6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca kamu alacakları için 19.11.2009 tarihinden beri % 1,95 olarak uygulanan gecikme zammı oranı, 19/10/2010 tarih – 27734 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2010/965 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile her ay için ayrı ayrı uygulanmak üzere % 1,40 olarak belirlenmiş, dolayısıyla % 0,55’lik bir indirim yapılmıştır.

Ancak bu indirim Sosyal Güvenlik Kurumunun prim ve diğer alacaklarını kapsamamaktadır. Çünkü 5510 sayılı Kanunun “Primlerin ödenmesi” başlıklı 88 inci maddesinin onaltıncı fıkrasında, “Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usûlü Hakkında Kanunun 51 inci, 102 nci ve 106 ncı maddeleri hariç, diğer maddeleri uygulanır.” hükmü yer almaktadır.

Dolayısıyla Sosyal Güvenlik Kurumu alacakları için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesi uygulanmamaktadır. Bunun yerine aynı konuya ilişkin olarak 5510 sayılı Kanunun “Prim borçlarına halef olma, gecikme cezası ve gecikme zammı ile iadesi gereken primler”  başlıklı 89 uncu maddesi hükümleri uygulanmaktadır. Maddenin ikinci fıkrası; “Kurumun prim ve diğer alacakları süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, ödenmeyen kısmı sürenin bittiği tarihten itibaren ilk üç aylık sürede her bir ay için % 3 oranında gecikme cezası uygulanarak artırılır. Ayrıca, her ay için bulunan tutarlara ödeme süresinin bittiği tarihten başlamak üzere borç ödeninceye kadar her ay için ayrı ayrı Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Yeni Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanarak gecikme zammı hesaplanır. Ancak, ödemenin yapıldığı ay için gecikme zammı günlük hesaplanır. Bakanlar Kurulu, ilk üç ay için uygulanan gecikme cezası oranını iki katına kadar artırmaya veya bu oranı % 1 oranına kadar indirmeye, yeniden kanunî oranına getirmeye ve uygulama tarihini belirlemeye yetkilidir. Dava ve icra takibi açılmış olsa bile, prim ve diğer Kurum alacaklarının ödenmemiş kısmı için gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilir.” şeklindedir.

Buna göre;

Sosyal Güvenlik Kurumunun süresi içinde ve tam olarak ödenmeyen prim ve diğer alacakları için, ilk üç aylık sürede % 3 oranında gecikme cezası uygulanır ve Bakanlar Kurulu bu gecikme cezası oranını iki katına kadar artırabilir veya % 1 oranına kadar indirebilir. Nitekim 2010/260 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 01/05/2010 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere gecikme cezası % 2 olarak yeniden belirlenmiş ve buna ilişkin karar 28/07/2010 tarih – 27565 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmıştır (01/05/2010 tarihli haber). İlk üç ay için uygulanacak gecikme cezasından başka ayrıca borç ödeninceye kadar her ay için ayrı gecikme zammı uygulanır ve uygulanacak gecikme zammı her ay için ayrı ayrı Hazine Müsteşarlığınca açıklanacak bir önceki aya ait Yeni Türk Lirası cinsinden iskontolu ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetlerinin aylık ortalama faizi bileşik bazda uygulanarak hesaplanır.

Kurumun prim ve diğer alacakları dışında kalan ve 488 sayılı Damga Vergisi Kanununa göre tahakkuk ettirilen damga vergileri ile uygulama süreleri 01/01/2004 tarihinden önce sona ermiş olmakla beraber henüz tahsil edilmemiş eğitime katkı payı ve özel işlem vergisi alacaklarının tahsilinde ise 19/10/2010 tarihinden itibaren bu yeni gecikme zammı oranı (% 1,40) uygulanacaktır. (isvesosyalguvenlik.com)