Mola Süresinin Çalışma Süresinden Sayılacağı Haller

Mola Süresinin Çalışma Süresinden Sayılacağı Haller
16 Ağustos 2020 19:14

İş Kanuna tabi işçilere işveren tarafından verilmesi gereken günlük mola süreleri Kanunun 68 inci maddesinde “Ara dinlenmesi” olarak düzenlenmiş olup, aynı maddede bu mola sürelerinin çalışma süresinden yani mesaiden sayılmayacağı belirtilmiştir.

Örneğin; işçiye günlük toplam 1 saatlik mola süresi veriliyorsa, işçinin mesaiye başlama saati ile mesaiden çıkış saati arasında geçen toplam süreden 1 saat düşüldükten sonra kalan süre çalışma süresi olarak kabul edilir.

Ancak Kanunun bu hükmü mola sürelerinin mevzuata uygun olarak verilmesi ve kullandırılması halinde geçerlidir. Bu konu Mola Süreleri Konusunda İşverenin Uyması Gereken Kurallar başlıklı yazıda ayrıntılı açıklanmıştır.

Buna karşılık Yargıtay bazı kararlarında; “Ara dinlenmesi işçinin çalışma yükümlülüğünün bulunmadığı, bu süreyi nerede ve nasıl geçireceğine serbestçe karar verebileceği bir zaman dilimidir. Bu süre içinde işçi yeme, içme ve zorunlu ihtiyaçlarını giderir.” ifadesine yer vermiş, işçi ara dinlenme (mola) süresinde işyerinde kalıyor ve çalıştırılıyorsa veya işverenin talimatı ile işin başında bulunduruluyorsa ve çıkacak iş için çalışmaya hazır durumda bekletiliyorsa, mola süresinin çalışma süresinden sayılacağını belirtmiştir. (9. Hukuk Dairesi – 01.03.2018 – 2017/10355 E., 2018/4649 K.,  9. Hukuk Dairesi – 26.06.2018 – 2017/8302 E. , 2018/13784 K.) Bu durumda işçinin o hafta içinde çalıştığı sürelerle ara dinlenmelerinde çalıştığı süreler toplamı 45 saati aşarsa, işçiye aşan kısım kadar fazla mesai ücreti ödenmesi gerekir. Yani işçinin mesaiye başladığı saat ile mesaiden çıktığı saat arasında işyerinde geçirdiği toplam sürenin çalışma süresinden sayılması, işçiye kullandırılan mola süresine ne kadar olursa olsun fark etmez, toplam çalışma süresine dahil edilmesi gerekir. Ayrıca bu durumda işveren işçiye hiç mola süresi kullandırmamış sayılır.

Örneğin; hafta için beş gün boyunca sabah saat 08:00’de mesaiye başlanan ve akşam saat 17:00’de mesai sona eren, günlük 1 saat mola süresi uygulanan, Cumartesi günleri de sabah saat 08:00’de mesaiye başlanan, öğlen 13:00’de mesai sona eren ve Pazar günleri çalışılmayan bir işyerinde hafta içi uygulanan 1 saatlik mola süresi düşüldüğünde, hafta içi günlük 8’er saat, Cumartesi de 5 saatlik çalışma süreleri toplandığında haftalık çalışma süresi 45 saat olmaktadır. Ancak bu işyerinde Yargıtay kararında belirtildiği gibi, işçi mola süresini işyerinde geçiriyor ve mola süresinde çalıştırılıyorsa veya işverenin talimatı ile işin başında bulunduruluyorsa ve çıkacak iş için çalışmaya hazır durumda bekletiliyorsa, bu durumda 1 saatlik mola sürelerinin de çalışma süresinden sayılması, işçinin haftada 50 saat çalıştığının kabul edilmesi ve 5 saatlik çalışma için fazla mesai ödenmesi gerekir. (isvesosyalguvenlik.com)

YORUMLAR

  1. murat dedi ki:

    merhaba teşekkür ederim bu güzel anlatımız için yalnız benim bir sorum war

    özel güvenlik gibi danışma personeli olarak çalışmaktayım 2+2+2 sisteminde çalışıyorum
    bir site yönetim şirketin de bizlerim veya benim mola sürem veya yemek aramız yok yemek yerken bile gelen giden oluyor yemeğimizi bölüp işimizi yapıyoruz ayrıca işe gidiş gelişlerde kendi imkanlarımızı kullanıyoruz kısacası yemek verilmiyor yol ücreti karşılanmıyor ona rağmen biz 08:00 – 20:00 arası çalışıp 11 saat ücret alıyoruz bu konu hakkında ne yapabiliriz.

    1. isvesosyalguvenlik.com dedi ki:

      Mola süresini serbestçe kullanamadığınıza göre, bu durumda mola sürelerinizin de çalışma süresinden sayılması gerekir. Bu durumda günlük 12 saat çalışmış oluyorsunuz. İş Kanununda işçinin günde 11 saatten fazla çalıştırılamayacağı belirtildiğinden, Yargıtay kararlarına göre haftalık 45 saatlik çalışma süresinin aşılıp aşılmadığına bakılmaksızın, günlük 11 saati aşan çalışmalar için işçiye fazla mesai ücreti ödenmesi gerekiyor. Eğer fesih gibi bir düşünceniz yok, çalışmaya devam etmek istiyorsanız ALO 170’e şikayette bulunabilirsiniz.

      1. murat dedi ki:

        İlgi ve alakanıza çok teşekkür ederim çok yardımcı oldunuz. saygılar iyi günler dilerim.

