Kötüniyet Tazminatı Nedir – Kimler Alabilir ?

Kötüniyet Tazminatı Nedir – Kimler Alabilir ?
31 Ekim 2013 23:59

30 veya daha fazla işçinin çalıştığı işyerlerinde, en az 6 aylık kıdemi (çalışması olan) işçilerden belirsiz süreli iş sözleşmesine istinaden çalışanlar, 4857 sayılı İş Kanununun 18, 19, 20 ve 21 inci maddeleri çerçevesinde iş güvencesi kapsamına girmektedir.

Bu güvence kapsamındaki işçilerin iş sözleşmelerinin işveren tarafından feshedilebilmesi yani bunların işten çıkarılabilmesi için, feshin geçerli bir sebebe dayanması zorunludur. Eğer işveren geçerli bir sebebe dayanmaksızın iş güvencesi kapsamındaki işçiyi işten çıkarırsa, işçinin işe iade davası açarak tekrar işine geri dönme imkanı bulunmakta, işveren buna rağmen işçiyi tekrar işe başlatmazsa işçiye tazminat ödemek zorunda kalmaktadır (Bkz. İş Güvencesi Uygulaması – Kapsama Giren İşyerleri – İşçiye Sağladığı Güvenceler başlıklı yazı).

İş güvencesi kapsamı dışında kalan işçilerle ilgili olarak ise 4857 sayılı Kanunun 17 nci maddesinde başka bir tazminat hakkı öngörülmüştür. Buna göre, iş güvencesinin uygulanma alanı dışında kalan işçilerin iş sözleşmesinin, işveren tarafından fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda, işveren işçiye bildirim (ihbar) süresinin üç katı tutarında tazminat ödemek zorundadır. Uygulamada bu tazminatın adı Kötüniyet Tazminatı olarak geçmektedir. Bu tazminat hakkı, iş güvencesi kapsamı dışında kalan işçilerin iş sözleşmelerinin, işveren tarafından kötü niyetli olarak feshedilmesini, daha doğrusu işverenin fesih hakkını kötüye kullanmasını önlemek için getirilmiştir. Örneğin, kendisi hakkında bir şikayette bulunduğu veya kendisi aleyhinde dava açtığı ya da şahitlik yaptığı için işveren işçiyi işten çıkarmışsa burada kötü niyetli sayılacaktır.

Fesih hakkının kötüye kullanılması halinde işveren;

– İşçinin işi altı aydan az sürmüş ise altı haftalık ücreti tutarında,

– İşçinin işi altı aydan birbuçuk yıla kadar sürmüş ise on iki haftalık ücreti tutarında,

– İşçinin işi birbuçuk yıldan üç yıla kadar sürmüş ise on sekiz haftalık ücreti tutarında,

– İşçinin işi üç yıldan fazla sürmüş ise yirmi dört haftalık ücreti tutarında,

işçiye kötü niyet tazminatı ödemek zorundadır.

Bu tazminatın hesabında, işçiye ücreti dışında sağlanmış para veya para ile ölçülebilir menfaatler de dikkate alınacaktır.

Bu konuda ayrıntılı bilgi ve açıklama, Hizmet Akdinin Feshinde Usul ve Esaslar – Tazminat Ödemeyi Gerektiren Durumlar başlıklı yazıda yer almaktadır.

Borçlar Kanunu Kapsamında Kötüniyet Tazminatı

6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun “III. Feshe karşı koruma” başlıklı 434 üncü maddesinde;

” Hizmet sözleşmesinin fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirildiği durumlarda işveren, işçiye fesih bildirim süresine ait ücretin üç katı tutarında tazminat ödemekle yükümlüdür.” hükmüne yer verilmiştir. Dolayısıyla İş Kanunu kapsamına girmeyen çalışanlar da kötüniyet tazminatı alabilir. (isvesosyalguvenlik.com)

YORUMLAR

Yorumu Cevapla [ Yoruma cevap yazmaktan vazgeç ]

  1. kadir dedi ki:

    merhaba ben 14 calışıp 3600 den anlaşmalı ayrıldım ve aynı yerde tekrar işe devam ediyorum ve bu yıl kı yıllık izin sıfır mı yoksa su an 15 yıl oldu onun izninimi kullancam benim bildiyim kadar izin devam ediyor diyorum oda bana nerde yazıyordedi kolay gelsin

    1. Admin dedi ki:

      Daha önce kıdem tazminatı alıp o işyerinden ayrılmış olmanız sonucu değiştirmez. Kullanacağınız yıllık izin gün sayısının tespitinde önceki çalışmalarınızın da yani 15 yılı dikkate alması gerekir, sıfırdan başlamaz.

  2. Mustafa Can dedi ki:

    Merhabalar, İşyerinde 3 ay süredir çalışıyordum. Ancak 11.01.2019 tarihinde performans düşüklüğü nedeni ile işten çıkartıldım. (performansım düşük olduğu ile ilgili her hangi bir tarafıma bildirim yapılmadı. Performansının düşük olduğu kanaatinde değilim.) Çalışma ortamının kötü olmasından dolayı işe geri gönmek istemiyorum. Ama işyerininde kötü niyetle çıkarttığı için yanına kalsında istemiyorum. Ne yapmalıyım? Çalıştığım kurumda da toplam çalışan personel sayısı 130 dur.

