Haklı Sebeple Fesihlerde İhbar Süresine Uyulması Gereken Durumlar

Belirsiz süreli yani işçinin işyerinde hangi süreyle çalışacağı, ne zaman işten ayrılacağı belli olmayan iş sözleşmelerinde, 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca işçi veya işverenin iş sözleşmesini sona erdirmeden önce karşı tarafa önceden haber vermesi gerekiyor.

Buna ihbar öneli (ihbar süresi) denilmekte olup, işçinin çalışma süresine göre uyulması gereken ihbar süreleri İş Kanunun 17 nci maddesinde belirtilmiştir. Bu sürelere uymadan yani ihbar süresi kadar önceden işverene haber vermeden işten arılan işçinin işverene, ihbar süresi kadar önceden işçiye haber vermeden onu işten çıkaran işverenin de işçiye ihbar süresi kadar ücret tutarında tazminat ödemesi gerekiyor. Buna ihbar tazminatı deniyor. (Bkz. İhbarlı Fesih ve İhbar Tazminatı)

Öte yandan iş sözleşmesinin işçi tarafından Kanunun İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı başlıklı 24 üncü maddesinde belirtilen nedenlerle veya işveren tarafından Kanunun İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı başlıklı 25 inci maddesinde belirtilen nedenle sonlandırılması halinde ihbar süresine uyma zorunluluğu yok. Yani 24 üncü maddeye istinaden işten çıkacak işçi veya 25 inci maddeye istinaden işçiyi işten çıkaracak işveren önceden karşı tarafa haber vermek ve ihbar süresini beklemek zorunda değil. Dolayısıyla haklı sebeple fesihte ihbar süresine uyulması gerekmiyor.

Ancak aynı Kanunun Derhal fesih hakkını kullanma süresi başlıklı 26 ncı maddesinde; ahlak ve iyiniyet kurallarına uymayan hallere dayanarak işçi veya işveren tarafından haklı fesih hakkının kullanılabilmesi için 6 günlük (işgünü) ve bir yıllık süreler öngörülmüş. (Bkz. İşveren veya İşçinin İş Sözleşmesini Fesih Hakkını Kullanma Süresi nedir?)

Yargıtay 7. Hukuk Dairesi de bir kararında (Esas No. 2014/15421, Karar No. 2015/430, Tarihi: 22.01.2015); haklı fesih nedeni bulunmakla birlikte, işçi ya da işverenin 26 ncı maddede öngörülen hak düşürücü süre geçtikten sonra fesih yoluna gitmeleri durumunda, karşı tarafa ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğü doğacağını belirtmiştir. Dolayısıyla bu durumda iş sözleşmesini fesheden işçi 24 üncü maddedeki haklı sebeplere, işveren ise 25 inci maddedeki haklı sebeplere dayanmış olsa bile, ihbar süresine uymamışsa karşı tarafa ihbar tazminatı ödemek zorunda kalacaktır. (isvesosyalguvenlik.com)