SGK Kısa Vadeli Sigorta Kolları Soru ve Cevaplar

SGK Kısa Vadeli Sigorta Kolları Soru ve Cevaplar
11 Ocak 2014 00:03

İş kazası, meslek hastalığı, hastalı, analık, rapor parası, cenaze yardımı gibi kısa vadeli sigortalı kolları kapsamına giren SGK uygulamalarıyla ilgili soru ve cevaplar.

SORU 1- KISA VADELİ SİGORTA KOLLARI HANGİ OLAYLARI KAPSAMAKTADIR ?

CEVAP 1- Kısa vadeli sigorta kolları;

– İş kazası ve meslek hastalığı,

– Hastalık,

– Analık,

olaylarını kapsamaktadır.

Bu olayların vuku bulması halinde sigortalılara 5510 sayılı Kanunda öngörülen yardımlar yapılmaktadır.

Dolayısıyla, sosyal güvenlik reformuyla, iş kazası-meslek hastalığı, hastalık ve analık durumlarından sağlanan yardımlar (istirahat ve ödenek verilmesi) ile sağlık yardımı verilmesi ayrıştırılmış, sağlık yardım şartları ve kapsamı genel sağlık sigortasıyla düzenlenmiştir.

SORU 2- KISA VADELİ SİGORTA KOLLARI HÜKÜMLERİ TÜM STATÜLERİ KAPSAMAKTA MIDIR ?

CEVAP 2- Kısa vadeli sigorta kollarına ilişkin hükümler, zorunlu çalışma kapsamında sadece 4/a (eski SSK’lı) ve 4/b (eski Bağ-Kur’lu) kapsamındaki sigortalılar için uygulanmaktadır.

4/c (eski Emekli Sandığı) kapsamındaki sigortalılar için kısa vadeli sigorta kollarının kapsadığı olaylardan sadece iş kazası-meslek hastalığı, vazife malullüğü adı altında sosyal güvence altına alınmış olup, diğer sigorta olayları uygulanmamaktadır.

SORU 3- ZORUNLU SİGORTALILIK KAPSAMI DIŞINDA OLANLAR İÇİN KISA VADELİ SİGORTA KOLLARI HÜKÜMLERİ UYGULANMAKTA MIDIR ?

CEVAP 3- Kısa vadeli sigorta kolları, çalışma şartlarıyla ilgili olduğundan, bu sigorta koluna ait hükümler (yardımlar), 4/c (eski Emekli Sandığı) kapsamında olanlar dışında diğer zorunlu çalışma kapsamında olanlarla bazı kısmi sigorta kolları (çıraklık, cezaevlerinde çalışanlar, mesleki eğitimi görenler gibi…) için uygulanmaktadır.

Örneğin, zorunlu sigortalılık kapsamında bulunmayan isteğe bağlı sigorta da kısa vadeli sigorta kolları uygulanmamaktadır.

SORU 4- 4/a (ESKİ SSK) SİGORTALILARI YÖNÜYLE BİR OLAYIN İŞ KAZASI OLUP OLMADIĞININ DEĞERLENDİRİLEBİLMESİ İÇİN GEREKLİ KOŞULLAR NELERDİR ?

CEVAP 4- Bir olayın iş kazası sayılması için;

-Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,

-İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle,

-Çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda,

-Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda,

-Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında,

meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olay olarak öngörülmüştür.         

Bu hal ve durumlardan bir tanesinin bulunmaması durumunda meydana gelen bir olayın iş kazası olarak nitelenmesi mümkün bulunmamaktadır.

Bu şartlar dikkate alındığında, iş yerinde her meydana gelen olayın iş kazası olarak nitelendirilmesi mümkün değildir.

SORU 5- 4/b (ESKİ BAĞ-KUR) SİGORTALILARI YÖNÜYLE BİR OLAYIN İŞ KAZASI OLUP OLMADIĞININ DEĞERLENDİRİLEBİLMESİ İÇİN GEREKLİ KOŞULLAR NELERDİR ?

CEVAP 5- Bir olayın iş kazası sayılması için;

-Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada,

– Yürütmekte olduğu iş nedeniyle,

meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen özüre uğratan olay olarak öngörülmüştür.

SORU 6-  4/a (ESKİ SSK) SİGORTALILARI İÇİN İŞ KAZASI BİLDİRİMİNİN ESASLARI NELERDİR ?

CEVAP 6-  4/a kapsamında çalışanlar (eski SSK’lı) için iş kazası eğer işverenin kontrolü altındaki bir yerde meydana gelmişse kazanın işveren tarafından o yer yetkili kolluk kuvvetlerine (Jandarma, Polis Karakolu) derhal, iş kazası eğer işverenin kontrolü dışındaki yerlerde meydana gelmişse, işveren tarafından kazanın öğrenildiği tarihten itibaren üç iş günü içinde SGK il müdürlüğü/merkezlerine bildirilmesi gerekmektedir.

SORU 7- 4/a (ESKİ SSK) SİGORTALILARI İÇİN İŞ KAZASI BİLDİRİMİNİN SÜRESİNDE YAPILAMAMASI DURUMUNDA NE GİBİ MÜEYYİDELER SÖZ KONUSUDUR ?

