4857 sayılı İş Kanununun 46 ncı maddesi uyarınca; işçiye tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat dinlenme (hafta tatili) verilmesi gerekmektedir.

Söz konusu 63 üncü maddede ise genel bakımdan çalışma süresinin haftada en çok kırkbeş saat olduğu belirtilmiştir. Bu nedenle de uygulamada genelde işçinin hafta tatiline hak kazanıp kazanmadığının tespitinde haftalık 45 saatlik çalışma süresini doldurup doldurmadığına bakılmaktadır.

Ancak Yargıtay 9. Hukuk Dairesi 23.12.2020 tarihli bir kararında; işyerinde kısmi süreli (part-time) çalışan bir işçinin haftalık 45 saatlik çalışma süresini doldurup doldurmadığına bakmaksızın haftanın her günü işyerinde çalıştığını dikkate alarak ücretli hafta tatili (haftalık izin) hakkının olduğu yönünde karar vermiştir.

Nitekim Bursa Uludağ Üniversitesi Hukuk Fakültesi, İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku Anabilim Dalı Öğretim Görevlisi Doç. Dr. K. Ahmet SEVİMLİ tarafından kaleme alınan ve Çalışma ve Toplum Dergisinin 2023/1 sayısında yayımlanan “Yargıtayın 2020 Yılı ve Sonrasındaki Kararlarında Kısmi Süreli İşçinin Hafta Tatili Hakkı” başlıklı Karar İnceleme Yazısında aynen; “Yargıtay 2020 yılına dek kısmi süreli işçilerin hafta tatili hakkı konusunda haftalık çalışma süresinin kırkbeş saati bulmadığına işaret ederek, kısmi süreli iş ilişkisinde işçinin hafta tatiline hak kazanmasının mümkün olmadığı yönünde kararlar veregelmiştir. Ne var ki Aralık 2020 ve Eylül 2021’de verdiği iki karar, Yüksek Mahkemenin bu konuda içtihat değişikliğine mi gittiği sorusunu gündem taşır niteliktedir. Haftalık çalışma süresinin kırkbeş saatin çok altında olduğu iki davada, Yargıtay bozma kararı vererek hafta tatili ücretinin hesaplanması gerektiğine ve dolayısıyla davaların birinde haftada 14 saat diğerinde 21 saat çalışan işçilerin hafta tatili hakkı bulunduğuna hükmetmiştir.” şeklinde açıklamaya yer verilmiştir. (SEVİMLİ, K.A., (2023) “Yargıtayın 2020 Yılı ve sonrasındaki Kararlarında Kısmi Süreli İşçinin Hafta Tatili Hakkı”, Çalışma ve Toplum, C.1, S.76. s. 487-511.) Söz konusu yazıya Çalışma Toplum – Karar İncelemesi: ​​​​​​​Yargıtayın 2020 Yılı ve Sonrasındaki Kararlarında Kısmi Süreli İşçinin Hafta Tatili Hakkı (calismatoplum.org) linkinden ulaşılabilir.

Part-time çalışan işçinin yıllık ücretli izin hakkıyla ilgili açıklama için de Part-Time Çalışan İşçinin Yıllık İzin Hakkı Var mıdır ? başlıklı yazıya bakılabilir.

Konuya İlişkin Örnek Yargıtay Kararı

Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin 23.12.2020 tarihli kararının ilgili kısmı aynen aşağıda yer almaktadır;

“Somut uyuşmazlıkta davacı davalı işyerinde 01.12.1990 tarihinde işe başlayıp 10.02.2011 tarihinde emeklilik olduğunu, emeklilikten sonra da çalışmasının kesintisiz olarak halen devam ettiğini ileri sürmüş, davalı işveren ise davacının emekli olmasından sonra kıdem tazminatının ödendiğini ve emeklilikten sonraki dönemde kısmi süreli olarak çalıştığını savunmuştur.

İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesince davacının emeklilik sonrası dönem de kısmi süreli iş sözleşmesi ile günde üç saat çalışma esasına göre çalıştığı kabul edilerek bu döneme ilişkin hafta tatili ücret alacağı talebinde bulunmasının mümkün olmadığı belirtilmiş ise de, yukarıda da ayrıntılı olarak belirtildiği üzere, 4857 sayılı İş Kanunu uyarınca hafta tatili, yedi günlük zaman dilimi içindeki yirmidört saatlik dinlenme hakkını ifade etmektedir. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda, tanık beyanlarına göre davacının pazar günleri temizlik yaptığı ve çöp topladığı kabul edilmiştir. Dosya kapsamından, davacının haftanın yedi günü çalışmasına rağmen hafta tatili ücret alacağının ödenmediği sabit olup, söz konusu alacağın emeklilik sonrası dönem için de kısmi süreli çalışma esasına göre yapılacak hesaplama ile hüküm altına alınması gerekmektedir. Hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.

SONUÇ: Temyiz olunan ilk derece mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden bölge adliye mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren ilk derece mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren bölge adliye mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 23.12.2020 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.” (T.C. YARGITAY 9. Hukuk Dairesi – Esas No. 2020/3437, Karar No. 2020/19928, Tarihi: 23.12.2020) (isvesosyalguvenlik.com)