  3. FAİK dedi ki:

    Merhaba eylül 2018 de isten çıkarımdım tazminatımı aldım işe iade davası 1 ay süresini bilmediğim için açamadım daha önce2015 fabrika alehine şahitlik yaptım kötü niyet davasi acabilirmiyim 16 yıllık işçiydim zaman siniri var mi

    1. Admin dedi ki:

      Anladığımız kadarıyla işyerinizde 30’dan fazla çalışan var ve iş güvencesi kapsamında. Belirttiğiniz gibi işe iade başvurusu yapmanız gerekirdi. Kötü niyet tazminatı açamazsınız. Kötü niyet tazminatı 30’dan az çalışanı olan işyerlerinde çalıştığı için işten çıkarılması halinde işe iade başvurusu yapma imkanı olmayan yani iş güvencesi kapsamına girmeyenler için geçerli.

    2. Mehmet BENLİ dedi ki:

      Faik bey merhaba, TLF yazdım arayın konuşalım.

      Şahsım, iş hukuku ve sosyal güvenlik uzmanıyım ve danışmanlık yapıyorum.

      Hukuk davalarında uzmanlaşmış avukatlarla çalışmaktayım.

      Saygılarımla

      NOT: Siz tlf verirseniz ben sizi arayabilirim

  4. Abdullah dedi ki:

    Merhaba yeni işe başladığım iş yerinde 4 aylık personel iken hasta olduğum için doktor 10 gun rapor verdi buna istinaden yöneticimiz benden istifamı istedi bende istifamı vermedim herhangi birşeyede imza atmadım bu olay 14 ocak 2020 de gerçekleşiyor işten cıkıp eve geldiğimde e devletten kontrol ettiğimde beni işten çıkardıklarını işe giriş çıkış bildirge sayfasından gördum lakin benim çıkışımı 13 ocak 2020 olarak göstermişler ama işlemin yapılma tarihi 14 ocak 2020 15 ocak 2020 de arabulucuya dilekce verdim 3 şubatta görüşmemiz olacak acaba ne gibi haklarım var usulsüz işlem yapıp raporlu iken beni işten çıkardıkları kanaatindeyim kötü niyet tazminatı istiyebilirmiyim veya hangi haklarımı istiyebilirim

    1. Admin dedi ki:

      İşçinin işyerindeki çalışma süresine göre işverenin rapor alan işçiyi ne zaman işten çıkarma hakkı doğacağı, bu süreye uymadan işten çıkarırsa işçinin hangi haklara sahip olacağı İşveren Hastalanan veya Rapor Alan İşçiyi İşten Çıkarabilir mi ? başlıklı yazıda ayrıntılı açıklanmıştır.

  5. Yasin dedi ki:

    Merhabalar;bundan yaklaşık 1 sene öncesinde çalışmış olduğum firmabenim ameliyat olmam ve raporlu olduğumun 2.günü işten çıkarttı.Hiçbir hakkımı vermemekle birlikte işten kendi isteğimle çıktığımı ve haklarımı aldığımı iddaa ediyor.Ben hiçbirşekilde ne kendi irademle istifa nede herhangi bir hak almadım.Bu sebep doğrultusunda ne yapmalıyım.Teşekkürler…

    1. Admin dedi ki:

      Önce adliyede bulunan arabuluculuk bürosuna başvurmanız, sonuç alamaz veya işverenle anlaşamazsanız iş mahkemesinde dava açmanız gerekir. İşverenin raporlu işçiyi işten çıkarma hakkının ne zaman doğacağı, bu süreye uymadan işten çıkarması halinde işçinin haklarının neler olduğu https://www.isvesosyalguvenlik.com/isveren-hastalanan-veya-rapor-alan-isciyi-isten-cikarabilir-mi/ başlıklı yazıda açıklanmış olup, işveren raporlu işçi işten çıkarma hakkı doğduğunda işten çıkarsa dahi kıdem tazminatı ödemesi gerekir.

  6. Yasemin Er dedi ki:

    İyi günler, Ben çalıştığım özel okulda müdürle tartıştım sözlü olarak istifa ediyorum yeter dedim,, Bunun üzerine müdür bana istifa dilekçesi örneği gönderdi,, bende istifamı yazdım,, Utanmadan ihbar tazminatı tebligatı göndermiş,, Dilekçe örneği göndermesi ihbar süresini kullanma hakkından vazgeçmiş olduğunu göstermez mi?!

    1. isvesosyalguvenlik.com dedi ki:

      İstifa haklı bir neden olmaksızın iş akdinin feshi anlamına geliyor. Haklı bir neden olmaksızın iş akdini fesheden işçinin / çalışanın da ihbar süresine uyması, yani işverene işten ayrılacağını bildirdikten sonra ihbar süresi dolana kadar çalışmaya devam etmesi gerekiyor, aksi halde işverenin ihbar tazminatı isteme hakkı doğuyor. (Bkz. https://www.isvesosyalguvenlik.com/isten-ayrilanlar-istifa-kelimesini-kullanirken-bir-kez-daha-dusunun/) Eğer içeride alacağınız kalmadıysa, siz ihbar tazminatını ödememeniz halinde işverenin arabulucuya başvurması, yine ödemeyi kabul etmezseniz iş mahkemesinde dava açıp ihbar tazminatını talep etmesi gerekir. Ancak içeride alacağınız varsa o zaman işveren alacağınızdan ihbar tazminatı kesintisi yapabilir, o zaman sizin arabulucuya başvurmanız gerekir. İşverene istifa ediyorum demiş olsanız bile, sizin işten ayrılmanızı haklı gösterecek sebepler varsa, (mobbing uygulanması, https://www.isvesosyalguvenlik.com/isci-ve-isverene-is-sozlesmesini-derhal-fesih-hakki-veren-durumlar/ başlıklı yazıda belirtilen haller gibi) konunun arabulucuya intikal etmesi halinde bu sebepleri ileri sürebilirsiniz.