CEVAP 7- Belirtilen sürelerde işverence bildirim yapılmaması durumunda, bildirimin Kuruma yapıldığı tarihe kadar sigortalıya SGK’ca yapılan masraflar ve ödenecek geçici iş göremezlik ödeneği SGK’ca işverenden tahsil edilmektedir.

SORU 8- 4/b (ESKİ BAĞ-KUR) SİGORTALILARI İÇİN İŞ KAZASI BİLDİRİMİNİN ESASLARI NELERDİR ?

CEVAP 8- İş kazası 4/b sigortalısının (eski Bağ-Kur’lu) kendisi tarafından, bir ayı geçmemek şartıyla rahatsızlığının bildirim yapmaya engel olmadığı günden sonra üç işgünü içinde SGK il müdürlüğü/merkezlerine bildirilmesi gerekmektedir.

SORU 9- 4/b (ESKİ BAĞ-KUR) SİGORTALILARI İÇİN İŞ KAZASI BİLDİRİMİNİN SÜRESİNDE YAPILAMAMASI DURUMUNDA NE GİBİ MÜEYYİDELER SÖZ KONUSUDUR ?

CEVAP 9- Belirtilen sürelerde işverence bildirim yapılmaması durumunda, bildirimin SGK’ya yapıldığı tarihe kadar sigortalıya (SGK’ca) yapılan masraflar ve ödenecek geçici iş göremezlik ödeneği SGK’ca sigortalının kendisinden tahsil edilmektedir.

SORU 10- 4/a (ESKİ SSK) ve 4/b (ESKİ BAĞ-KUR) SİGORTALILARI İÇİN HANGİ HASTALIKLAR MESLEK HASTALIĞI SAYILMAKTADIR ?

CEVAP 10- Meslek hastalığı, sigortalının çalıştığı veya yaptığı işin niteliğinden dolayı tekrarlanan bir sebeple veya işin yürütüm şartları yüzünden uğradığı geçici veya sürekli hastalık, bedensel veya ruhsal özürlülük hallerini ifade etmektedir.  

SORU 11- MESLEK HASTALIĞININ TESPİTİ NE ŞEKİLDE YAPILMAKTADIR ?

CEVAP 11- Meslek hastalığının tespiti, SGK Sağlık Kurulunca;

-Yetkilendirilen sağlık hizmet sunucuları tarafından usulüne uygun olarak düzenlenen sağlık kurulu raporu ve dayanağı tıbbî belgelerin incelenmesi,

-SGK’ca gerekli görüldüğü hallerde, işyerindeki çalışma şartlarını ve buna bağlı tıbbî sonuçlarını ortaya koyan denetim raporları ve gerekli diğer belgelerin incelenmesi,

sonucu yapılmaktadır.

Meslek hastalığının olup olmadığına nihai olarak SGK Sağlık Kurulunca karar verilmektedir.

SORU 12- MESLEK HASTALIĞI, İŞTEN AYRILDIKTAN SONRA MEYDANA ÇIKMIŞ VE KİŞİNİN SİGORTALI OLARAK ÇALIŞTIĞI İŞTEN KAYNAKLANMIŞ İSE SİGORTALININ KANUNLA SAĞLANAN HAKLARDAN YARARLANABİLMESİ İÇİN NE GEREKLİDİR ?

CEVAP 12- Bunun için kişinin eski işinden fiilen ayrılmasıyla hastalığın meydana çıkması arasında bu hastalık için SGK tarafından çıkarılan yönetmelikte belirtilen süreden (yükümlülük süresi) daha uzun bir zamanın geçmemiş olması şarttır.

Bununla beraber, herhangi bir meslek hastalığının klinik ve laboratuvar bulgularıyla belirlendiği ve meslek hastalığına yol açan etkenin işyerindeki inceleme sonunda tespit edildiği hallerde, meslek hastalıkları listesindeki yükümlülük süresi aşılmış olsa bile, söz konusu hastalık SGK’nın veya ilgilinin başvurusu üzerine Yüksek Sağlık Kurulunun onayı ile meslek hastalığı sayılabilmektedir.

SORU 13- 4/a (ESKİ SSK) ve 4/b (ESKİ BAĞ-KUR) SİGORTALILARI İÇİN MESLEK HASTALIĞININ BİLDİRİMİNİN ESASLARI NELERDİR ?

CEVAP 13- 4/a (eski SSK) kapsamındaki sigortalılar için sigortalının meslek hastalığına tutulduğunu öğrenen veya bu durum kendisine bildirilen işveren tarafından, 4/b (eski Bağ-Kur) kapsamındaki sigortalı bakımından ise kendisi tarafından bu durumun öğrenildiği günden başlayarak üç işgünü içinde SGK’ya bildirilmesi gerekmektedir.

SORU 14- 4/a (ESKİ SSK’LI) ve 4/b (ESKİ BAĞ-KUR’LU) SİGORTALILARI İÇİN MESLEK HASTALIĞI OLAYLARININ SÜRESİNDE BİLDİRİLMEMESİ DURUMUNDA HANGİ MÜEYYİDELER SÖZ KONUSUDUR ?

