Okulu Bitiren Öğrencilerin GSS ve Yetim Aylığı Sorunu
14 Haziran 2019 Cuma günü Milli Eğitim Bakanlığına bağlı tüm resmi ve özel okullarda 2018-2019 eğitim-öğretim yılı sona erdi. Birçok lise öğrencisi okulundan mezun oldu. Devlet ve vakıf üniversitelerinde de aynı şekilde eğitim – öğretim yılının sonuna gelindi, birçok üniversite öğrencisi okullarından mezun olacak.
Öte yandan sosyal güvenlik mevzuatına göre çok az istisna hariç, öğrenciliği sona erenlerin sağlık yardımlarından yararlanma hakları ile yetim aylığı alma hakları da sona ermektedir.
Sağlık Yardımlarından Yararlanma Durumu
1 Ekim 2008 tarihinden önce bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında anne – babaları üzerinden sağlık yardımı alma hakkı elde etmiş kız çocuklar hariç (Bkz. Kız Çocuklarının Sağlık Yardımlarında Yararlanma Şartlarındaki Özellikli Durumlar başlıklı yazı), gerek erkek – gerekse kız çocukları 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya 3308 sayılı Meslekî Eğitim Kanununda belirtilen aday çıraklık ve çıraklık eğitimi ile işletmelerde meslekî eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim görmesi halinde 25 yaşını doldurana kadar bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında anne – babaları üzerinden sağlık yardımı alabilmektedir. 20 yaş dolmadan önde liseyi bitiren veya 25 yaş dolmadan önce üniversiteyi bitirenler bu haklarını kaybetmekteydi. Ancak 6663 sayılı Kanunla yapılan düzenleme ile söz konusu 20 – 25 yaşını doldurmamış olması şartıyla okulu bitiren öğrencilere iki yıl süreyle sağlık yardımlarından yararlanma hakkı getirildi. (Bkz. Öğrenim Gördüğü Okulu Bitirenlerin Sağlıktan Yararlanma Durumu başlıklı yazı.)
Yetim Aylığı Alma Durumu
Ölen anne veya babası üzerinden yetim aylığı alma konusunda kız çocukları açısından herhangi bir yaş sınırı bulunmayıp, evli olmadıkları ve diğer şartları taşıdıkları sürece bunlar yaşları ne olursa olsun yetim aylığı alabilmektedir. Erkek çocuklarında ise yukarıda belirtilen 20 ve 25 yaş sınırı yetim aylığı ödenmesi konusunda da aynen uygulanmakta, yüzde 60 veya daha fazla malul olanlar hariç erkek çocukları 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde ise 25 yaşını doldurana kadar yetim aylığı alabilmektedir. Dolayısıyla öğrenciliğinden dolayı yetim aylığı alan erkek çocuklarından okudukları okulu bitirenler yani mezun olanlar 20 – 25 yaşını doldurmamış olsalar bile aylıkları kesilecek. (Bkz. Dul ve Yetim Aylığı Alma Şartları)
İkincisi yetim aylığı alma şartlarından biri de sigortalı bir işte çalışmıyor olmaktı, dolayısıyla sigortalı işe girenlerin yetim aylığı kesiliyordu. Ancak 7103 sayılı Kanunla öğrenim gören öğrencilere bu konuda da kolaylık getirilmiş, 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayanların, 4/1-a (SSK) kapsamında sigortalı bir işte çalışmaları halinde yetim aylıklarının kesilmeyeceği hükme bağlanmıştı. (Bkz. Artık Çalışan Çocukların Yetim Aylığı Kesilmeyecek başlıklı yazı.) Belirtilen yasal düzenleme nedeniyle, sigortalı bir işte çalıştığı halde öğrenci olduğu için yetim aylığı kesilmeyenlerden, okuduğu okuldan mezun olan yani öğrenciliği sona erenlerin yetim aylığı da kesilecek. Doğal olarak bu durum kız çocuklarını etkileyecek. Çünkü yüzde 60 veya daha fazla malul değilse, zaten öğrenciliği sona eren 18 yaşını doldurmuş erkek çocukların yetim aylığı kesiliyordu, ancak yaş sınırı olmaksızın kız çocukları yetim aylığı alabiliyor. (isvesosyalguvenlik.com)
YORUMLAR
Ben liseden mezun olduğumda kestiler 4 ay yatırılmadı 2 aydır öğrenimime devam ediyorum yatırılmayan aylar yatırılır mı?
