Devletin açısından önemli ölçüde vergi ve prim kaybına, çalışanlar açısından sosyal güvenlik kaybına, ekonomi ve piyasa açısından haksız rekabete sebep olduğundan, son yıllarda kayıt dışılık üzerine daha fazla gidilmeye başlanmış olup; son olarak 23/10/2012 tarihli ve 28450 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 2013 Yılı Programı’nda da Sosyal Güvenlik Sisteminin Etkinliğinin Artırılması ve Ekonomide Kayıt dışılığın Azaltılması için kayıt dışılıkla mücadeleye önemli yer verildiği,

Bu kapsamda Gelir İdaresi Başkanlığı ile Sosyal Güvenlik Kurumu arasında ortaklaşa yürütülecek çalışmalar için hazırlıkların başladığı (4/11/2012 tarihli haber), daha öce belirtilmişti.

Kayıt dışılıkla mücadelede yapılacak yeni çalışmalar ve izlenecek yeni yol ve yönetmeler kapsamında, Maliye Bakanlığı 7/12/2012 tarihli ve 28490 sayılı Resmi Gazete’de Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan dağıtım lisansı alan elektrik ve doğalgaz dağıtım şirketlerinden ve organize sanayi bölgesi (OSB) tüzel kişiliklerinden; elektrik ve doğalgaz abone bilgileri ile tüketim bilgilerinin alınması konulu, 420 sıra no’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’ni yayımladı.

Tebliğin dayanağını; 213 sayılı Vergi Usul Kanununun “Bilgi Verme” başlığını taşıyan 148 inci maddesi, 149 uncu maddesi ve mükerrer 257 nci maddesi, oluşturuyor.

Tebliğde;

• Kayıt dışılıkla mücadelenin, ekonomide haksız rekabetin önlenmesi ve ekonomik gelişmelerin sağlıklı bir seyir izlemesinde büyük önem arz ettiği,

• Ülkemizin önemli ekonomik sorunlarından biri olan kayıt dışılığın; rekabet gücünü önemli ölçüde etkilediği ve kamu finansman yapısının sağlıklı işlemesine engel olduğu,

• Ayrıca kayıt dışı ekonomiyle mücadelede başarı sağlanabilmesinin; başta kamuoyu olmak üzere tüm kesimlerin desteğine, ilgili tüm kurum ve kuruluşların katkıları ile hazırlanan etkin bir izleme ve değerlendirme sisteminin oluşturulmasına bağlı olduğu,

belirtiliyor.

Söz konusu Tebliğ ile; 213 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen maddeleri ile Maliye Bakanlığına verilen yetkiye istinaden bu Tebliğin konusunu teşkil eden abone bilgileri (mevcut, yeni tesis edilen, değişen veya kapanan abonelere ilişkin abonelik bilgileri) ile tüketim bilgilerinin elektronik ortamda [Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Bilgi Transfer Sistemi (BTRANS) aracılığıyla (https://intvd.gib.gov.tr/btrans/index.html) gönderilmesi zorunluluğu getirildi.

Söz konusu bilgi verme zorunluluğu 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren başlayacak.

Buna göre;

• Bilgi verme zorunluluğunun başladığı gün olan 1 Ocak 2013 tarihi itibariyle;

– Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan doğalgaz dağıtım lisansı almış şirketler,

– Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan, elektrik dağıtım lisansı almış tüm elektrik dağıtım şirketleri ile OSB tüzel kişilikleri,
Tebliğin konusunu teşkil eden abone bilgileri ile tüketim bilgilerini belirlenen format ve standartlara uygun olarak Maliye Bakanlığına gönderecekler.

• 7/12/2012 tarihinden sonra Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan, elektrik ve doğalgaz dağıtım lisansı alan şirketler ve OSB tüzel kişilikleri de bu kapsamda söz konusu bilgileri belirlenen format ve standartlara uygun olarak Maliye Bakanlığına gönderecekler.
Öte yandan; buna benzer bir çalışmayı daha önce de Sosyal Güvenlik Kurumu başlatmış, Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Eylem Planları arasında yer alan “İşyeri Verileri Coğrafi Bilgi Sistemleri” başlıklı eylem planı ile ilgili Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) ile ortak bir çalışma yapmaya karar vermişti (13/9/2012 tarihli haber). Bu çalışma kapsamında da doğalgaz, elektrik ve su aboneliği alan işyerleri bilgileri Türkiye İstatistik Kurumu’nun “İşyeri Verileri Coğrafi Bilgi Sistemleri” kullanılarak karşılaştırılacak ve tescilsiz olan işyerleri tespit edilerek kayıt altına alınacak. (isvesosyalguvenlik.com)