CEVAP 14- Bu yükümlülüğünü yerine getirmeyen veya yazılı olarak bildirilen hususları kasten eksik ya da yanlış bildiren işveren ve sigortalıdan SGK tarafından bu olayla ilgili yapılmış bulunan tedavi giderleri, yol gideri, gündelik, refakatçi giderleri ve diğer harcamalar ile ödenmişse geçici iş göremezlik ödeneği tahsil edilmektedir.

SORU 15- İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI VAKALARI SGK’YA NASIL BİLDİRİLMEKTEDİR ?

CEVAP 15- İş kazası ve meslek hastalık vakaları işveren veya 4/b (eski Bağ-Kur’lu) sigortalıları tarafından, SGK Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin Ek:7’sinde yer alan “İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirgesi”nin e-sigortayla SGK’ya bildirilmesi veya doğrudan ya da posta yoluyla SGK’nın ilgili birimine gönderilmek zorunluluğu bulunmaktadır.

Ancak, anılan formun elektronik ortamda gönderilebilmesi için hazırlanan bilgisayar programı 28/02/2012 tarihinde işletime açılmış olduğundan, 4/a (eski SSK’lı) sigortalıları için işverenler tarafından elektronik ortamda gönderilecek olan İş Kazası ve Meslek Hastalığı Bildirim Formu’na www.sgk.gov.tr    adresinden,  “E-SGK”/ “Diğer Uygulamalar”/ “Çalışılmadığına Dair Bildirim Girişi” alt menüsünden “Hizmet Akdi İle Çalışanlar” başlığı altındaki “İşveren Bildirim İşlemleri” ekranından ulaşılabilmektedir.

4/b (eski Bağ-Kur’lu) bendi kapsamında sigortalı sayılanların işyeri sicil numarası olmaması nedeniyle elektronik ortamda yapılamayan bildirimler ile elektronik alt yapının olmadığı yerlerde meydana gelen vakalara ilişkin bildirimler kağıt ortamında yapılmaya devam etmektedir.

SORU 16- İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARININ SORUŞTURULMASI KİMLER TARAFINDAN YAPILMAKTADIR ?

CEVAP 16- SGK’ya bildirilen olayın iş kazası veya meslek hastalık sayılıp sayılmayacağı hakkında bir karara varılabilmesi için gerektiğinde, SGK’nın Müfettişleri tarafından soruşturma yapılmaktadır.

Yapılan soruşturmalarda, daha çok meydana gelen olayın iş kazası olup olmadığı, olayda işveren, sigortalı veya üçüncü kişilerin kusuru olup olmadığına bakılarak, varsa kusur oranları belirlenmektedir.

SORU 17- İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIĞI SİGORTASINDAN SAĞLANAN HAKLAR NELERDİR ?

CEVAP 17-  İş kazası veya meslek hastalığı sigortasından sağlanan haklar;

-Sigortalıya geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi,

-İş kazası ve meslek hastalığı sonucu sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanması,

-İş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine, gelir bağlanması,

-Gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmesi,

-İş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesi,

 olarak belirlenmiştir.

SORU 18- İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARI İÇİN GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ HANGİ ŞARTLARDA VERİLMEKTEDİR ?

CEVAP 18-  İş kazası veya meslek hastalığı hallerinde, geçici iş göremezlik ödeneği verilebilmesi için sigortalının hastalık sigortası kolunda olduğu gibi belirli bir süre çalışmış ve prim ödemiş olması şartı aranmamaktadır.

Sigortalı olarak işe başlayan bir işçi işe başladığının birinci günü dahi iş kazasına maruz kalması durumunda sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.

Bu çerçevede, SGK’ca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla iş kazası veya meslek hastalığı nedeniyle iş göremezliğe uğrayan sigortalıya her gün için geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.

SORU 19- İŞ KAZASI GEÇİREN VEYA MESLEK HASTALIĞINA YAKALANAN KİŞİLER, SİGORTALI OLARAK SGK’YA BİLDİRİLMEMİŞ İSE HANGİ MÜEYYİDELER UYGULANMAKTADIR ?

CEVAP 19- 4/a (eski SSK’lı) sigortalısının çalıştırmaya başlandığının süresi içinde sigortalı işe giriş bildirgesiyle (SGK’ya) bildirilmemesi halinde, bildirgenin sonradan verildiği veya sigortalı çalıştırıldığının SGK’ca tespit edildiği tarihten önce meydana gelen iş kazası ve meslek hastalığı halleri sonucu ilgililerin gelir ve ödenekleri SGK’ca ödenir. Bu durumda, (SGK’ca) yapılan ve ileride yapılması gerekli bulunan her türlü masrafların tutarı ile gelir bağlanırsa bu gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değeri tutarı, 5510 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasındaki sorumluluk halleri aranmaksızın, işverene ayrıca ödettirilmektedir.

4/b (eski Bağ-Kur’lu) kapsamında sigortalı olduğu halde belirlenen süre içerisinde bildirimde bulunmayanlara, bildirimde bulunulmayan sürede meydana gelen iş kazası ve meslek hastalığı sonucu ilgililerin gelir ve ödenekleri SGK’ca ödenmemektedir.