Öğrenci olmadığınız yani boşta geçen süreler için yetim aylığı ödenmeyeceğinden, aylığınız tekrar başlatılmış olsa da geriye dönük boşta geçen süreye ait yetim maaşı ödenmez.
Ben ve 2 oğlum % 50-25-25 dul ve yetim aylığı almaktaydık, ancak büyük oğlum (22 yaşında)üniversite eğitimini dondurduğundan aylığını 1 senedir alamıyor. Bu durumda benim ve küçük oğlumun % 50-25 oranları değişmesi gerekmezmi? Ayrıca büyük oğlum sağlık yardımından faydalanmaya 2 sene devam etmesi gerekmez miydi? Aydınlatırsanız sevinirim. Teşekkürler.
1- Siz aylık alan tek kişi kalmış olsaydınız diğer şartları da taşıyorsanız % 75 üzerinden aylık alabilirdiniz. Aynı şekilde küçük oğlunuz aylık alan tek kişi olsaydı belki % 50 üzerinden aylık alabilirdi. Aylık alan iki kişi olduğunuz için % 50-25 oranları üzerinden aylık almanız normal. Ancak, 5510 sayılı Kanunun 55 inci maddesinde; “Hak sahibi kimselerin aylıkları; hak sahibi bir kişi ise bu fıkraya göre hesaplanan alt sınır aylığının % 80’inden, hak sahibi iki kişi ise % 90’ından az olamaz.” hükmü yer alıyor. Aylık alan kişi sayısı ikiye düştüğü için, oranlar değişmese de maddedeki alt sınır şartı gereği aylıklarınız bir miktar artar. Çocuğunuzun aylığı kesildiği halde ikinizin aldığı aylık değişmediyse (Ocak ve Temmuz zamları dışında) siz aylıklarınızın söz konusu maddeye göre güncellenmesi için SGK’ya dilekçe verebilirsiniz. (Bkz. https://www.isvesosyalguvenlik.com/yuzde-25-fazla-dul-yetim-ayligi-baglanan-durumlar/, https://www.isvesosyalguvenlik.com/olum-dul-yetim-ayligi-hak-sahiplerine-nasil-paylastirilir/)
2- Üniversiteyi bitiren oğlunuzun, 25 yaşını doldurmamış olduğu için mezuniyet tarihinden itibaren 2 yıl süreyle sağlık yardımı alma hakkı var, kendisi konuyla ilgili olarak SGK’ya başvurabilir. (Bkz. https://www.isvesosyalguvenlik.com/okulu-bitiren-ogrencilerin-gss-ve-yetim-ayligi-sorunu/)
Ben liseden mezun oldum ve aylığım kesildi.
Eğer bir dershaneye kayıt yaptırmış olsaydım liseden mezun olduktan sonra aylığımı almaya devam edebilirmiydim
Ben 4 yıllık üniversiteden mezun olucam ölüm aylığım devam etmesi için 2 yolluk açıktan bi yer yazabilir miyim eski puanımla
Yazabilirsiniz buna engel bir durum yok, okul kaydınızı da yaptırırsanız öğrenciliğiniz devam ettiği sürece 25 yaşını doldurana kadar yetim aylığınız kesilmez.
Oglum liseden mezun oldu ve yetim aylığı alıyor.universite sınavına girdi.bu ara dönemde maaşı kesiliyormu
Oğlunuz 18 yaşını doldurduysa yetim aylığı kesilir, üniversite öğrenimine başlarsa yetim aylığına tekrar başvurup aylığını bağlatabilir.
2 yıllık üniverstiem bu yıl bitti staj görücem ve resmi olarak diplomamı almadım ne zamana kadar ölüm aylığı alırım? ne zaman kesilmesi için evrak vermem lazım?
7 temmuz 2022 yılında 4 yıllık bir üniversiteden mezun oldum. 02.08.2022 tarihinde istanbul ünivertesinde 2 yıllık açık öğretime kayıt yaptırdım. yetim emekli aylığım tekrar bağlanır mı ? Alo 170 hattı okulu bitirdiğiniz için alamaycağımı söyledi ama sonuç olarak hala öğrenciyim. bilgi verirseniz sevinirim
SGK Genelgesinde, Emekli Sandığı kapsamında bir yükseköğrenimin bitirilmesinden sonra ikinci bir yükseköğrenimde geçen süreler ile doktora veya ikinci defa yapılan master ya da lisans üstü uzmanlık öğreniminde geçen süreler için yetim aylığı bağlanmayacağı veya ödenmeyeceği belirtilmiştir. Çünkü 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanununda bu konuda hüküm bulunmaktadır. Ancak SSK ve Bağ-Kur kapsamında yetim aylığı alanlarla ilgi bu konuda Genelgede herhangi bir açıklama yok. Azami eğitim süresi ve 25 yaşın dolup dolmadığına bakıyordur SGK Büyük ihtimalle. En doğrusu SGK ile görüşüp, alacağınız bilgiye göre tekrar yetim aylığı başvurusu yapmak. SGK’dan alacağınız bilgiyi buradan da paylaşırsanız diğer ziyaretçilerimizin de işine yarar.
