Kalp Krizi İş Kazası Sayılır

Kalp Krizi İş Kazası Sayılır
12 Ağustos 2017 20:30

İş kazası terimi hukuki bir kavram olup, bir yönüyle sosyal güvenlik hukukunu ilgilendirirken, diğer yönüyle bireysel iş hukuku ile iş sağlığı ve güvenliği hukukunu ilgilendirmektedir.

Meydana gelen iş kazalarının çok önemli bir kısmı işyerlerinde ya da işin yapımındaki mevcut risklerin ortadan kaldırılmaması, bu risklere karşı gerekli önlemlerin alınmaması ya da etkili ve sürekli bir şekilde uygulanmaması sonucu oluşmaktadır.

Bu kapsamda iş kazası olmadan önceki süreçte temel olarak İş Kanunu ile İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu hükümleri söz konusu iken, iş kazası olduktan sonra Sosyal güvenlik Kanunu devreye girmektedir. Biz bu yazımızda konuyu sosyal güvenlik hukuku açasından ele alacağız.

İş Kazası Sayılan Haller

İş kazası;

• Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,

• İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle,

• Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

• Hizmet akdi ile çalışan emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,

• Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,

meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özre uğratan olay olarak tarif edilmektedir.
Kapsamdaki Sigortalılar     
İş kazası sigortası kapsamında olan “4-a” lı sigortalılar,

• Hizmet akdi ile çalışanlar,

• Aday çırak, çırak ve stajyerler,

• Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevlerinde çalışanlar,

• Harp Malulleri ile Vazife Malulleri,

• Türkiye İş Kurumu kursiyerleri,

• İntörn öğrenciler,

• Tarım ve orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz olarak çalışan sigortalılar,

• Sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstlenen işverenlerce yurt dışındaki işyerlerinde çalıştırılmak üzere götürülen Türk işçileri,

İş Kazası Sayılabilme Unsurları

Kanuna göre bir olayın iş kazası sayılabilmesi için,

• İş kazası geçiren kişinin sigortalı sayılması,

• Bir olayın meydana gelmesi,

• Sigortalı sayılan kişinin meydana gelen olay nedeniyle hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hale gelmesi,

hallerinin bir arada gerçekleşmesi gerekmektedir.

Kalp Krizi ve Diğer Hastalıklar

SGK, iş kazalarını değerlendirmede hem 506 sayılı Kanunun uygulandığı dönemde hem de 5510 sayılı Kanunun uygulandığı dönemde bu ilkeleri esas alarak karar vermekteyken, Yargıtay konuyla ilgili kararlarını ve Hukuk Genel Kurulunun 2004/21-529 E. 2004/527 sayılı; Sigortalının, iş yerinde çalışmakla iken kalp krizi geçirerek ölümü, 506 sayılı Yasanın 11. maddesinde gösterilen “sigortalının işyerinde bulunduğu sırada meydana gelme” haline uygun bir olay olduğu gibi, aynı maddenin (b) bendinde yer alan “işveren tarafından yürütülmekte olan iş dolayısıyla meydana gelme” haline de uygun olup iş kazası sayılması gerekir. Maddede başkaca bir şart ve kısıtlamaya yer verilmemiş olduğundan yasada olmayan bir kısıtlamanın yorum yoluyla getirilmesine de olanak yoktur.” Şeklindeki kararını dikkate alarak uygulama değişikliğine gitmiştir.

2016/21 sayılı Genelge ile Sigortalının işyerinde kalp krizi geçirmesi veya başka bir hastalık nedeniyle ölmesi ya da ruhen veya bedenen hemen veya sonradan engelli hale gelmesi iş kazası olarak kabul edilecektir.” Talimatıyla, işyerinde meydana gelen kalp krizi vakalarının yanında diğer hastalıklar nedeniyle ölümü ve engelli hale gelmeyi de iş kazası kapsamında değerlendireceğini belirtmiştir. Genelgede kalp krizinden sonra ucu açık bir ibareyle  “başka bir hastalık”  denilerek, uygulamanın sadece kalp kriziyle sınırlı olmadığı belirtilmekle birlikte hangi hastalıkların hangi durumda iş kazası olarak değerlendirileceği ise açıklanmamıştır.

SGK ya Yapılması Gereken Bildirim

Bilindiği gibi, sigortalıların iş kazasına uğramaları halinde, işverenleri tarafından olayın olduğu tarihten sonraki üç işgünü içerisinde Kuruma bildirmeleri gerekmektedir. Örneğin, cumartesi günü işyerinde kalp krizi (iş kazası) geçiren sigortalının Kuruma yapılacak iş kazası bildiriminin en geç çarşamba günü yapılması gereklidir.

Mevcut durumda işverenler tarafından işyerinde meydana gelen hastalıklara bağlı vakalar SGK ya bildirilmemekte iken, yeni durum karşısında daha ihtiyatlı olmak zorunda kalacaklardır. Dolayısıyla sigortalıların işyerinde kalp krizi ya da diğer hastalıklar (beyin kanaması, bel fıtığı vs.) nedeniyle rahatsızlanması ya da vefatları halinde, bu durumun cezalı duruma düşülmemesi için da yasal süresi içinde Kuruma bildirilmesi gerekmektedir.

İş Kazasının Süresinde Bildirilmemesi

İş kazası durumunda belirtilen sürelerde işverence iş kazası bildirimi yapılmaması durumunda, bildirimin Kuruma yapıldığı tarihe kadar sigortalıya ödenecek geçici iş göremezlik ödeneği Kurumca işverenden tahsil edilir.

6331 sayılı Kanunun 14 üncü maddesinde öngörülen iş kazası bildirimlerinin süresi içinde yapılmaması durumunda 26 ncı maddenin ikinci fıkrasının (e) bendinde öngörülen iki bin Türk Lirası tutarındaki idari para cezası her yıl Kabahatler Kanununda öngörülen yeniden değerleme oranı kadar artırılarak ve işyerinde çalışan sigortalı sayısı ve işyerinin az tehlikeli, tehlikeli, çok tehlikeli sınıfta yer alması durumuna göre farklılaştırılarak uygulanmaktadır.

2017 yılı için 2.702,00 TL olarak hesaplanan idari para cezası tutarı;

Ondan az çalışanı bulunan işyerlerinden;

1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlar için aynı miktarda,

2) Tehlikeli sınıfta yer alanlar için % 25 oranında artırılarak,

3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlar için % 50 oranında artırılarak,

On ila kırk dokuz çalışanı bulunan işyerlerinden;

1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlar için aynı miktarda,

2) Tehlikeli sınıfta yer alanlar için % 50 oranında artırılarak,

3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlar için % 100 oranında artırılarak,

Elli ve daha fazla çalışanı bulunan işyerlerinden;

1) Az tehlikeli sınıfta yer alanlar için % 50 oranında artırılarak,

2) Tehlikeli sınıfta yer alanlar için % 100 oranında artırılarak,

3) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlar için yüzde % 200 oranında artırılarak,

Uygulanacaktır. (isvesosyalguvenlik.com)

A.Hüseyin KAYA *


* Sosyal Güvenlik Kurumu Başmüfettişi

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.