4/a (SSK) kapsamında sigortalı olarak çalışanların aylık çalışma gün sayıları ve prime esas kazanç tutarların Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirimi, işverenleri tarafından her ay verilen prim belgesi ile gerçekleşmektedir. Verilen bu belge ile yapılan bildirimler hem çalışanların sigortalı hizmetlerine eklenmekte ve hizmet dökümünde görünmekte, hem de işverenler tarafından ödenecek aylık prim tutarları hesaplanarak tahakkuk ettirilmektedir.

Prim belgesi verme uygulamasının tek istisnası, 5510 sayılı Kanunun Ek-9 uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde ve konut kapıcılığında sigortalı çalıştıranlardan Kolay İşverenlik uygulaması kapsamına girenler olup, bunlar SGK’ya prim belgesi vermemektedir. (Bkz. Kolay İşverenlik Uygulama Rehberi / Kılavuzu)

İşverenler tarafından SGK’ya prim belgesi olarak da daha önceleri Aylık Prim ve Hizmet Belgesi veriliyorken, 2020 yılı Temmuz ayına ait prim belgesinden itibaren tüm illerde Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi uygulamasına geçilmiştir. (Bkz. Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Rehberi)

Öte yandan 4/a (SSK) kapsamında çalışanların niteliğine göre SGK’ya ayrı ayrı prim belgesi verildiğinden, birden fazla belge türü bulunmaktadır. Örneğin; tüm sigorta kollarına tabi normal sigortalı olarak çalışanlar 01 belge koduyla, emekli olduktan sonra aylıkları kesilmeden sosyal güvenlik destek primine (SGDP) tabi olarak çalışanlar 02 belge koduyla, çırak ve stajyerlerden iş kazası ve meslek hastalığı sigortası yanında genel sağlık sigortasına da tabi olanlar 22 belge koduyla, sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortasına tabi olanlar 42 belge koduyla SGK’ya bildirilmekte (Bkz. Çırak-Stajyer-Kursiyer-Bursiyer ve Öğrencilerin Sigortalılık İşlemleri), bu belge kodları Aylık Prim ve Hizmet Belgesi veya Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi doldurulurken Belge Türü kısmına yazılmaktadır. Söz konusu belge kodları Aylık Prim ve Hizmet Belgesi – Muhtasar ve Prim Hizmet Beyannamesi Belge Türleri sayfasında yer almaktadır.

Bu Belge Kodları Niçin Kullanılmaktadır ?

Söz konusu belge kodları, çalışanın sigorta kollarından hangilerine tabi tutulacağının belirlenmesinde kullanılmaktadır. Örneğin uzun vadeli sigorta kollarına tabi tutulmayan çalışanların bu çalışmalarına ait sigortalı hizmet süreleri malulen emeklilik, normal emeklilik ve sigortalının ölümü halinde hak sahiplerine ölüm aylığı (dul – yetim aylığı) bağlanmasında dikkate alınmadığından emekliliğe esas hizmet dökümünde de görülmemektedir.

Söz konusu belge kodları ayrıca sigortalının tabi olduğu sigorta kollarına göre kendisi için SGK’ya ödenecek sigorta priminin hesaplanmasında da kullanılmakta olup, belge türlerine göre uygulanan sigorta prim oranları aşağıda belirtilmiştir. Genel olarak sigorta primlerinin hesabında dikkate alınan prim oranları ise SGK Sigorta Prim Oranları sayfasında yer almaktadır.

SGK Prim Belge Türlerine / Kodlarına Göre Ödenecek Prim Tutarlarının Hesabında Dikkate Alınan Sigorta Prim Oranları

Sigortalının tabi olduğu belge türüne göre aşağıda belirtilen prim oranları o sigortalı adına bildirilen prime esas kazanç tutarına uygulanarak SGK’ya ödenecek aylık sigorta prim tutarı hesaplanmaktadır.

Tablolarda sigorta kolları kısaltılmış olarak belirtilmiş olup, kısaltmaların açılımı aşağıda yer almaktadır.

