zamanaşımına tâbidir.

Ancak, söz konusu 93 üncü maddenin ikinci uyarınca, Kurumun prim ve diğer alacakları;

• Mahkeme kararı sonucunda doğmuş ise mahkeme kararının kesinleşme tarihinden,

• Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden doğmuş ise rapor tarihinden,

• Kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden doğmuş ise bu soruşturma, denetim ve inceleme sonuçlarının Kuruma intikal ettiği tarihten,

• Bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, kamu idareleri ile kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan alınan bilgi ve belgelerden doğmuş ise bilgi ve belgenin Kuruma intikal ettiği tarihten itibaren,

10 yıllık zamanaşımının işlemeye başlayacağı belirtilmiştir.

Dolayısıyla söz konusu istisna hükümleri uyarınca, asgari işçilikten doğan prim borcu;

• Mahkeme kararından doğmuş ise 10 yıllık zaman aşımı mahkeme kararının kesinleşme tarihinden,

• Kurumun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılan tespitlerden doğmuş ise 10 yıllık zaman aşımı sosyal güvenlik denetmeni veya müfettişin rapor tarihinden,

• Kamu idarelerinin denetim elemanlarınca kendi mevzuatı gereğince yapacakları soruşturma, denetim ve incelemelerden doğmuş ise 10 yıllık zaman aşımı bu soruşturma, denetim ve inceleme sonuçlarının Kuruma intikal ettiği tarihten,

• Herhangi bir kamu kurum veya kuruluşundan (örneğin; ihaleli işlerde ihale makamlarından, inşaatlarda belediye veya ruhsat vermeye yetkili makamlardan) alınan bilgi ve belgelerden doğmuş ise 10 yıllık zaman aşımı bilgi ve belgenin Kuruma intikal ettiği tarihten,

itibaren işlemeye başlayacaktır. (isvesosyalguvenlik.com)