Onayı Olmadan Fazla Mesaiye Zorlanan İşçi İşten Ayrılıp Tazminat İsteyebilir.
Özel sektör çalışanları arasında en büyük sorunlardan biri de uzun çalışma saatleri ve çalışanın isteği dışında fazla mesaiye zorlanması.
Özellikle çalışanların uzun çalışma süreleri konusundaki şikayetlerinin Özel Sektör Çalışanları Uzun Çalışma Saatlerinden Şikayetçi başlıklı yazımızda dile getirmiştik.
Fazla mesai konusundaki en büyük sorun ise çalışan aslında normal çalışma süresinden fazla çalıştığı, yani fazla mesai yaptığı halde, normal çalışma süresini aşan çalışmanın fazla mesai olarak değerlendirilmemesi ve fazla mesai ücreti ödenmemesi. Bir diğer konu ise çalışanın onayına bakılmaksızın istemediği halde fazla mesaiye zorlanması.
İş Kanunu uyarınca haftalık normal çalışma süresi 45 saat. (Bkz. Çalışma Süreleri – Şekilleri – Günlük ve Haftalık Çalışma Süreleri – Fazla Çalışma) Dolayısıyla haftalık 45 saati geçen çalışmalar fazla mesai sayılmaktadır. Aynı şekilde haftalık çalışma süresine bakılmaksızın günlük 11 saati aşan çalışmalar, gece çalışanlar için 7,5 saati aşan çalışmalar fazla mesai sayılmaktadır. Fazla mesai ücreti olarak da çalışana her bir saatlik fazla mesai karşılığında normal ücretinin yüzde 50 fazlası yani bir buçuk katı ücret ödenmesi gerekir. (Bkz. Fazla Mesai Ücreti Nasıl Hesaplanır ?)
Öte yandan İş Kanunun 41 inci maddesi ve İş Kanununa İlişkin Fazla Çalışma ve Fazla Sürelerle Çalışma Yönetmeliği uyarınca fazla mesai yaptırılacak işçiden her yıl başında yazılı olarak onay alınması ve bu onayın işçinin özlük dosyasında bulunması gerekir. (Bkz. Fazla Mesai İçin İşçinin Onayı Gerekir mi ?) Bu onay konusu önemli olup Yargıtay 22. Hukuk Dairesi bir kararında (Esas No. 2013/8243, Karar No. 2014/7400, Tarihi: 08.03.2014) fazla çalışmaya onay vermeyen işçinin fazla çalışmaya zorlanmasının işçi açısından haklı fesih sebebi olduğunu belirtmiştir. Dolayısıyla bu durumdaki işçi isterse iş sözleşmesini feshedip yani işten ayrılıp, işyerinde en az bir yıllık çalışma süresini de doldurmuşsa işverenden kıdem tazminatını isteyebilir. (isvesosyalguvenlik.com)
YORUMLAR
7,5 yıldır aynı şirkette çalışıyorum. ayda 3 veya 4 defa sabah saat 09:00 işe başlayıp gece 00:30 a kadar çalıştırıyorlar yani 15:30 saat mesai yapıyorum, 15:30 mesai yaptığım günlerin ertesinde yorgun ve uykusuz olduğum için bir iş günü yanı 7:30 saat işe gelemiyorum. fakat tüm bunlar. ay sonu bordromda mesailer im yansıtılmıyor . sadece gelmediğim günler mazeret izni olarak gösteriliyor. iş kanunu gereği mesailer karşılığında 1 e 1,5 olan ücret veya iznim adil şekilde verilmiyor. haksızlığa uğruyorum. bu konuda iş mahkemesine başvuruda bulunsam. çalışma saatlerimi delil olarak ispatlarsam. cezai yaptırım uygulana bilir mi veya tüm haklarımı alabilir ve şirketten ayrılabilir miyim.
İşçinin Günlük maksimum çalıştırılma süresi:11 saat. ama ben 15:30 saat çalıştırılıyorum.
ücret bordrolarında fazla çalışma sütunu bulunduğu halde bu sütunun boş bırakılması,
-Aynı şirkette halen çalıştığım ve daha önce mesai yaptığım birçok arkadaşım şahit olabilirler.
-Bilgisayarım açılış kapanış saatleri delil olarak kullanılabilir.
-İş yeri giriş ve çıkışlarda personelin yüz okuma sistemine yüzünü tanımlaması giriş ve çıkış saatlerini kanıtlayabilir. (gerçi sistemde saatlerle oynuyorlar değiştiriyorlar ama) çıkış saatlerimde fotoğraflarım var.
-Mesaiye kalmak istemediğim söylediğimde bu senin işin kalacaksın diyorlar. ama karşılığını vermiyorlar.
– 7,5 yıldır aynı pozisyonda çalıştırıyorlar, çünkü biliyorlar ki beni buradan farklı bir pozisyona verirlerse, yerime bulacakları personel benim gibi boş yere mesai yapmayacak.
Fazla çalışma ücretlerimin ödenmemesi nedeniyle haklı nedenle iş akdimi fesih etmek ve tüm alacaklarımı , fazla mesai, kıdem, ihbar, mobbing nedeniyle uğradığım ruhsal çöküntünün karşılığını istiyorum. izleyeceğim yol nasıl olmalıdır. cevaplarınız ve ilginiz için şimdiden teşekkür ederim.
Yukarıda saydığınız hususları gerekçe göstererek 4857 sayılı İş Kanunun 24/II. maddesine istinaden haklı nedenle iş akdinizi feshettiğinize ve ödenmeyen fazla mesai ücretlerinin, kullanmadığınız yıllık izinlere ait ücretlerin, 7,5 yıllık çalışmanıza ait kıdem tazminatının (bir hafta veya bir ay içinde) ödenmesini talep ettiğinize dair Noterden bir ihtarname çekip iş akdinizi feshedebilirsiniz. Belirttiğiniz durumların hepsi sizin için 24/II kapsamında haklı fesih sebebidir. Eğer sigorta başlangıcınız 8 Eylül 1999 öncesiyse ve en az 3600 prim gününüz varsa ihtarnameyle uğraşmadan SGK’dan kıdem tazminatı yazısı alıp buna istinaden de iş akdinizi feshedip yine kıdem tazminatı ve diğer işçilik alacaklarınızı isteyebilirsiniz. Bu yolları izleyip iş akdinizi feshettikten sonra alacaklarınızı ödemezlerse arabulucuya başvurmanız, sonuç alamazsanız iş mahkemesinde dava açmanız gerekir.
Eğer işten ayrılmak istemiyor, çalışma şartlarınızın düzeltilmesini istiyorsanız, onun için de ALO 170 veya İŞKUR’a işvereni şikayet edebilirsiniz.
10 yıldır özel sektörde çalışıyorum her yıl sözleşme imza atarken fazla mesai kalmamız icin onay imzasi attiriliyor ben bu imzayı kabul etmeyip sözleşmeyi fes etsem tazminat alabilirmiyim
Yukarıdaki yazıda da açıklandığı üzere, fazla mesai için işçinin onayı gerekir. Size sözleşme imzalatırken iradenizin fesada uğratıldığını, fikriniz sorulmadan sözleşmeyi imzalamak zorunda kaldığınızı kanıtlayabilecek durumdaysanız, haklı sebeple iş akdinizi feshedip kıdem tazminatı isteyebilirsiniz.