SORU 20- İŞ KAZASI, MESLEK HASTALIĞI VE HASTALIK HALLERİNDE ÜÇÜNCÜ KİŞİLERİN SORUMLULUĞU VARSA BUNLAR İÇİN HANGİ İŞLEMLER UYGULANMAKTADIR ?

CEVAP 20- İş kazası, meslek hastalığı ve hastalık, üçüncü bir kişinin kusuru nedeniyle meydana gelmişse, sigortalıya ve hak sahiplerine yapılan veya ileride yapılması gereken ödemeler ile bağlanan gelirin başladığı tarihteki ilk peşin sermaye değerinin yarısı, SGK’ca zarara sebep olan üçüncü kişilere rücu edilmektedir.

SORU 21- HASTALIK HALLERİNDE GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ HANGİ ŞARTLARDA VERİLMEKTEDİR ?

CEVAP 21- Hastalık sigortasına tabi olanların hastalık sebebiyle iş göremezliğe uğraması halinde, iş göremezliğin başladığı tarihten önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla geçici iş göremezliğin üçüncü gününden başlamak üzere her gün için SGK’ca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla hastalığa uğrayan sigortalıya geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.

SORU 22- ANALIK HALLERİNDE GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ HANGİ ŞARTLARDA VERİLMEKTEDİR ?

CEVAP 22- Sigortalı kadının analığı halinde, doğumdan önceki bir yıl içinde en az 90 gün kısa vadeli sigorta primi bildirilmiş olması şartıyla, doğumdan önceki ve sonraki sekizer haftalık sürede, çoğul gebelik halinde ise doğumdan önceki sekiz haftalık süreye iki haftalık süre ilâve edilerek çalışmadığı her gün için SGK’ca yetkilendirilen hekim veya sağlık kurullarından istirahat raporu alınmış olması şartıyla geçici iş göremezlik ödeneği verilmektedir.         

SORU 23- ANALIK HALLERİNDE İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ DIŞINDA BAŞKA HANGİ YARDIMLAR YAPILMAKTADIR ?

CEVAP 23- Analık hallerinde geçici iş göremezlik ödeneği dışında kişilere emzirme ödeneği de verilmektedir.

Emzirme ödeneğinden yararlanmak için doğumdan önceki bir yıl içinde en az 120 gün kısa vadeli sigorta kolları primi bildirilmiş olma şartı aranmaktadır. Bu yardımın yapılması aranan diğer bir şart da, çocuğun canlı doğması ve yaşamasıdır.

Bu yardımın miktarı her yıl için SGK Yönetim Kurulunca ve Bakanın onayıyla belirlenmektedir. 

SORU 24- EMZİRME ÖDENEĞİ GELİR VEYA AYLIK ALMAKTA OLANLARA DA VERİLMEKTE MİDİR ?

CEVAP 24- 1/10/2008 tarihinde ilk defa getirilen düzenlemeyle gelir ve aylık almakta olan emekli ve eşlerine de emzirme ödeneği verilmeye başlanmıştır.

Yani, emekli kadınların veya emekli erkeklerin çalışmayan veya emekli olmayan eşleri için de bu haktan yararlanılması imkanı getirilmiştir.        

SORU 25- İŞTEN AYRILDIKTAN SONRA DOĞUM YAPANLAR İÇİN DE EMZİRME ÖDENEĞİ VERİLMEKTE MİDİR ?

CEVAP 25- Doğum tarihinden önceki 15 ay içinde en az 120 gün prim gün sayısı olanlara emzirme ödeneği verilmektedir.

Bu yolla sosyal güvenlik mevzuatı işten ayrılmış olanları da bu imkandan yararlanmasını öngörmüştür.

SORU 26- EMZİRME ÖDENEĞİ İÇİN NASIL VE NEREYE BAŞVURULMALIDIR ?

CEVAP 26- Emzirme ödeneğine hak kazanan sigortalıların bulundukları yerdeki il müdürlüğüne veya sosyal güvenlik merkezine başvurmaları ve talep dilekçesi ile doğum raporunu da ibraz etmeleri gerekmektedir.

SORU 27- EMZİRME ÖDENEĞİ NASIL VE NEREDEN ALINABİLMEKTEDİR ?

CEVAP 27- Emzirme ödenekleri,  SGK’ca müstehaklığının tespitinden sonra  PTT Bank şubeleri tarafından sigortalı veya emeklilere ödenmektedir.

Sigortalıların başvuracakları PTT Bank şubelerince, sigortalıların kendilerine veya veli, vasi, kayyum veya vekillerine kimlik tespiti (T.C. Kimlik Numaralı nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, evlenme cüzdanı veya pasaport gibi soğuk damgalı belgeler) yapıldıktan sonra T.C. Kimlik Numarası sorgulanarak, emzirme yardımlarının ödemeleri yapılmaktadır.

SORU 28- İŞ KAZASI VE MESLEK HASTALIKLARI İLE HASTALIK VE ANALIK HALLERİNDE BORCU OLAN 4/b (ESKİ BAĞ-KUR) KAPSAMINDAKİ SİGORTALILARA GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ VERİLMEKTE MİDİR ?

CEVAP 28- 4/b (eski Bağ-Kur’lu) kapsamında iş kazası veya meslek hastalığı ya da analık halinde geçici iş göremezlik ödeneği, genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması şartıyla yatarak tedavi süresince veya yatarak tedavi sonrası bu tedavinin gereği olarak istirahat raporu aldıkları sürede ödenmektedir.

