Bilindiği ve sık sık kamuoyunda gündeme geldiği üzere ülkemizin en önemli sosyal ve ekonomik sorunlarından biri kayıt dışılık. Kayıt dışılık denince de ilk akla gelenler fiş – fatura düzenlemeden / vermeden yapılan mal – hizmet – ürün satışları yani vergi kaçırma, diğer ise kayıt dışı istihdam yani sigortasız işçi çalıştırma.

Kayıt dışı istidamla mücadele ile ilgili olarak Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yapılan çalışmalar kapsamında, Sosyal Güvenlik Kurumu çeşitli kurum ve kuruluşlardan bilgi ve belge temin etmekte, hatta mevzuat gereği bazı kurum ve kuruluşların yaptıkları işlemler sırasında kişilerin sigortalı olup olmadığını kontrol etmek zorunda.

Bu çerçevede;

– 5510 Sayılı Kanunun 8 inci Maddesinin Yedinci Fıkrasının Uygulanması Hakkında Tebliğ uyarınca, bankalar ve kamu idareleri ile diğer kuruluşlar, işlem yaptığı kişilerin sigortalılık bakımından tescilli olup olmadığını kontrol etmek ve bu yükümlülüğe istinaden işlem yaptığı kişilerin kimlik bilgilerinin Kuruma bildirilmek zorunda.

– 5510 Sayılı Kanunun 100 üncü Maddesinin Uygulanması Hakkında Tebliğ uyarınca da Sosyal Güvenlik Kurumu; kişilerin sosyal güvenliklerinin sağlanması, 6183 sayılı Kanuna göre Kurum alacaklarının takip ve tahsili ve 5510 sayılı Kanunla Kuruma verilen görevlerin yerine getirilmesi ile sınırlı olmak kaydıyla, bankalar, döner sermayeli kuruluşlar, gerçek ve tüzel kişiler, kamu kurumları, kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlardan bilgi ve belge isteme yetkisine sahip. Hatta bu çerçevede istediği bilgi ve belgeleri vermeyen kurum ve kuruluşlara Kurum idari para cezası uygulama yetkisine de sahip.

Konuya ilişkin olarak bir adım daha atıldı ve 10 Haziran 2014 tarihli Resmî Gazete’de Bankalar ve Kamu İdareleri Tarafından Yapılacak Olan Sigortalılık Kontrolü ile Kurum ve Kuruluşlardan Alınacak Bilgi ve Belgelere Dair Tebliğ yayımlandı. Bu tebliğ 1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe girecek ve yukarıda belirtilen iki tebliğin yerini alacak. Bu tebliğ ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun bilgi ve belge isteyeceği kurum ve kuruluşlar, istenecek belge ve bilgilerin kapsam ve içeriği, Kurum adına kontrol yapmak zorunda olan Kurum ve kuruluşlar ile yapacakları kontrolün içeriği ve kapsamı yeniden belirlendi ve uygulamanın kapsamı genişletildi. Tebliğe sitemizin Mevzuat bölümünden ulaşabilirsiniz.

Yayımlanan yeni Tebliğ’e göre uygulamanın kapsamına aşağıda belirtilen bakanlık, kurum ve kuruluşlar giriyor.

– Adalet Bakanlığı

– Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı

– Bankalar

– Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı

– Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

– Çevre ve Şehircilik Bakanlığı

– Ekonomi Bakanlığı

– Gençlik ve Spor Bakanlığı

– Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı

– Gümrük ve Ticaret Bakanlığı

– İçişleri Bakanlığı

– Kültür ve Turizm Bakanlığı

– Maliye Bakanlığı

– Milli Eğitim Bakanlığı

– Milli Savunma Bakanlığı

– Sağlık Bakanlığı

– Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı

– Bağımsız spor federasyonları

– Bankalar

– Banka sandıkları

– Basın İlan Kurumu

– Borsa İstanbul

– Kamu İhale Kurumu

– Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu

– Türkiye Seyahat Acenteleri Birliği

– Türk Patent Enstitüsü

– Yükseköğretim Kurulu