5 Puanlık Bağ-Kur Prim İndiriminin Şartları ve Kapsamı

4/a (SSK) kapsamında işçi çalıştıran işverenler için 1 Ekim 2008 tarihinden beri uygulanan 5 puanlık prim indirimi, 6745 sayılı Torba Kanunla 1 Ekim 2016 tarihinden itibaren bazı 4/1-b (Bağ-Kur) sigortalıları için de getirilmiştir.

Konuya ilişkin düzenleme 5510 sayılı Kanunun 81 inci maddesinin birinci fıkrasının (k) bendi ile 2016/26 sayılı SGK Genelgesinde yer almaktadır.

Bu 5 puanlık prim indiriminden yararlanma şartları aşağıda belirtilmiştir. Öte yandan 1 Haziran 2018 tarihi veya sonrasında işyeri açanlara da 1 yıllık Bağ-Kur prim teşviki sağlanmakta olup, bu konudaki ayrıntılı bilgi 2019 SGK Teşvik Rehberi başlıklı yazının 12- Genç Girişimcilere Sağlanan Prim Teşviki başlıklı bölümünde yer almaktadır.

– Bazı istisnalar hariç (Bkz. İsteğe Bağlı Sigorta Hangi Hallerde 4/a (SSK) Kapsamında Sayılır) isteğe bağlı sigortalılık 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalılık sayılsa da isteğe bağlı sigortalılar 5 puanlık prim indiriminden yararlanamazlar. Aynı şekilde muhtarlar da 4/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı sayılmakla birlikte, 5 puanlık prim indirimi bunlar hakkında da uygulanmaz. Zaten 690 sayılı KHK (Kanun Hükmünde Kararname) ile yapılan düzenleme uyarınca 1 Mayıs 2017 tarihinden itibaren muhtarların Bağ-Kur primleri Devlet tarafından ödenmektedir. Bu iki istisna dışında tüm Bağ-Kur sigortalıları şartları taşımaları halinde 5 puanlık prim indiriminden yararlanabilirler.

– Normalde Bağ-Kur sigortalılarından SGK’ya beyan ettikleri prime esas kazançlarının yüzde 20’si oranında uzun vadeli sigorta kolları (malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası kolları) primi, yüzde 2 oranında kısa vadeli sigorta kolları (iş kazası ve meslek hastalığı, hastalık ve analık sigortası kolları) primi, yüzde 12,5 oranında da genel sağlık sigortası primi olmak üzere prime esas kazançlarının yüzde 34,5’i oranında prim alınmaktadır. SGK’ya prime esas kazanç beyanında bulunmayan veya beyan ettikleri prime esas kazanç tutarını daha sonra değiştirmemeleri nedeniyle bu tutar brüt asgari ücretin altında kalanlar için brüt asgari ücret prime esas kazanç olarak esas alınmaktadır. Bu teşvik kapsamında 5 puanlık prim indiriminden yararlananlardan malullük – yaşlılık ve ölüm sigortaları primi yüzde 20 yerine yüzde 15 oranında alınmakta, dolayısıyla bu sigortalılardan toplam da prime esas kazancın yüzde 29,5’i oranında prim alınmaktadır. Tarım Bağ-Kur’lular da aynı şekilde 5 puanlık primi indiriminden yararlanır. Bağ-Kur sigortalılarının 5 puanlık indirimli ve indirimsiz olarak ödeyecekleri aylık prim tutarları Bağkur – Tarım Bağkur ve Muhtar Prim Tutarları sayfasında yer almaktadır.

– Bağ-Kur sigortalısının bu 5 puanlık prim indiriminden yararlanabilmesi için, primlerin Devlet tarafından karşılanmayan yüzde 29,5’i oranındaki kısmının yasal süresi içinde ödenmesi, ayrıca Kuruma kendi sigortalılığından kaynaklanan prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcunun bulunmaması, borcu varsa da yapılandırılmış/taksitlendirilmiş ve yapılandırmanın/taksitlendirmenin devam ediyor olması yani bozulmamış olması gerekir. Aynı zamanda 4/a (SSK) kapsamında sigortalı çalıştıran Bağ-Kur sigortalısının bu sigortalılara ilişkin olarak SGK’ya borcunun olması 5 puanlık prim indiriminden yararlanmasına engel teşkil etmez.

– Hey aya ait Bağ-Kur priminin 5 puanlık indirim sonrası kalan kısmının takip eden ayın sonuna kadar ödenmesi gerektiğinden, takip eden ayın sonuna kadar kalan primi ödenmeyen aylara ilişkin olarak bu 5 puanlık prim indiriminden yararlanma hakkı kaybedilir. Dolayısıyla ait olduğu ayı takip eden aydan sonra ödenecek Bağ-Kur priminin yüzde 29,5 üzerinden değil, yüzde 34,5 üzerinden ödenmesi gerekir.

– Hizmet borçlanması ve ihya kapsamında ödenecek sigorta primleri için bu 5 puanlık prim indirimi uygulanmaz. Hizmet borçlanması kapsamında ödenecek primin yüzde 32, ihya kapsamında ödenecek primin ise 34,5 üzerinden ödenmesi gerekir. (isvesosyalguvenlik.com)

Esman DİLLİ *

———–

* Başmüfettiş, Sosyal Güvenlik Kurumu