İşverence Çalışmadığına Dair Bildirimi Yapılmayan İşçi Rapor Parası Alabilir mi ?

4/1-a (SSK) kapsamında çalışanların istirahatli (raporlu) oldukları sürelere ait olarak geçici iş göremezlik ödeneği yani rapor parası alabilmeleri için diğer şartların yanında, istirahatli oldukları sürede işyerinde çalışmamış olmaları, ayrıca işverenin istirahatli sigortalının istirahat süresinde işyerinde çalışmadığına dair bildirim yapmış olması gerekmektedir.

Bu iki konudaki ayrıntılı bilgi ve açıklama, Geçici İş Göremezlik Ödeneği (Rapor Parası) Kimlere Verilir – Şartları Nelerdir ?, En Son Haliyle Çalışmadığına Dair Bildirim İşlemleri başlıklı yazılarda yer almaktadır.

Çalışmadığına dair işverence bildirim yapılmamış sigortalının o rapor ait rapor parası alıp alamayacağı konusuna gelince. Bu konudaki uygulamayla ilgili olarak SGK 2019/20 sayılı Genelge ile önemli değişiklikler yapmıştır. En son düzenleme çerçevesinde uygulama aşağıdaki şekilde yürütülmektedir.

İstirahatli sigortalının rapor süresine ait geçici iş göremezlik ödeneği (rapor parası) alabilme şartlarından biri de işverenin çalışmadı bildirimi yapmış olma şartı olup, bildirim aranmayacak haller hariç olmak üzere söz konusu bildirim olmadan rapor parası ödenmez, işverence elektronik, manuel veya aylık prim ve hizmet belgesi üzerinden çalışması bildiriminim yapıldığının tespiti rapor parası ödenir.

Buna karşılık, çalışmadı bildirimi süresinin geçmiş olması ancak herhangi bir yöntemle bildirim yapılmamış olması durumunda ise gerekli müstahaklık şartlarının varlığı halinde yani sigortalının rapor parası alma şartlarını taşıması halinde, sigortalı adına 30 gün veya istirahat süresi ile uyumlu olmayacak şekilde fazla prim ödeme gün sayısı bildirilmesi durumu hariç olmak üzere rapor parası ödenir.

Öte yandan sigortalı adına hem çalışmadığına dair bildirim yapılmamış, hem de aylık prim ve hizmet belgesi ile o ay sigortalı adına bildirilmiş olan prim gün sayısı rapor süresi ile uyumlu değilse rapor parası ödenmez. Örnek olarak belirtmek gerekirse;

Örnek 1: Sigortalının raporlu olduğu ay için rapor süresini de kapsayacak şekilde SGK’ya prime esas kazanç bildirimi yapılmış, ancak bu sigortalıyla ilgili çalışmadığına dair bildirim yapılmamışsa o sigortalıya rapor parası ödenmez. Mesela sigortalı 2019/Ağustos ayında 10 günlük istirahat rapor almış, ancak işyerinden o sigortalı adına 2019/Ağustos ayı için 30 gün üzerinden prime esas kazanç bildirilmiş ve o raporla ilgili çalışmadığına dair bildirim de yapılmamışsa bu rapor için para ödenmez. Buna karşılık sigortalı rapor almış, o aya ilişkin olarak rapor süresini de kapsayacak şekilde sigortalı adına prime esas kazanç bildirilmiş ancak bu raporla ilgili çalışmadığına dair bildirim de yapılmışsa bu durumda sigortalı o rapora ait rapor parasını alabilir, çünkü bazı durumlarda sigortalı istirahatli de olsa adına kazanç bildirilebilir, prim ödenebilir, buna engel bir durum bulunmamaktadır. (Bkz. İstirahatli Olduğu İçin Çalışmadı Bildirimi Yapılan Kişi Adına Prim Ödenebilir mi ?)

Örnek 2: Sigortalı ay içerisinde 10 günlük rapor almış, ancak o aya ait sadece 5 gün eksik bildirim yapılmış, yani sigortalı o ay 25 gün üzerinden SGK’ya bildirilmiş ayrıca aylık prim ve hizmet belgesinde de eksik gün nedeni “1-İstirahat” olarak değil de “12-Birden Fazla” olarak gösterilmiş ve bu sigortalıyla ilgili çalışmadı bildirimi de yapılmamışsa bu durumda sigortalıya rapor parası ödenmez. Çünkü eksik gün sayısı ile raporlu olduğu gün sayısı uyuşmamaktadır. Buna karşılık o ay sigortalı adına 10 gün eksik bildirim yapılmış yani sigortalı o ay 20 gün üzerinden SGK’ya bildirilmişse, ayrıca aylık prim ve hizmet belgesinde de eksik gün nedeni “12-Birden Fazla” olarak gösterilse ve adına çalışmadı bildirimi yapılmamış olsa bile sigortalıya rapor parası ödenir. Çünkü burada rapor süresi ile eksik gün bildirimi süresi uyuşmaktadır, buradan sigortalının rapor süresinde işyerinde çalışmamış olduğu sonucu çıkarılabilir. (isvesosyalguvenlik.com)