16 haziran 2022 tarihinde mezun oldum ve o günden bu yana sgk yetim aylığı(emekli maaşı) alamamaktayım üniversite kaydımı 26 ağustos tarihinde yaptırdım ve 3 gün sonra sgkdan formu doldurup yeniden bağlanması için müracaat ettim ancak normalde ayın 20sinde yatan maaş eylül 2022 ayında yatmadı acaba ekim ayında yani önümüzdeki ay yatar mı bu konu hakkında cevap verirseniz çok teşekkür ederim
Müdürlüğün iş yoğunluğuna bağlı bir durum, ALO 170’den veya ilgili müdürlükten akıbetini sorabilirsiniz. Aylık ne zaman yatarsa yatsın fark etmez, 1 Eylül’den geçerli olmak üzere ödenir.
Genel olarak liseden mezun olanların, 18 yaşını doldurdukları bilinmektedir. Yazı metni ve yorumlardan anlaşıldığı kadar doğum tarihi eylül ayı sonuna kadar erkek çocukların liseden mezun olduktan sonra yetim aylıkları kesilmektedir. Eylül ayı ve sonrasında doğanların üniversiteye kayıt yaptırdıklarında böyle bir sonuçla karşılaşmadıkları açıktır. Bu durum, Anayasamızda açıklanan EŞİTLİK İLKESİNE AYKIRIDIR.
Lise mezunu bir gencin, izleyen dönem içinde yüksek öğrenime geçiş yapmışsa, arada kalan ve zorunlu olarak 1-2 aylık bir dönemin eğitimden uzak kalmış olarak nitelendirilmesi en basit bir deyimle insafsızlıktır. Çünkü bu durum basit bir bakışla 1-2 aylık nafakasına el koymak, belki de açlığa mahkum etmek anlamına gelmektedir.
Bilindiği kadarıyla; liseden mezun olan bir kişi, istese de istemese de bir geçiş dönemi yaşamak durumundadır. Bu durum hiç bir şekilde eğitime ara vermek anlamına gelmez. Liseden mezun olan bir kişinin yükseköğrenime başlamasıyla yetim aylığından kaynaklı olumsuzluk yaşamışsa, bu olumsuzluğun mutlaka giderilmesi gerekmez mi?
Saygılarımla.
Bu konuda haklısınız, liseden mezun olan çocukların 20 yaşını geçmemek üzere, üniversiteden mezun olan çocukların ise 25 yaşını geçmemek üzere mezuniyet tarihinden itibaren 2 yıl süreyle daha sağlık yardımı alma haklarının devam etmesi konusunda 29/1/2016 tarihli ve 6663 sayılı Kanunla yasal düzenleme yapılmıştır. Aslında benzer pozitif bir düzenlemenin yetim aylığı konusunda da yapılması gerekir. Gerçi yetim aylığı konusunda kız çocukları açısından yaş problemi yok ancak erkek çocuklar bu konuda büyük mağduriyet yaşıyor. Liseyi bitirmiş yetim çocuğun hemen üniversiteye başlayamaması, üniversiteyi bitirmiş yetim çocuğun hemen işe başlayamaması çok sık karşılaşılan bir durum olduğundan, bahsettiğiniz husus aslında çok önemli. Sosyal medyada ve basında gündeme getirilse, siyasilere iletilse belki sonuç alınabilir.
Merhabalar. Ben babamın vefatından sonra yetim aylığı alıyordum fakat 18 yaşımdan sonra bu aylık kesiliyormus ve sağlık sigortası 2 yıl boyunca devam ediyormuş. Ben 20 Nisan 2003 doğumluyum. Sağlık sigortam yaşımı doldurup 20 yaşında mi kesilecek yoksa 2023’e girdiğimiz için şu an kesildi mi? Eğer bu kesilmediyse sağlık hizmetlerinden yararlanmak istiyorum. Cevap verirseniz sevinirim.