SORU 29- GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİ NASIL HESAPLANMAKTADIR ?

CEVAP 29- İş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve sigortalı kadının analığı halinde verilecek geçici iş göremezlik ödeneği, yatarak tedavilerde sigortalının günlük kazancının yarısı, ayaktan tedavilerde ise üçte ikisi olarak hesaplanır.

Ödeneğin miktarı için öncelikle son 3 aylık kazançlarının ortalaması alınarak günlük kazancı bulunmakta ve hesaplama buna göre yapılmaktadır.

Bir sigortalıda aynı dönem için iş kazası, meslek hastalığı, hastalık ve analık hallerinden birkaçı birleşirse, geçici iş göremezlik ödeneklerinden en yükseği verilmektedir.

SORU 30- GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK DURUMU NEDENİYLE SİGORTALIYA VERİLECEK İSTİRAHAT RAPORU NEREDEN ALINMAKTADIR ?

CEVAP 30- İstirahat raporlarının SGK ile sözleşmeli sağlık hizmeti sunucuları tarafından düzenlenmesi şarttır.

Bu nedenle, SGK ile sözleşmeli sağlık tesislerinin bilinmesi gerekmektedir.           

SORU 31- GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEKLERİ İÇİN SGK İLE SÖZLEŞMESİ BULUNMAYAN SAĞLIK TESİSLERİNDEN RAPOR ALINMASI DURUMUNDA HANGİ İŞLEMLER YAPILMAKTADIR ?

CEVAP 31- Analık sigortasından düzenlenen istirahat raporları hariç, SGK ile sözleşmesiz sağlık hizmeti sunucuları tarafından verilen ve istirahat süresi 10 günü geçmeyen raporlar, SGK ile sözleşmeli resmî sağlık hizmeti sunucusu hekimi tarafından, 10 günü aşan raporlar ise SGK ile sözleşmeli resmî sağlık hizmeti sunucusu sağlık kurulunca onandığı takdirde ancak geçerli sayılmaktadır.

Aksi halde alınan bu şekilde alınan raporlar geçerli sayılmamaktadır.       

SORU 32- GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEKLERİ İÇİN AYAKTAN TEDAVİLERDE EN FAZLA KAÇ GÜN İSTİRAHAT RAPORU VERİLEBİLMEKTEDİR ?

CEVAP 32- Ayaktan tedavilerde sigortalıya tek hekim raporu ile bir defada en çok 10 gün istirahat verilebilmektedir.

İstirahat sonrasında kontrol muayenesi raporda belirtilmiş ise toplam süre 20 günü geçmemek kaydı ile istirahat uzatılabilmektedir.

20 günü aşan istirahat raporları ise sağlık kurulunca verilmektedir.           

SORU 33- GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEKLERİ İÇİN EN FAZLA NE KADAR SÜRE İLE RAPOR VERİLEBİLMEKTEDİR ?

CEVAP 33- Sağlık kurulunun ilk vereceği istirahat süresi sigortalının tedavi altına alındığı tarihten başlamak üzere altı ayı geçememektedir.

Tedaviye devam edilmesi hâlinde malullük hâlinin önlenebileceği veya önemli oranda azaltılabileceği sağlık kurulu raporu ile tespit edilirse bu süre uzatılabilmekte ve buna sağlık kurulunca karar verilmektedir.      

SORU 34- İŞYERİ HEKİMLERİ EN FAZLA NE KADAR SÜRE İLE RAPOR VEREBİLMEKTEDİR ?

CEVAP 34- Bunun için öncelikle işyeri hekiminin SGK’ca yetkilendirilmiş olması gerekmektedir. Yani işyeri hekiminin SGK’dan yetki belge alması gerekmektedir.

SGK’ca yetki tanınan işyeri hekimi bir kerede en fazla 2 gün istirahat raporu verebilmektedir.    

SORU 35- ERKEN DOĞUMDA GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEĞİNİN ALINMASI VE DOĞUMDAN ÖNCEKİ ÇALIŞILMAYAN SÜRELERİN KULLANILMASI NASIL GERÇEKLEŞTİRİLMEKTEDİR ?

CEVAP 35- Erken doğum yapmaları nedeniyle doğumdan önceki ücretli izin hakkını kullanmamış kadın sigortalıların, doğumdan önceki çalışılmayan sürelerinin doğum sonraki izin sürelerine eklenmesi söz konudur.

Bu konuda İş Kanununda yapılan düzenlemeye paralel olarak, 6111 sayılı Kanunla 2011 yılında yapılan değişiklikle erken doğum yapanlara doğum sonrası izin sürelerine ilave edilen sürelerde de geçici iş göremezlik ödeneği almaları öngörülmüştür.                 

SORU 36- GEÇİCİ İŞ GÖREMEZLİK ÖDENEKLERİ SİGORTALILARCA NASIL ALINMAKTADIR ?