KVSKP: Kısa Vadeli Sigorta Kolları Primi

MYÖSP: Malullük – Yaşlılık ve Ölüm Sigortası Primi

GSSP: Genel Sağlık Sigortası Primi

İSP: İşsizlik Sigortası Primi

SGDP: Sosyal Güvenlik Destek Primi

5510 Sayılı Kanunun 4 Üncü Maddesinin Birinci Fıkrasının (a) Bendi (4/a) Kapsamında Hizmet Akdine İstinaden Çalışan Sigortalılar Yönünden Belge Türleri ve Prim Oranları Tabloları

01 Nolu Belge:

Tüm Sigorta Kollarına Tabi Olarak Çalışan Normal Sigortalılar

02 Nolu Belge:

Sosyal Güvenlik Destek Primine Tabi Çalışanlar

04 Nolu Belge:

Yer Altında Sürekli Çalışanalar

05 Nolu Belge:

Yer Altında Gruplu (Münavebeli) Çalışanlar

06 Nolu Belge:

Yerüstü Gruplu Çalışanlar

07 Nolu Belge:

3308 Sayılı Kanunda Belirtilen Aday Çırak, Çırak ve İşletmelerde Mesleki Eğitim Gören Öğrencilerden Bakmakla Yükümlü Olunanlar

(MEB işyeri olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

12 Nolu Belge:

Geçici 20. Maddeye Tabı Olanlar

(Sandık, Oda, Borsa ve Birlik Olarak Tanımlanmış Olanlar Tarafından Seçilebilir)

13 Nolu Belge:

Tüm Sigorta Kollarına Tabı Olup İşsizlik Sigortası Primi Kesilmeyenler

(İşsizlik sigortasından muafiyet kodu olanlarca seçilebilir)

14 Nolu Belge:

Libya’da Çalışanlar

(Libya işyeri olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

19 Nolu Belge:

Ceza İnfaz Kurumları İle Tutukevleri Bünyesinde Oluşturulan Tesis Atölye ve Benzeri Ünitelerde Çalıştırılan Hükümlü ve Tutuklular

(Ceza infaz kurumu ve tutukevi olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

20 Nolu Belge:

İstisna Akdine İstinaden Almanya’ya Götürülen Türk İşçiler

(Birleşik Krallık/İsviçre olarak kodlananlar tarafından seçilebilir)

21 Nolu Belge:

Türk İşverenler Tarafından Sosyal Güvenlik Sözleşmesi İmzalanmamış Ülkelere Götürülerek Çalıştırılan Türk İşçileri

(Yurtdışı topluluk işyeri olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

22 Nolu Belge:

Meslek Liselerinde Okumakta İken veya Yüksek Öğrenimleri Sırasında Staja Tabi Tutulan Öğrenciler, Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Desteklenen Projelerde Görevli Bursiyerler İle 2547 Sayılı Kanun Uyarınca Üniversitelerde Kısmi Zamanlı Çalıştırılan Öğrencilerden Bakmakla Yükümlü Olunanlar

(MEB işyeri olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

23 Nolu Belge:

Harp Malülleri İle 3713 Ve 2330 Sayılı Kanunlara Göre Vazife Malûllüğü Aylığı Alanlardan Kısa Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Olanlar

(Harp/Vazife Malülü olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

24 Nolu Belge:

Harp Malulleri İle 3713 ve 2330 Sayılı Kanunlara Göre Vazife Malullüğü Aylığı Alanlardan Kısa ve Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Olanlar

(Harp/Vazife Malulü olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

28 Nolu Belge:

4046 Sayılı Kanunun 21 inci maddesi Kapsamında İş Kaybı Tazminatı Alanlar

(İş-Kur olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

29 Nolu Belge:

Tüm Sigorta Kollarına Tabi Çalışıp 60 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

30 Nolu Belge:

İşsizlik Sigortası Hariç 60 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

31 Nolu Belge:

Harp Malulleri İle 3713 Ve 2330 Sayılı Kanunlara Göre Vazife Malullüğü Aylığı Alanlardan Kısa ve Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Olup 60 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

(Harp/Vazife Malulü olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

32 Nolu Belge:

Tüm Sigorta Kollarına Tabi Çalışıp 90 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

33 Nolu Belge:

İşsizlik Sigortası Hariç 90 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

34 Nolu Belge:

Harp Malulleri İle 3713 ve 2330 Sayılı Kanunlara Göre Vazife Malullüğü Aylığı Alanlardan Kısa ve Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Olup 90 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

(Harp/Vazife Malulü olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

35 Nolu Belge:

Tüm Sigorta Kollarına Tabi Çalışıp 180 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

