SGK Kimlere GSS Prim Borcu Çıkarır – GSS Borcunun Sebebi Nedir ?

Şu an birçok kişinin genel sağlık sigortası (GSS) borcu olduğu ve halen borç artmaya devam ettiği gibi, mevcut uygulama devam ettiği sürece aynı şekilde birçok kişi de hayatının bir döneminde GSS borcu ile karşılaşmaktadır veya karşılaşacaktır.

Peki bu GSS borcunun sebebi nedir ? SGK kimlere GSS prim borcu çıkarmaktadır ?

1 Ekim 2008 tarihinde yürürlüğe giren sosyal güvenlik reformu ile gelen en büyük yeniliklerden biri GSS uygulaması olup, 1 Ocak 2012 tarihinden itibaren de çok az istisnası hariç tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları GSS kapsamına alınmış, GSS tüm vatandaşlar için zorunlu hale gelmiştir.

Kanunun getirdiği bu zorunluluğa bağlı olarak; sigortalı bir işte çalışmayan, kendi sigortalılığı bulunmayan, SGK’dan emekli – dul – yetim aylığı almayan, bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında anne – baba – eş veya çocuğu üzerinden sağlık yardımı alma hakkı / imkanı bulunmayan, ücretsiz sağlık yardımlarından (yeşil karttan) yararlanma hakkı bulunmayan yani hiçbir sosyal güvencesi olmayan kişiler 60/g (5510 sayılı Kanununun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının g bendi) kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmakta, bu durumdakiler kendileri SGK’ya başvurmasa bile SGK bunları re’sen (otomatik olarak) 60/c-1 kapsamında tescil etmekte, bunlar hiçbir sağlık yardımı almasalar bile bunlar adına her ay brüt asgari ücretin yüzde 3’ü (2020 yılı için aylık 88,29 TL) tutarında GSS borcu tahakkuk etmektedir. Kişilerin karşılaştığı GSS borcunun nedeni budur.

SGK’nın GSS Borcu Çıkardığı Kişiler Şunlardır :

• Yukarıda belirtildiği şekilde hiçbir sosyal güvencesi olmayanlar

• 4/a kapsamında ayda 8 günden az sigortalı olarak çalışıp aylık GSS primini 30 güne tamamlaması gerekenler (Bkz. GSS Primini 30 Güne Tamamlama Şartları Yine Değişti)

• Sosyal güvencesi sona erenler

– Çalıştığı işten çıkan veya çıkarılanlar, sigortalılığı sona erenler – sigortadan çıkış yapanlar (Bkz. İşten Ayrılanların GSS Borcu Ne Zaman İşlemeye Başlar ?)

– Dul – yetim aylığı kesilenler (yaş sınırını aşması, okulu bitirmesi, evlenmesi gibi nedenlerle dul – yetim aylığı kesilenler)

– Ücretsiz sağlık yardımı alma (yeşil kart) hakkını kaybedenler (18 yaşını doldurup anne – babası üzerinden sağlık yardımı alma hakkı – imkanı olmayan çocuklar, gelir durumu değişenler, 65 yaş veya engelli aylığı kesilenler)

– Bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında anne – baba – eş – çocuğu üzerinden sağlık yardımı alma hakkını kaybedenler (18 yaşından sonra öğrenime devam etmeyen veya okulu bitiren çocuklar, 20 – 25 yaşını dolduran çocuklar, boşanan eşler, evlenen çocuklar)

– İşsizlik maaşı sona erenler

SGK’nın Borç Çıkarmasını Önlemek İçin Ne Yapmak Gerekir ?

Hiçbir sosyal güvencesi olmadığı için 60/g kapsamında GSS sigortalısı sayılan kişinin sigortalı bir işe girme, sigortalı olma, bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında anne – baba – eş – çocuk üzerinden sağlık yardımı alma, emekli – dul – yetim aylığı bağlatma imkanı yoksa, ikamet ettiği yerdeki Kaymakamlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfına gelir testi yaptırmak için başvurabilir. Gelir testi sonucunda aile içerisinde kişi başına düşen aylık gelir tutarı brüt asgari ücretin üçte birinden az çıkarsa 6/c-1 (yeşil kart) kapsamında ücretsiz sağlık yardımı alma imkanına / hakkına kavuşur ve artık o kişi adına GSS borcu işlemez. Gelir testi sonucunda aylık geliri asgari ücretin üçte biri veya daha fazla çıkanların ise her ay GSS primi ödemeleri gerekir. Hiçbir sağlık yardımı almamak, hiç hastaneye gitmemek GSS borcunun işlemesine engel teşkil etmez. Zaten borcu olan sağlık yardımı da alamaz.

SGK tarafından çıkarılan GSS borcuyla ilgili olarak ise neler yapılabileceği, borcun hangi durumda silineceği Genel Sağlık Sigortası Prim Borcu Çıkarılanlar Ne Yapmalı – GSS Borcu Nasıl Sildirilir ? başlıklı yazıda belirtilmiştir. GSS konusunda daha ayrıntılı bilgiye ise GSS-Genel Sağlık Sigortası Rehberi sayfasından ulaşılabilir. (isvesosyalguvenlik.com)