CEVAP 36- 4/a (eski SSK’lı) ve 4/b (eski Bağ-Kur’lu) kapsamındaki sigortalıların geçici işgöremezlik ödeneği ile emzirme yardımı ödemelerinin PTT şubelerinden ödenmesine ilişkin Protokol, SGK ile PTT Genel Müdürlüğü arasında 9/1/2008 tarihinde imzalanmış ve 18/1/2008 tarihinden itibaren bu ödemelerin sigortalılarımızca T.C. Kimlik Numaraları üzerinden herhangi bir PTT Bank şubesinden alınması uygulamasına geçilmiştir. Dolayısıyla bu sigortalıların geçici iş göremezlik ödenekleri yapılan Protokol çerçevesinde PTT Bank şubeleri tarafından ödenmekteydi. Ancak daha sonar Kurum bu konuda uygulama değişikliğine gitti. Artık söz konusu ödemeler, 09 Temmuz 2012 tarihinden itibaren T.C. Ziraat Bankası A.Ş. şubeleri aracılığıyla, hak sahiplerinin TC kimlik numaraları üzerinden yapılmaktadır.

Sağlık hizmet sunucularınca düzenlenen iş göremezlik belgesi veya sağlık kurulu raporlarının nüshalarını sigortalıların işverenlerine ibraz etmeleri üzerine işverenlerince, istirahatın başlangıç ve bitim tarihi göz önünde bulundurularak, “sigortalının istirahatlı olduğu sürede çalışmadığına ilişkin belgeyi” düzenleyerek e-bildirge sistemi üzerinden SGK’ya bildirmektedir.

Sağlık tesislerince yazı ekinde gönderilen iş göremezlik belgeleri veya sağlık kurulu raporlarının SGK’nın ilgili birimlerine gelmesi akabinde ilgili sigortalıların işverenlerince e-bildirge üzerinden çalışmadıklarına dair bildirimin yapılıp yapılmadığı kontrol edilerek programa giriş işlemleri yapılmaktadır.

İş göremezlik belgeleri veya sağlık kurulu raporları geldiği ve istirahatları sona erdiği halde işverenlerince çalışmadığına ilişkin bildirim gönderilmediği anlaşılan sigortalıların işverenlerine tebligat yapılarak anılan belgenin e-bildirge ortamında gönderilmesi sağlanmaktadır.

Sigortalıların başvuracakları banka şubelerince, sigortalıların kendilerine veya veli, vasi, kayyum veya vekillerine kimlik tespiti (T.C. Kimlik Numaralı nüfus cüzdanı, sürücü belgesi, evlenme cüzdanı veya pasaport gibi soğuk damgalı belgeler) yapıldıktan sonra T.C. Kimlik Numarası sorgulanarak, geçici iş göremezlik ödeneklerinin  ödemeleri yapılmaktadır.

SORU 37- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİNE HAK KAZANMA KOŞULLARI NELERDİR ?

CEVAP 37- İş kazası veya meslek hastalığı sonucu oluşan hastalık ve özürler nedeniyle SGK’ca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporlara istinaden SGK Sağlık Kurulunca meslekte kazanma gücü en az % 10 oranında azalmış bulunduğu tespit edilen sigortalı sürekli iş göremezlik gelirine hak kazanmaktadır.

Bu nedenle sağlık kurumlarından alınan raporlardaki meslekte kazanma gücü oranlarına göre doğrudan işlem yapılmamakta, bu oranların ayrıca SGK Sağlık Kurulunca onaylanması gerekmektedir. Bu onaylamada, meslekte kazanma gücü kaybının en az % 10 olduğuna karar verilmesi gerekmektedir.

SORU 38- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ NASIL HESAPLANMAKTADIR ?

CEVAP 38- Sürekli iş göremezlik geliri, kişinin son 3 aydaki kazançlarına göre hesaplanan aylık kazancı dikkate alınarak mesleğinde kazanma gücünün kaybı oranına göre hesaplanmaktadır.

Sürekli tam iş göremezlikte sigortalıya, sigortalının aylık kazancının % 70’i oranında sürekli iş göremezlik geliri bağlanmaktadır.

Sürekli kısmî iş göremezlikte sigortalıya bağlanacak gelir, tam iş göremezlik geliri gibi hesaplanarak bunun iş göremezlik derecesi oranındaki tutarı kendisine ödenmektedir.

Örneğin, meslekte kazanma gücü kaybı % 40 olan bir sigortalıya “Aylık Kazanç X  % 40 X % 70” hesaplamasıyla gelir bağlanmaktadır.                 

SORU 39- İŞ KAZASI GEÇİREN KİŞİNİN BAŞKA BİRİNİN SÜREKLİ BAKIMINA MUHTAÇ OLMASI DURUMUNDA SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİNİN HESAPLANMASINDA FARKLILIK VAR MIDIR ?

CEVAP 39- Sigortalı, başka birinin sürekli bakımına muhtaç ise gelir bağlama oranı % 100 olarak uygulanmaktadır.

Dolayısıyla kişiye daha yüksek miktarda gelir bağlanır.

Örneğin, başkasının bakımına muhtaç ve meslekte kazanma gücü kaybı % 55 olarak tespit edilen kişiye, aylık kazancının tamamı dikkate alınarak işgöremezlik derecesi oranında, yani “Aylık Kazanç X % 55” hesaplamasıyla gelir bağlanmaktadır.                 