36 Nolu Belge:

İşsizlik Sigortası Hariç 180 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

37 Nolu Belge:

Harp Malulleri İle 3713 ve 2330 Sayılı Kanunlara Göre Vazife Malullüğü Aylığı Alanlardan Kısa ve Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi Olup 180 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

(Harp/Vazife Malulü olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

39 Nolu Belge:

Birleşik Krallıkta İkamet Edenler ve İşviçre Vatandaşı Olanlardan Uzun Vadeli Sigorta Kolunun Uygulanmasını Talep Etmeyenler

(Birleşik Krallık/İsviçre işyeri olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

41 Nolu Belge:

Kamu İdarelerinde İş Akdi Askıda Olanlar (1 ve 3 mahiyet kodlu işyerleri seçebilir)

42 Nolu Belge:

3308 Sayılı Kanunda Belirtilen Aday Çırak, Çırak ve İşletmelerde Mesleki Eğitim Gören Öğrencilerden Bakmakla Yükümlü Olunmayanlar

(MEB işyeri olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

43 Nolu Belge:

Meslek Liselerinde Okumakta İken veya Yüksek Öğrenimleri Sırasında Staja Tabi Tutulan Öğrenciler Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Desteklenen Projelerde Görevli Bursiyerler İle 2547 Sayılı Kanun Uyarınca Üniversitelerde Kısmi Zamanlı Çalıştırılan Öğrencilerden Bakmakla Yükümlü Olunmayanlar

(MEB işyeri olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

46 Nolu Belge:

Türkiye İş Kurumu Tarafından Düzenlenen Eğitimlere Katılan Kursiyerler ile İşbaşı Eğitim Programı Kapsamında Çalışanlar

(İş-Kur olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

47 Nolu Belge:

Doğum ve Evlat Edinme Sonrası Yarım Çalışma Ödeneği

(İş-Kur olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

48 Nolu Belge:

Yeraltında Çalışanlar Emekliler

49 Nolu Belge:

Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Sırasında Tamamlayıcı Eğitim ya da Alan Eğitimi Gören Öğrencilerden Bakmakla Yükümlü Olunanlar

(MEB işyeri olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

50 Nolu Belge:

Mesleki ve Teknik Ortaöğretim Sırasında Tamamlayıcı Eğitim ya da Alan Eğitimi Gören Öğrencilerden Bakmakla Yükümlü Olunmayanlar

(MEB işyeri olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

51 Nolu Belge:

5510 Sayılı Kanunun Ek 15 inci Maddesi Kapsamındaki Güvenlik Korucuları

(Güvenlik korucusu işyeri olarak tanımlanmış olan kamu işyerleri tarafından seçilebilir)

52 Nolu Belge:

Malullük Aylığı Bağlanmamış Olup, 670/KHK Kapsamında Tazminat Hakkından Yararlananlar

(670/KHK tazminat alan olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

53 Nolu Belge:

Malullük Aylığı Bağlanmamış Olup, 670/KHK Kapsamında Tazminat Hakkından Yararlananlardan 60 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

(670/KHK tazminat alan olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

54 Nolu Belge:

Malullük Aylığı Bağlanmamış Olup, 670/KHK Kapsamında Tazminat Hakkından Yararlananlardan 90 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

(670/KHK tazminat alan olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

55 Nolu Belge:

Malullük Aylığı Bağlanmamış Olup, 670/KHK Kapsamında Tazminat Hakkından Yararlananlardan 180 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Çalışanlar

(670/KHK tazminat alan olarak tanımlanmış olanlar tarafından seçilebilir)

90 Nolu Belge:

İtibari Hizmet Süresine Tabi Olarak Çalışanlar

(İtibari hizmet işyeri olarak tanımlanmış olan kamu işyerleri tarafından seçilebilir)

91 Nolu Belge:

60 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Olanlardan İtibari Hizmet Süresine Tabi Olarak Çalışanlar

(İtibari hizmet işyeri olarak tanımlanmış olan kamu işyerleri seçilebilir)

92 Nolu Belge:

90 Gün Fiili Hizmet Süresi Zammına Tabi Olanlardan İtibari Hizmet Süresine Tabi Olarak Çalışanlar

(İtibari hizmet işyeri olarak tanımlanmış olan kamu işyerleri seçilebilir)

(isvesosyalguvenlik.com)