İş Kazasını Süresinde Bildirmeme Cezasını Artık SGK Uyguluyor

5510 sayılı Kanunun İş kazasının tanımı, bildirilmesi ve soruşturulması başlıklı 13 üncü maddesi uyarınca iş kazasının işveren tarafından, o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve Sosyal Güvenlik Kurumu’na da en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde bildirilmesi gerekiyor.

Bu üç günlük süre, iş kazasının işverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelmesi halinde, iş kazasının öğrenildiği tarihten itibaren başlamaktadır.

5510 sayılı Kanundaki bu bildirim yükümlülüğü yanında daha sonra 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununun İş kazası ve meslek hastalıklarının kayıt ve bildirimi başlıklı 14 üncü maddesiyle de bildirim yükümlülüğü getirilmiştir. Madde uyarınca aynı şekilde işverenin iş kazalarını kazadan sonraki üç iş günü içinde bildirmesi gerekmektedir.

Gerek 5510 sayılı Kanunda gerekse 6331 sayılı Kanunda öngörülen bildirimin Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılması gerekmektedir. Dolayısıyla ortada iki ayrı kanunda bildirim yükümlülüğü yer alsa da bu yükümlülük tek bildirimle yerine getirilmektedir.

Öte yandan, 5510 sayılı Kanunda iş kazası bildiriminin yapılmaması halinde herhangi bir idari para cezası öngörülmemişken, 6331 sayılı Kanunun 26/1-e maddesinde iş kazası bildirimini süresinde yapmamış olan işverene idari para cezası uygulanması öngörülmüştür. Ancak burada iş kazası bildirimi Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılırken, süresinde bildirim yapılmaması halinde idari para cezası Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından değil Çalışma ve İş Kurumu müdürlükleri tarafından uygulanıyordu. Bu da tezat oluşturuyor ve bazı sorunlara yol açıyordu.

Daha sonra 23 Nisan 2015 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 6645 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile söz konusu 26 ncı maddede düzenleme yapıldı. Yapılan bu düzenleme uyarınca 23 Nisan 2015 tarihinden beri iş kazasının süresinde bildirilmemesi halinde idari para cezaları artık Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ilgili müdürlükleri tarafından uygulanıyor.

Burada idari para cezası 6331 sayılı Kanunda belirtilen miktar üzerinden uygulanıyor (Bkz. 2016 Yılında 6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa Göre Uygulanacak İdari Para Cezaları). Ancak verilen idari para cezalarının tebliği, itiraz ve tahsilinde ise 5510 sayılı Kanunun 102 nci maddesi hükümleri uygulanıyor. Yani SGK tarafından uygulanan diğer idari para cezalarıyla aynı şartlara tabi.  (Bkz. SGK İdari Para Cezalarına ve Primlere İtiraz)

Bu arada, 5510 sayılı Kanunda iş kazasını bildirim yükümlülüğü getirilmiş, ancak bu bildirimin süresinde yapılmaması halinde herhangi bir idari para cezası uygulanması öngörülmemiş olmakla birlikte, Kanunun 21/2. maddesinde yaptırım öngörülmüştür. Buna göre, iş kazasının yukarıda belirtilen sürede işveren tarafından Kuruma bildirilmemesi halinde, bildirim tarihine kadar geçen süre için sigortalıya ödenecek geçici iş göremezlik ödeneği, Kurumca işverenden tahsil edilmektedir. (Bkz. İş Kazası – Meslek Hastalığı Süresinde Bildirilmezse Hangi Yaptırım ve Cezalar Uygulanır ?) (isvesosyalguvenlik.com)