1136 sayılı Avukatlık Kanununun 16 ıncı maddesinde, avukatlık stajı yapanlarda aranacak şartlar olarak; “3 üncü maddenin (a), (b) ve (f) bentlerinde yazılı koşulları taşıyan ve Hukuk Mesleklerine Giriş Sınavında başarılı olanlardan, stajyer olarak sürekli staj yapmalarına engel işleri ve 5 inci maddede yazılı engelleri bulunmayanlar, staj yapacakları baroya bir dilekçe ile başvururlar.” hükmü yer almaktadır.

Bu hüküm, hem çalışıp hem de avukatlık stajı yapmaya engel teşkil etmekteydi. Ancak söz konusu 16 ncı maddeye, 11 Haziran 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7409 sayılı Avukatlık Kanunu ile Türk Borçlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 1 inci maddesiyle;

“Avukatlık stajına fiilen engel olmamak şartıyla herhangi bir işte sigortalı olarak çalışılması avukatlık stajının yapılmasına engel değildir. Adli ve idari yargı hâkim ve savcı adayları ile hâkim ve savcılar hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanlar da görevleri sırasında avukatlık stajı yapabilir. İlgili birimlerce stajın yapılması konusunda gereken kolaylık sağlanır. Bu fıkraya ilişkin usul ve esaslar Adalet Bakanlığınca çıkarılan yönetmelikte düzenlenir.”

şeklindeki hüküm eklendi.

Ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanlar ile sigortalı olarak çalışanların avukatlık stajı yapmasına ilişkin usul ve esasları belirlemek üzere Adalet Bakanlığı tarafından çıkarılan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görev Yapanlar İle Sigortalı Olarak Çalışanların Avukatlık Stajı Hakkında Yönetmelik ise 22 Haziran 2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Söz konusu Kanun ve Yönetmelik hükümleri uyarınca, aşağıda belirtilen şartlarla artık hem çalışıp hem avukatlık stajı yapılabilecek.

Hem Çalışıp Hem Avukatlık Stajı Yapma Şartları

• Adli ve idari yargı hâkim ve savcı adayları ile hâkim ve savcılar hariç olmak üzere, kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanlar ile özel sektör işyerlerinde sigortalı olarak çalışanlar, 1136 sayılı Avukatlık Kanununda yazılı staja kabul şartlarını haiz olmak şartıyla staj yapabilecekler, yani herhangi bir işte veya işyerinde çalışıyor olmaları staj yapmalarına engel teşkil etmeyecek.
• Kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanlara, avukatlık stajının yapılması hususunda ilgili birimlerce gereken kolaylık sağlanacak.
• Kamu kurum ve kuruluşları, stajyerlerin yarı zamanlı, dönüşümlü, vardiyalı, nöbet usulü, uzaktan veya esnek çalışma gibi imkânlardan yararlanmalarını sağlayacak.
• Kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanlar ile herhangi bir işyerinde sigortalı olarak çalışanlar, stajın başladığını ve bittiğini görev yaptıkları kamu kurum ve kuruluşu ile çalıştıkları işyerine bildirecekler. Görev ve işyeri değişikliği halinde de aynı bildirim yapılacak.
• Kamu kurum ve kuruluşlarının kadro veya pozisyonlarında görev yapanlar stajlarının avukat yanındaki kısmını, staj yapılan baro levhasına kayıtlı ve meslekte en az beş yıl kıdeme sahip kamuda çalışan veya bağımsız bürosu olan bir avukat yanında yapacaklar.
• Kamuda görev yapan ve aylıksız veya ücretsiz izin almak suretiyle stajına devam edenler, görevlerine dönmeleri halinde stajlarını bu yeni Yönetmelik hükümlerine göre tamamlayabilecekler.

Baronun Sigorta Bildirimi Yapma GSS Primi Ödeme Zorunluluğu

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunun “Genel sağlık sigortalısı sayılanlar” başlıklı 60 ıncı ve “Genel sağlık sigortalılığının başlangıcı, bildirimi ve tescili” başlıklı 61 inci maddeleri uyarınca Türkiye Barolar Birliğinin; kendisi genel sağlık sigortalısı olmayan, bakmakla yükümlü olunan kişi kapsamında eş, çocuk, ana veya babası üzerinden de sağlık yardımı alma imkanı ve hakkı olmayan stajyer avukatların genel sağlık sigortası bildirimini SGK’ya yapması ve staj süresince genel sağlık sigortası primlerini ödemesi gerekmektedir. (Bkz. Stajyer Avukatların Sağlıktan Yararlanma Durumu)

Ancak kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar ile özel sektörde sigortalı olarak çalışanlar çalıştıkları süre boyunca 60/a kapsamında aynı zamanda genel sağlık sigortalısı sayıldıklarından, hem çalışıp hem de avukatlık stajı yapanlarla ilgili olarak Türkiye Barolar Birliğinin sigortalı bildirimi yapma ve GSS primi ödeme zorunluluğu ortadan kalkmaktadır.

Hizmet Borçlanması Yapma Durumu

5510 sayılı Kanunun “Sigortalıların borçlanabileceği süreler” başlıklı 41 inci maddesiyle sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri içi hizmet borçlanması yapma imkanı getirilmiştir. Ancak hem çalışıp hem avukatlık stajı yapanlar doğal olarak bu süreyi borçlanamayacaklar, zaten buna gerek de kalmayacak.  (isvesosyalguvenlik.com)