Sigortasız Çalışmaya Arabulucu Bakmaz
Bilindiği üzere 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren başta işçilik alacakları olmak üzere işçi – işveren arasındaki birçok uyuşmazlıkta dava açmadan önce arabulucuya başvurma şartı getirildi.
Dava artı olarak arabulucuya başvuru zorunluluğunu getiren 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanununda ise sadece iş kazası veya meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat ile bunlarla ilgili tespit, itiraz ve rücu davaları istisna kapsamında tutuldu. Dolayısıyla iş kazası ve meslek hastalığı nedeniyle açılacak davalar arabulucuya başvurmadan doğrudan açılabilecek. Bunun dışında, ücret, fazla mesai, tazminat gibi işçilik alacakları ile işe iade konusundaki başvuruların önce arabulucuya yapılması, arabuluculuk süreci kısmen veya tamamen anlaşmazlıkla sonuçlanırsa veya karşı taraf görüşmeye gelmezse iş mahkemesinde dava açılması gerekiyor. Arabuluculuk süreciyle ilgili ayrıntılı bilgi ve açıklama içeren yazılara Şikayet-Arabulucu Rehberi sayfasından ulaşılabilir.
Öte yandan, gerek Kanunda, gerekse yönetmeliklerde aksine hüküm bulunmasa da sigortasız çalıştırılanlarla ilgili şikayetler ise arabuluculuk süreci kapsamına girmiyor. Çünkü sigortasız (kayıt dışı) çalıştırılma ile ilgili hizmet tespitleri kamu düzenine ilişkin olduğu gibi, hizmet tespitlerinde Sosyal Güvenlik Kurumu da taraf sayılıyor. Nitekim yeni İş Mahkemeleri Kanununun (7036 sayılı Kanun) 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasında da “Hizmet akdine tabi çalışmaları nedeniyle zorunlu sigortalılık sürelerinin tespiti talebi ile işveren aleyhine açılan davalarda, dava Kuruma resen ihbar edilir. İhbar üzerine davaya davalı yanında ferî müdahil olarak katılan Kurum, yanında katıldığı taraf başvurmasa dahi kanun yoluna başvurabilir. Kurum, yargılama sonucu verilecek kararı kesinleştikten sonra uygulamakla yükümlüdür.” hükmü yer alıyor.
Dolayısıyla sigortasız çalıştırılanların hizmetlerinin tespitiyle ilgili konu, sadece işçi ile işverenin taraf olduğu arabuluculuk uygulamasının dışında kaldığından, bu konudaki başvuruların arabulucuya değil, doğrudan İş Mahkemesine yapılması yani doğrudan mahkemede tespit davası açılması gerekiyor. Aynı şekilde kazançları Sosyal Güvenlik Kurumuna gerçek ücreti yerine düşük ücreti üzerinden bildirilmiş olanların da doğrudan İş Mahkemesinde dava açması gerekiyor. Elinde çalışmalarını veya gerçek ücretlerini kanıtlayacak belge, delil olanlar ise tabii ki dava açmadan önce işyerinin bağlı olduğu SGK Müdürlüğüne şikayet dilekçesi verip, şikayetten sonuç alamazlarsa dava açmaları da başvurulabilecek bir yoldur.
Eğer işçilik alacaklarıyla ilgili olarak arabulucuya başvurulmuşsa, sigortasız çalıştırılmayla veya gerçek ücreti yerine düşük ücretten SGK’ya bildirilmiş olmayla ilgili şikayetlerin de bu dilekçede yer almaması gerekir.
Bu şartlara uymayan arabulucuya başvuru dilekçeleri muhtemelen Adliyede bulunan Arabuluculuk Bürosu tarafından işleme alınmayacak ve iade edilecektir. (isvesosyalguvenlik.com)
YORUMLAR
Merhaba ben bir isyerinde motokurye olarak 11 ay ssk siz calistim ssk isteyincede anlasmazliklar oldu isten ayrildim geriye donuk hizmet tespiti icin dava acabilirmiyim elimde delil olarak trafik cezalari ve resmi kurumda kucuk bir trafik kazasi var
Tabii ki açabilirsiniz, yalnız hiç sigortalı gösterilmedinizse 5 yıllık zaman aşımı süresi var.
6 aydır bir mağazada on muhasebe elemanı olarak çalışıyordum bu hafta bıraktım sigortami açmadığı için elimde sadece orda çalıştığına dair watsap görüşmeleri var sürekli kestigim faturalar ve oraya gidilirse tabı kamera kayıtları ayrıca izinsiz yabancı iscide calistiyorlar bu durumda ne yapabilirim
Arabulucuda tazminat ve diğer ücretler konusunda anlaştık. Yalnız 5 sene 7 ay sigorta pirim lerim eksik yatırılmış. Bununla ilgili davamı açmam lazım. Sgk ya şikayet dilekçesini vermem lazım. Bilgi verebilir misiniz. Teşekkür ederim.
Eğer sigortasız çalıştırıldığınız dönemleri belgeleyebilecek durumda değilseniz SGK’ya şikayetten sonuç çıkmaz, İş Mahkemesinde dava açmanız gerekir. Ancak arabulucuda anlaştığınız ücretler eğer sigortasız çalıştırıldığınız dönemlere aitse işçi – işverenin imzasını taşıyan arabulucu tutanağı mahkeme ilamı yerine geçtiğinden, dava açmadan önce arabulucu tutanağı ile SGK’ya başvurabilirsiniz.
Doğum iş görmezlik raporu için işyerim 84 gün hesapladı. 6 gün eksik diye verilmiyor. Eksik prim ödemesi yaptım yine alamıyorum. Ve primlerin eksik yatırıldığını düşünüyorum ne yapmam gerek
Eğer işverenin aylık çalışma gün sayılarınızı SGK’ya eksik bildirdiğini düşünüyorsanız işyerinin bağlı olduğu SGK Müdürlüğüne veya ALO 170’e şikayette bulunabilirsiniz.