Yönetmelik; 4857 sayılı Kanunun “İşyerini bildirme” başlıklı 3 üncü maddesine istinaden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından hazırlanarak 27 Eylül 2008 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmış ve aynı gün yürürlüğe girmiştir.

Yönetmelik; 4857 sayılı İş Kanunu kapsamında asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kurulma şartlarını, alt işverene ait işyerinin bildirimini, tescilini, alt işverenlik sözleşmesinde bulunması gereken hususları düzenlemektedir.

Yönetmeliğin güncel metnine buradan ulaşabilirsiniz.

Günlük hayatta alt işveren yerine genelde taşeron ifadesi kullandığı gibi, daha önce Sosyal Güvenlik Kurumu mevzuatında da alt işveren aracı olarak nitelendirilmekteydi.

İşverenlerin başta ücret, kıdem tazminatı, yıllık izin gibi konular olmak üzere çalışanlarına karşı İş Kanunundan doğan yükümlülüklerinden kurtulmak veya bunları azaltmak için kendi emri ve kontrolü altındaki işçileri bir başkasının (alt işverenin) işçisiymiş gibi göstermesine muvazaa (hile) denmekte olup, bu tür uygulamalar tespit edildiğinde sorumlu olarak asıl işveren kabul edilmekte, ayrıca muvazaalı olarak Çalışma ve İş Kurumu müdürlüklerinde alt işveren adına dosya açtıran işverene ve alt işveren olarak gösterilen kişiye 4857 sayılı İş Kanunun 98 inci maddesi gereğince ayrı ayrı idari para cezası uygulanmaktadır (2014 yılı için 15 bin 226 lira). Muvazaalı işlemin var olup olmadığı İş Müfettişleri tarafından yapılan incelemelerle tespit edilmektedir.

Ancak burada kastedilen alt işveren ile Sosyal Güvenlik Kurumu uygulamasında özellikle inşaat ve ihale konusu işlerde işyeri dosyası üzerinden alt işveren dosyası açtırılarak bildirim yapılması şeklindeki uygulama karıştırılmamalıdır.

Yönetmelikte;

– Asıl işveren ile alt işverenin ayrıntılı tanımı,

– Muvazaa kabul edilen durumlar,

– Alt işverene verilebilecek işler,

– Asıl iş ve yardımcı iş ayrımı,

– Asıl işveren-alt işveren ilişkisinin kurulması, bildirimi ve işyerinin tescili,

– Alt işverenlik sözleşmesi, asıl işin bölünmesi ve muvazaanın incelenmesi,

konularında düzenlemeler yer almaktadır.