SORU 40- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ ALAN BİR KİŞİ HERHANGİ BİR İŞTE ÇALIŞMASI DURUMUNDA GELİRİ KESİLMEKTE MİDİR ?

CEVAP 40- Sürekli iş göremezlik geliri alan bir kişinin herhangi işte çalışması durumunda geliri kesilmemektedir.

Sürekli iş göremezlik geliri alan kişi tekrar çalışabilmekte ve bu almakta olduğu geliri de almaya devam etmektedir.         

SORU 41- İŞ KAZASI GEÇİREN VEYA İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ ALMAKTA İKEN ÖLEN SİGORTALILARIN YAKINLARINA GELİR İNTİKAL ETMEKTE MİDİR ?

CEVAP 41- Bu durumlarda bulunan kişilerin ölümü halinde 5510 sayılı Kanuna göre gerekli şartları taşımaları halinde eşine, çocuklarına ve anne-babasına geliri intikal ettirilerek paylaştırılmaktadır.

İntikal eden bu gelire “ölüm geliri” denilmektedir.         

SORU 42- İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ ALMAKTA İKEN ÖLEN HER SİGORTALININ HAK SAHİPLERİNE GELİR BAĞLANMAKTA MIDIR ?

CEVAP 42- 1/10/2008 tarihine kadar sürekli iş göremezlik derecesi % 50’nin üzerinde olanların hak sahiplerine doğrudan, % 50’nin altında olanların hak sahiplerine de “ölümün iş kazasından kaynaklandığı”nın tespiti halinde ancak gelir bağlanmakta idi.

Bu tarihte yürürlüğe giren düzenlemeyle iş göremezlik derecesi % 50’in altında olanlara da herhangi araştırma yapılmadan (daha doğrusu ölümün iş kazasına bağlı olup olmadığına bakılmaksızın) gelir bağlanması imkanı getirilmiştir.

SORU 43- PRİM BORCU BULUNAN 4/b (ESKİ BAĞ-KUR) SİGORTALILARINA DA GELİR BAĞLANMAKTA MIDIR ?

CEVAP 43- 4/b (eski Bağ-Kur’lu) kapsamındaki sigortalılara (eski Bağ-Kur’lu), sürekli iş göremezlik geliri bağlanabilmesi için, kendi sigortalılığından dolayı, genel sağlık sigortası dahil prim ve prime ilişkin her türlü borçlarının ödenmiş olması zorunludur.

Borçlar ödenmeden sürekli iş göremezlik gelirinin bağlanması mümkün değildir.

SORU 44- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ SİGORTALIYA NE ZAMAN ÖDENMEYE BAŞLAMAKTADIR ?

CEVAP 44- Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri;

-Geçici iş göremezlik ödeneğinin sona erdiği tarihi,

-Geçici iş göremezlik tespit edilemeden sürekli iş göremezlik durumuna girilmişse, buna ait SGK’ca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurulları tarafından verilen raporun tarihini,

takip eden ay başından itibaren başlamaktadır.

SORU 45- PRİM BORCUNDAN DOLAYI SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ BAĞLANAMAYAN 4/b (ESKİ BAĞ-KUR) SİGORTALILARININ BORÇLARINI ÖDEMELERİ HALİNDE GELİRLERİ NE ZAMAN BAŞLATILMAKTADIR ?

CEVAP 45- 4/b (eski Bağ-Kur’lu) sigortalısı tarafından borcun ödenmesi halinde diğer şartlar dikkate alınmadan borcun ödendiği tarihi takip eden aybaşından başlayarak gelirlerinin ödenmesine başlatılmaktadır.

SORU 46- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ SİGORTALIYA DEVAMLI VERİLMEKTE MİDİR ?

CEVAP 46- Sürekli iş göremezlik geliri alan kişi için SGK Sağlık Kurulunca belli periyotlarda kontrol muayenesi şerhi konulmuşsa, belirtilen periyotlarda yapılan kontrol muayenesi sonucu iş göremezlik derecesinin %10’un altına düştüğünün tespiti halinde, geliri yeni durumuna esas tutulan raporun tarihini takip eden ödeme dönemi başından kesilmektedir.

Dolayısıyla, bu gelir her zaman için sürekli niteliğinde değildir.

Ancak, rapor süreklilik niteliği taşımakta ise kontrol muayenesi de söz konusu olmaksızın kişi bu geliri sürekli olarak almaya devam etmektedir.

SORU 47- İŞ KAZASI GEÇİREN VEYA İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ ALMAKTA İKEN ÖLEN SİGORTALILARIN YAKINLARINA GELİR İNTİKAL ETTİRİLMESİ İÇİN HANGİ İŞLEMLER YAPILMAKTADIR ?

CEVAP 47- Sürekli iş göremezlik geliri veya ölüm geliri şartlarına haiz kişilerin Tahsis Talep Beyan ve Taahhüt Belgesi ve bir adet belgelik fotoğrafı ile birlikte en son çalıştığı işyerinin bağlı bulunduğu sosyal güvenlik müdürlüğüne/merkezine başvurması gerekmektedir.

SORU 48- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ NASIL VE NERELERDEN ÖDENMEKTEDİR ?