  2. Seda dedi ki:

    Merhaba 45saat çalışıyorum 1gun full çekiyoruz hafta sonlarında çalışıyorum bizde mola dahil 7saat olarak veriliyo molayı içine katmak zorunda degilmi dahil edilmesi zorunlu değildir

  3. İrfan dedi ki:

    Merhabalar. Ben çağrı merkezinde çalışıyorum . Günlük 8 saat iş yerinde kalıyoruz fakat bu çalışma saati yarım saat uzatılacak. Günlük bir saat mola süremiz var fakat lavabo su içme çay alma yemek yeme gibi tüm ihtiyaçlar bu mola süremizden gidiyor. Çoğu zaman molamızı yarıda kesip bizi hatta alıyorlar ve mola için şirket dışına çıkamıyoruz en uzak mesafe balkon. moladayken bile sistemimiz açık iştedikleri her an bizi balkondan ve ya yemekten geri çağırabiliyorlar. Bu uygulama yasal mı ve çalışma süresinden sayılır mı bölük bölçük molalar. Yardımvı olursanız çok memnun olurum.

    1. isvesosyalguvenlik.com dedi ki:

      Bu uygulama yasal değil, sayfa başındaki yazıda Yargıtay kararı da gerekçe gösterilerek açıklandığı üzere, eğer işçi mola süresinde serbest değilse, istediği gibi hareket edemiyorsa işveren işçiye mola süresi vermemiş olur ve mola süresi diye belirttiği süreler çalışma süresinden sayılır.

      1. İrfan dedi ki:

        Bununla ilgili nasıl bir yol izlemeliyiz ? Bilgilendirirseniz çok memnun oluruz.

        1. isvesosyalguvenlik.com dedi ki:

          Eğer çalışmaya devam etmeyi düşünüyorsanız işyerinin bağlı olduğu İş Teftiş Grup Başkanlığına şikayette bulunabilirsiniz. (Bkz. https://www.isvesosyalguvenlik.com/is-teftis-kurulu-grup-baskanliklari-ve-bagli-iller/)
          İşten ayrılmayı düşünüyorsanız, 4857 sayılı İş Kanununun 24/II-f maddesine (işverenin çalışma şartlarını uygulamaması) istinaden ihbar süresine uymadan iş akdinizi haklı nedenle feshedip kıdem tazminatı talep edebilirsiniz. Fesih işlemini noterden ihtarname çekerek yapmak daha doğru olur.

          1. İrfan dedi ki:

            İlgi ve alakanız için çok teşekkür ederim.

  4. Davut dedi ki:

    Agır sanayide çalışıyorum sabah 8 akşam17 45 cıkıyoruz 1 saat yemek molası 2 defa 15 dakika çay molamız var iki cumartesi 45 saati doldurmak için mecburi tutuluyoruz kanunda böyle bişey varmıdır

    1. isvesosyalguvenlik.com dedi ki:

      4857 sayılı İş Kanununun Çalışma Süresi başlıklı 63 üncü maddesinde; “Genel bakımdan çalışma süresi haftada en çok kırkbeş saattir.” hükmü yer almaktadır. Dolayısıyla İş Kanununa göre, işçilerin haftalık en az 45 saatlik çalıştırılması veya haftalık 45 saatlik çalışma süresini doldurmaları gibi bir zorunluluk yoktur. Ancak eğer işçi haftalık 45 saati doldurmamışsa işveren işçiye ücretli hafta tatili vermek zorunda olmadığı gibi, işçi maktu ücretle çalışmıyorsa, işçiye çalışmadığı hafta sonu için ücret ödemek ve SGK gün sayısına eklemek zorunda değildir.

  5. Mustafa içer dedi ki:

    Biz sabah sekiz akşam altıbucuk saatleri arasında çalışıyoruz cumartesi Pazar tatil yanlız saat 10.30 çıkmamız gereken molaya 10.32 de çıkıp geriye 10.46 da geliyoruz gunde 2 molada 2 dk cikisdada 3 dk geç çalıyor bu haklı fesih sebebi olurmu.

    1. isvesosyalguvenlik.com dedi ki:

      İşçiye mola sürelerinin kanuna uygun olarak kullandırılmaması iş sözleşmesini fesih hakkı verir.

  6. Alican çelik dedi ki:

    Merhaba
    Haftalıj 40 saat 5 gün çalışıyorum giyim mağazasında işyeri sağlık sorunlarımından dolayı 2 saatte bir yarım saat mola yapmama karar verdi ama bu yarım saatler mesaiden sayılmıyor ve hergün 1 saat fazldan işyerinde kalmış oluyorum ve daha çok yoruluyorum gün içinde nasıl bir yol izleyebilirim.

  7. Serkan dedi ki:

    Merhaba ben bişey sormak istiyorum. Bizim molalarimiz bilgisayar ortamında tutuluyor. Eğer ben molanin tamamını kullanmak istemezsem, iş veren zorla mola kullandirabilir mi

  8. Sinan dedi ki:

    Çalıştığım iş yerinde 7.5 saat çalıştırıp öğlenleri mola saatlerini uzun tutup aksmlari geç işten çıkış yapılması sağlanıyor mesela 9 da girdiğim iş yerinden öğlen 2 saat mola kullandirip akşam 7 de çıkartıyor kış sartlarinda felanda o molayı kullanabileceğin bı yer yok yani bunu bu şekilde uzatması normalmi

  9. mustaga dedi ki:

    merhaba saha çalışanı olarak günlük 8 saat yarım saatte mola şeklinde çalışmaktayız fakat işyeri bu sıralar yoğun olduğu için 1 haftadır molaya çıkamıyoruz şirketimiz kurumsal kullanmadığımız molanın parası veriliyor fakat bunun kanunda yeri nedir bi insan yemek yemeden o kadar süre zor dayanır mola yapması gerekir