İşveren İşçiye Avans Vermek Zorunda mı ?

İşveren İşçiye Avans Vermek Zorunda mı ?
21 Temmuz 2021 16:19

4857 sayılı İş Kanununda genel olarak işçinin hak ettiği ücret ve diğer alacaklarının ödenmesi, ödeme süresi gibi konulara yer verilmiş, ücreti süresinde ödenmeyen işçinin sahip olduğu haklar belirtilmiştir. Bu konudaki açıklama Ücreti Düzenli Ödenmeyen İşçinin Başvurabileceği Yollar başlıklı yazıda yer almaktadır.

Sadece İş Kanununun;

“Yıllık izin ücreti” başlıklı 57 nci maddesinde; işveren, yıllık ücretli iznini kullanan her işçiye, yıllık izin dönemine ilişkin ücretini ilgili işçinin izine başlamasından önce peşin olarak ödemek veya avans olarak vermek zorundadır.

“Ücret hesap pusulası” başlıklı 37 nci maddesinde de; “Bu pusulada ödemenin günü ve ilişkin olduğu dönem ile fazla çalışma, hafta tatili, bayram ve genel tatil ücretleri gibi asıl ücrete yapılan her çeşit eklemeler tutarının ve vergi, sigorta primi, avans mahsubu, nafaka ve icra gibi her çeşit kesintilerin ayrı ayrı gösterilmesi gerekir.”

hükmüne yer verilmiştir.

Bunun dışında işverenin işçiye avans vermesiyle ilgili İş Kanununda herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiş olup, konuya ilişkin düzenleme 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 406 ncı maddesinde yer almıştır. Söz konusu maddenin son fıkrası aynen; “İşveren, işçiye zorunlu ihtiyacının ortaya çıkması hâlinde ve hakkaniyet gereği ödeyebilecek durumda ise, hizmetiyle orantılı olarak avans vermekle yükümlüdür.” hükmünü içermektedir. Bu madde hükmünden, şartların varlığı halinde işverenin avans talep eden işçiye avans vermek zorunda olduğu sonucu ortaya çıkmaktadır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Başmüfettişi Erol GÜNER de kişisel LinkedIn sayfasında bu şartları aşağıdaki gibi açıklamıştır;

Madde hükmüne göre işçiye avans verme zorunluluğu ile ilgili üç şart ortaya çıkmaktadır.

1- İşçinin zorunlu ihtiyacının olması,

2- İşverenin ödeyebilecek durumda bulunması (işçinin ücretini dahi ödemekte zorlanan bir işverenin avans vermekle yükümlü tutulması hakkaniyete uygun olmaz),

3- İstenen avansın işçinin hizmetiyle orantılı olması,

gerekmektedir.

Borçlar Kanununa göre işverenin işçiye avans vermesi gereken bir başka durum da giderlerin ödenmesi konusundadır. Kanunun 416 ncı maddesinde; “İşçi, sözleşmeden doğan borçlarını yerine getirmek için düzenli olarak masraf yapıyorsa, kendisine en az ayda bir olmak üzere belirli aralıklarla uygun bir avans verilir.” hükmü yer almaktadır. Söz konusu maddenin gerekçesinde de; “Maddenin ikinci fıkrasında, işçinin hizmetinin ifasının gerektirdiği giderler için avans alacağı düzenlenmiştir. İşçinin avans alacağı, hizmetin ifası için “düzenli olarak yapılması gerekli masraflar” için söz konusu olacaktır. Bu koşulun gerçekleşmesi hâlinde, işçiye en az ayda bir olmak üzere, be[1]lirli aralıklarla avans verilmesi zorunluluğu öngörülmüştür” açıklaması yer almaktadır.  (isvesosyalguvenlik.com)

YORUMLAR

Yorumu Cevapla [ Yoruma cevap yazmaktan vazgeç ]

  1. Mustafa dedi ki:

    dedem 2005 te vefat etti vefat ettiğinde emekli değildi sigortalı da değildi ama önceden çalışmis ve 1300 günü var annem 2004 ten beri dul bugün gittim sskya deden öldüğünden beri annen yetim aylığı alabilirdi dedi.peki şuan annem yetim aylığına bağlandığında 5 yıllık geriye dönük topu maaş alabilir mi .hiç bir para ödemeden yetim aylığı alabilecek.geriye dönük alamazsa neden alamaz luften cevap verir misiniz

    1. Mustafa dedi ki:

      bu arada dedem sskdan yani 4 a dan annem tek hak sahibi olarak ilk defa alacak

  2. Mustafa dedi ki:

    dedem 2000 öncesinde ir süre çalışmış sonra işten ayrılmış 2005 te vefat etti vefat ettiğinde sigortali ve ya emekli dgldi .annem 2004 ten beri dul .bugün SGK kurumuna gittim annen gelip imzasını atsın yetim aylığı alabilir ve hiç para ödemenize gerek yok günü dolmuş dedi.ve biz yeni öğrendik peki annem geriye dönük 5 yıllık toplu maaş alabilir mi alamazsa neden alamaz