CEVAP 48- Gelir ödemeleri Banka/PTT Genel Müdürlükleri ile SGK arasında imzalanan protokoller çerçevesinde yapılır.

Yalnız ilk gelir kişinin ikametgahının bulunduğu yere en yalın PTT Şubesine gönderilmekte, ancak ilk gelir alındıktan sonra gelir alan tarafından gelirin hangi banka şubesi kanalı ile ödeneceğini belirleme hakkına sahiptir.

Bunun için ilgililerce en yakın sosyal güvenlik merkez müdürlüğüne müracaat edebileceği gibi “www.turkiye.gov.tr” adresinden kişisel bilgiler kullanılarak (tahsis numaraları ve T.C. kimlik numaraları) ikametgah adresleri ve gelir alınan banka/PTT şubelerini değiştirebilmektedir.

Söz konusu işlem ayın ilk 10 günü hariç tüm ay boyunca her yerden her zaman gerçekleştirilebilmektedir.

4/a (eski SSK’lı) kapsamındaki çalışan veya hak sahiplerinin gelir tahsis numaralarının son rakamlarına göre ayın 17’si ila 26’ncı günleri arasında 10 günde ödenmektedir.

4/b (eski Bağ-Kur’lu) kapsamında çalışanlar ile hak sahiplerinin gelir tahsis numaralarının son rakamlarına göre ayın 25’i ila 28’inci günleri arasında  4 günde ödenmektedir.

Diğer taraftan, ödeme günü Cumartesi gününe rastlayan grubun ödemesi Cuma, Pazar gününe rastlayan grubun ödemesi Pazartesi günkü grup ile birleştirilerek yapılmaktadır.  Ayrıca dini bayramlarda ödeme tarihleri Bakanlar Kurulu Kararı ile değiştirilebilmektedir.

SORU 49- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ EVDE ÖDENMEKTE MİDİR ?

CEVAP 49- Gelirlerin konutta ödenmesini talep eden sigortalı ve hak sahiplerine hiçbir şarta bağlı olmaksızın; 4/a (eski SSK’lı) kapsamında çalışan sigortalıları için ilk gelirleri de dahil olmak üzere hemen, 4/b (eski Bağ-Kur’lu) kapsamında çalışan sigortalılar için ise ilk aylıkları dışındaki gelir/aylıkları, PTT işyerleri aracılığıyla konutlarında ödenmektedir.

Bunun için SGK’ya yazılı olarak veya “www.turkiye.gov.tr” adresinden kişisel bilgilerini kullanılarak (tahsis numaraları ve T.C. kimlik numaraları) “Adres ve Banka/PTT Değişikliği” menüsünden talepte bulunmaları yeterli olmaktadır.

SORU 50- SÜREKLİ İŞ GÖREMEZLİK GELİRİ ALMAKTA İKEN ÖLENLER İÇİN CENAZE ÖDENEĞİ VERİLMEKTE MİDİR ?

CEVAP 50- Cenaze ödeneği, sürekli iş göremezlik geliri almakta iken ölen sigortalının yalınlarına SGK Yönetim Kurulunca belirlenip Bakan tarafından onaylanan tarife üzerinden cenaze ödeneği ödenmektedir.

Cenaze ödeneği, sırasıyla sigortalının eşine, yoksa çocuklarına, o da yoksa ana babasına, o da yoksa kardeşlerine verilmektedir.

Cenaze ödeneğinin yukarıda sayılanlara ödenememesi ve sigortalının cenazesinin gerçek veya tüzel kişiler tarafından kaldırılması durumunda, üçüncü fıkrada belirtilen tutarı geçmemek üzere belgelere dayanan masraflar, masrafı yapan gerçek veya tüzel kişilere ödenmektedir.

SORU 51- CENAZE ÖDENEĞİNİ ALMAK İÇİN NEREYE BAŞVURU YAPILMASI GEREKMEKTEDİR ?

CEVAP 51- Bu ödeneğin alınması için hak sahiplerince ölüm tarihini belirten bir dilekçe ile sosyal güvenlik il/merkezine başvurulması, ölüm tarihi nüfusa işlenmemişse ilgili makamlarca düzenlenen ölüm belgesinin SGK’ya verilmesi gerekmektedir.

SORU 52- KISA VADELİ SİGORTA KOLLARINA İLİŞKİN İŞLEMLERDE ZAMANAŞIMI NASIL UYGULANMAKTADIR ?

CEVAP 52- Kısa vadeli sigorta kollarından (geçici iş göremezlik ödeneği, emzirme ödeneği, sürekli iş göremezlik geliri, ölüm geliri, ölüm geliri evlenme yardımı, cenaze ödeneği) kazanılan haklar, hakkın doğduğu tarihten itibaren 5 yıl içinde istenmezse düşmektedir.

Burada zamanaşımı değil hak düşürücü süre işlemekte olup, söz konusu haklar 5 yıl içinde istenilmezse, bunların bir daha ödenmesine imkan bulunmamaktadır. (isvesosyalguvenlik.com)

Yazarlar –  Hazırlayanlar:

Recep LEVENT – SGK Başmüfettişi

Ataman YILMAZ – Serbest Sosyal Güvenlik Müşaviri

YORUMLAR

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.