Zamanaşımı, kanunda belirtilen süre geçtikten sonra borcun eksik bir borç haline gelmesine, borcu mahkeme veya icra yoluyla takip etme hakkının ortadan kalkmasına yol açan bir süredir.

Zamanaşımına uğramış bir alacağı, alacaklı dava açarak isteyebilir, icra takibi başlatabilir, ancak borçlu zamanaşımı itirazında bulunarak borcu ödemekten kurtulabilir. Bu konu Zamanaşımı Borcu Ortadan Kaldırır mı ? başlıklı yazıda belirtilmiştir. Zamanaşımına uğramış idari para cezalarıyla ilgili olarak ise icra takibi yapılmaz, tahsilinden vazgeçilir.

SGK idari para cezalarında zamanaşımı süresi 10 yıl olup bu konudaki açıklamalara SGK Prim ve İdari Para Cezalarında Zamanaşımı Uygulaması başlıklı yazıda yer verilmiştir.

SGK idari para cezaları dışındaki idari para cezaları (örneğin; trafik cezaları, 4857 sayılı İş Kanunu, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümlerine istinaden uygulanan idari para cezaları) genel olarak 5326 sayılı Kabahatler Kanunu hükümlerine tabidir.

5326 sayılı Kabahatler Kanuna istinaden Hazine ve Maliye Bakanlığı (Gelir İdaresi Başkanlığı) tarafından çıkarılan, 10 Mayıs 2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan ve 1 Haziran 2023 tarihinde yürürlüğe giren Tahsilat Genel Tebliğinin (Seri: B Sıra No: 18) 15’inci maddesinde idari para cezalarıyla ilgili tahsil zaman aşımı, cezanın miktarına göre kademeli olarak belirlenmiştir.

Cezanın Miktarına Göre Uygulanacak Zamanaşımı Süreleri

Söz konusu maddede idari para cezalarında tahsil zamanaşımı süreleri;

• 10.000 TL’den az olanlar için 3 yıl,
• 10.000 TL – 19.999 TL arasında olanlar için 4 yıl,
• 20.000 TL – 49.999 TL arasında olanlar için 5 yıl,
• 50.000 TL ve üzeri olanlar için 7 yıl,

olarak belirtilmiştir.

Zamanaşımıyla İlgili Diğer Konular

• Zamanaşımı süresi, idari para cezasının kesinleştiği takvim yılını takip eden takvim yılı başından itibaren işlemeye başlar.
• Kanun hükmü gereği idari yaptırımın yerine getirilmesine başlanamaması veya yerine getirilememesi halinde zamanaşımı işlemez.
• 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanuna göre takip edilen idari para cezaları için 6183 sayılı Kanunun “Zamanaşımının kesilmesi” başlıklı 103 ve “Zamanaşımının işlememesi” başlıklı 104 üncü maddelerinde yer alan haller, tahsil zamanaşımını kesen ve durduran haller olarak dikkate alınır. Zamanaşımının kesilmesinden sonra yeniden işleyecek olan süreler, yukarıda belirtilen sürelerdir. Zamanaşımını kesen veya durduran haller Vergi ve Prim Borcu Gibi Kamu Alacaklarında Zamanaşımını Kesen ve Durduran Haller başlıklı yazıda belirtilmiştir.
• Zamanaşımı süresinin zamanaşımını kesen ve durduran haller de dikkate alınmak kaydıyla dolması durumunda, idari para cezaları takip edilmez (icra takibi yapılmaz) ve bu cezaların tahsilinden vazgeçilir. Ancak, bu sürelerden sonra rızaen yapılan ödemeler kabul edilir. (isvesosyalguvenlik.com)