Açtığı Davanın Duruşmasına Katılmamanın Doğuracağı Sonuçlar

Genel olarak kimsenin kendi açtığı davanın duruşmasına katılmaması düşünülemez. Hele İş Mahkemelerinde açılan davalarda duruşma konusu çok önemlidir.

Çükü İş Mahkemelerinde açılan davalarda fazla duruşma yapılmamaktadır. Nitekim İş Mahkemeleri Kanununun 7 nci maddesinde; iş mahkemelerinde şifahi yargılama usulü uygulanacağı, ilk oturumda (duruşmada) mahkemenin tarafları sulha (anlaşmaya) teşvik edeceği, uzlaşamadıkları ve taraflar veya vekillerinden birisi gelmediği takdirde yargılamaya devam edilerek esas hakkında hüküm verileceği, yani davanın sonuçlanacağı belirtilmiştir.

İş Mahkemeleri de yargılama usul ve esasları yönüyle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu hükümlerine tabi olup, “Tarafların duruşmaya gelmemesi, sonuçları ve davanın açılmamış sayılması” başlıklı 150 nci maddesinde bu husus düzenlenmiştir. Madde uyarınca;

– Usulüne uygun şekilde davet edilmiş olan taraflar yani davacı ve davalı (iş davalarında dava açan işçi ve davalı işveren), duruşmaya gelmedikleri veya gelip de davayı takip etmeyeceklerini bildirdikleri takdirde mahkemece dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verilir. Eğer davet edilmiş olan taraflardan biri duruşmaya gelir, diğeri gelmezse, gelen tarafın talebi üzerine, yargılamaya gelmeyen tarafın yokluğunda devam edilir veya dosya işlemden kaldırılır. Geçerli bir özrü olmaksızın duruşmaya gelmeyen taraf, yokluğunda yapılan işlemlere (mahkemenin verdiği kararlara) itiraz edemez.

– Duruşma gününün belirlenmesi için tarafların başvurması gereken hâllerde duruşma günü gün tespit ettirilmemişse, son işlem tarihinden başlayarak bir ay geçmesi halinde dosya işlemden kaldırılır.

– Dosyası işlemden kaldırılmış olan dava, işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak üç ay içinde taraflardan birinin dilekçe ile başvurusu üzerine yenilenebilir. Yani dava müracaata bırakılmış olur. Yenileme dilekçesi, duruşma gün, saat ve yeri ile birlikte taraflara tebliğ edilir. Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten başlayarak bir ay geçtikten sonra yenileme talebinde bulunulursa, bu durumda yeniden harç alınır, bu harç yenileyen tarafça ödenir ve karşı tarafa yüklenemez. Bu şekilde harç verilerek yenilenen dava, eski davanın devamı sayılır.

– İşlemden kaldırıldığı (müracaat bırakıldığı) tarihten başlayarak üç ay içinde yenilenmeyen davalar, sürenin dolduğu gün itibarıyla açılmamış sayılır ve mahkemece kendiliğinden karar verilerek kayıt kapatılır. Bu durumda istenmesi halinde yeniden dava açılması gerekir.

– İşlemden kaldırılmasına karar verilmiş ve sonradan yenilenmiş olan dava, ilk yenilenmeden sonra bir defadan fazla takipsiz bırakılamaz. Aksi hâlde dava açılmamış sayılır.

– Hangi sebeple olursa olsun açılmamış sayılan davadaki talep gerçekleşmemiş sayılır.

Yukarıdaki Kanun hükümlerinden de anlaşılacağı üzere; dava açtığı halde duruşmaya isteyerek katılmayan veya duruşmayı kaçıran, herhangi bir sebeple duruşmaya katılmayan kişi, bu nedenle mahkeme tarafından işlemden kaldırılması yani müracaata bırakılması yönünde verilen karar tarihinden itibaren üç ay içinde bir dilekçe ile davayı yenileyebilir. Eğer yenileme dilekçesini bir ay içerisinde vermişse harç alınmaz, bir ay geçtikten sonra yenileme dilekçesi verilmişse harç alınır. Üç ay dolduktan sonra ise dava hiçbir şeklide yenilenemez.

Burada üç önemli sorunla karşılaşılabilir.

1- Mahkeme vekalet ücretine hükmedebilir. Yani işçi açtığı davanın duruşmasına gelmemiş, işveren de avukat vasıtasıyla davayı takip ediyorsa, bu durumda dosyayı işlemden kaldırmaya karar veren (müracaata bırakan) mahkeme, işçinin işverene ait avukat ücretini avukatlık asgari ücret tarifesi üzerinden ödemesine karar verebilir. Nitekim Yargıtay 14. Hukuk Dairesi bir kararında; Davanın görevsizlik, yetkisizlik nedeniyle reddine veya davanın nakline ya da açılmamış sayılmasına karar verildiğinde, yargılama giderleri ve yargılama giderlerinden olan vekalet ücretine dair istemlerin de görevsizlik ve yetkisizlik kararı veren mahkemece hüküm altına alınmasının zorunlu olduğunu belirtmiştir. (Esas: 2007/2427 – Karar: 2007/3486 – Karar Tarihi: 02.04.2007)

2- Mahkeme gelmeyen tarafın yokluğunda yargılamaya devam edebilir. Herhangi bir özrü olmadığı halde işçi duruşmaya gelmemiş, duruşmaya gelen işveren veya avukatının talebi üzerine mahkeme yargılamaya gelmeyen tarafın yokluğunda duruşmaya devam etmişse, mahkemenin bu duruşmada verdiği karara duruşmaya gelmeyen işçi itiraz edemez.

3- İşçi duruşmaya gelmediği için dosya işlemden kaldırılmışsa, işçi dava giderlerini geri alamaz. Sadece mahkemeye avans olarak ödediği giderlerden artakalan varsa onu alabilir.

Yukarıdaki yazı, dava açan tarafın işçi olduğu kabul edilerek yazılmıştır. Eğer dava açan taraf işçi değil de işverense aynı durum onun için de geçerlidir. Aynı şekilde, yukarıda belirtilen hususlar sadece İş Mahkemelerinde açılan davalar için değil tüm hukuk davaları için geçerlidir. (isvesosyalguvenlik.com)