1 Temmuz 2022 tarihinden geçerli olmak üzere asgari ücrete yapılan zamla birlikte işverenlere de asgari ücret desteği verileceği daha önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip ERDOĞAN tarafından açıklanmıştı.

Bu çerçevede işverenlere verilecek asgari ücret desteği ile ilgili yasal düzenleme 05 Temmuz 2022 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7417 Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 64 üncü maddesiyle 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa eklenen Geçici 88 inci madde ile yapılmış olup, söz konusu madde uyarınca asgari ücret desteği aşağıda belirtilen şartlarla uygulanacak. Uygulamanın ayrıntısı SGK tarafından çıkarılacak Genelge ile belirlenecek.

2022 Asgari Ücret Desteğinin Genel Şartları

▪ Asgari ücret desteği 2022 yılı Temmuz ilâ Aralık ayları/dönemi için, yani 2022 yılı Temmuz, Ağustos, Eylül, Ekim, Kasım ve Aralık ayları için verilecek, Temmuz ayından önceki aylar için asgari ücret desteği verilmeyecek.

▪ Destek sadece uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak veya diğer sigorta kolları yanında uzun vadeli sigorta kollarını da kapsayacak şekilde 4/a (SSK) kapsamında sigortalı olarak çalıştırılanlar için verilecek. Örneğin; 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesi kapsamında kısmi sigortalı olarak (sadece iş kazası ve meslek hastalığı sigortası gibi) çalıştırılan veya emekli olduktan sonra sosyal güvenlik destek primine (SGDP) tabi olarak çalıştırılan sigortalılar için asgari ücret desteği verilmeyecek. (Bkz. SGK Sigorta Prim Oranları)

▪ 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli (I) sayılı cetvelde sayılan genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine ait kadro ve pozisyonlarda 4/a (SSK) kapsamında çalışan sigortalılarla ilgili olarak asgari ücret desteği verilmeyecek.

▪ 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde sayılan idareler tarafından ilgili mevzuatı uyarınca yapılan ve sözleşmesinde fiyat farkı ödeneceği öngörülen hizmet alımlarında, ihale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanılmasının öngörüldüğü işçilikler için, sağlanacak asgari ücret desteği tutarı ihale makamı tarafından işverenin/müteahhidin hak edişinden kesilecek.

2021 Yılının Temmuz ilâ Aralık Ayları/Dönemi İçin Sigortalı Bildirilen İşyerleriyle İlgili Destek Uygulamasının Şartları

Asgari ücret desteği, 2021 yılının aynı ayına ilişkin olarak SGK’ya günlük kazancı 179 Türk lirası ve altında, 30 gün üzerinden gösterilenler için aylık kazancı 5.370 Türk lirası ve altında bildirilen sigortalılar için verilecek. Örneğin; 2022 yılı Temmuz ayına ilişkin asgari ücret desteği, aynı işyerinden 2021 yılı Temmuz ayına ilişkin olarak verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde prime esas kazancı günlük 179 Türk lirasının, aylık 5.370 Türk lirasının üstünde gösterilmiş sigortalılarla ilgili olarak asgari ücret desteği verilmeyecek. Bir yıl önceki rakamın esas alınması şeklindeki bu uygulama ile işverenlerin sırf destekten yararlanabilmek için kazançları belirtilen sınırların üzerinde olan sigortalıları da sınırın altında kazançla SGK’ya bildirme yoluna gitmelerini de önlenmiş olacak.

Ayrıca, 2021 yılının aynı ayı için SGK’ya verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerindeki günlük kazancı 179 Türk lirası ve altında, 30 gün üzerinden gösterilenler için aylık kazancı 5.370 Türk lirası ve altında olan sigortalıların toplam prim ödeme gün sayısını (çalışma gün sayısını) geçmemek üzere, 2022 yılında cari aya ilişkin verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden asgari ücret desteği verilecek. Örneğin; işyerinden 2021 yılı Temmuz ayına ilişkin olarak verilmiş olan aylık prim ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde belirtilen kapsamda 8 sigortalı var ve toplam prim gün sayısı (çalışma gün sayısı) 240 ise bu işyerinden 2022 yılı Temmuz ayında bildirilen sigortalılarla ilgili olarak en fazla 240 gün üzerinden hesaplanacak tutarda asgari ücret desteği verilecek, kapsamdaki sigortalıların çalışma gün sayıları toplamı 240 günden az ise o gün sayısı üzerinden hesaplanacak tutarda asgari ücret desteği verilecek.

Yukarıda belirtilen 179 Türk lirası günlük kazanç sınırı, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümleri uyarınca toplu iş sözleşmesine tabi özel sektör işverenlerine ait işyerleri için 358 Türk lirası olarak esas alınacak.

Bir önceki yılın aynı ayına ilişkin olarak aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi verilmemiş olması hâlinde ise bildirim yapılmış takip eden ilk aya ilişkin aylık prim ve hizmet belgesindeki veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesindeki bildirimler esas alınacak.

İlk Defa 2022 Yılında İşyeri Dosyası Açtırılan veya Daha Önce İşyeri Dosyası Açtırılmış Olsa Bile 2021 Yılında Hiç Sigortalı Bildirilmemiş İşyerleriyle İlgili Destek Uygulamasının Şartları

2022 yılı içinde ilk defa SGK’da işyeri dosyası açtırılmış veya 2021 yılından önce SGK’da işyeri dosyası açtırılmış olsa bile 2021 yılında hiç sigortalı çalıştırılmamış işyerlerinden bildirilen sigortalılara ilişkin toplam prim ödeme gün sayısı üzerinden asgari ücret desteği verilecek. Bu işyerleri için herhangi bir prime esas kazanç sınırlaması veya prim gün sayısı sınırlaması uygulanmayacak.

Sağlanacak Asgari İşçilik Desteğinin Tutarı

Yukarıda belirtilen şekilde hesaplanacak prim ödeme gün sayısının 3,33 Türk lirası ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda asgari ücret desteği verilecek. Yani asgari ücret desteğinden yararlanacak her bir işçi için aylık 99,90 Türk lirası asgari ücret desteği verilecek.

Asgari Ücret Desteğinin Uygulanma Şekli

Daha önceki asgari ücret desteği uygulamalarında olduğu gibi, işverenlerin yararlanacağı asgari ücret desteği tutarı, SGK’ya ödeyecekleri sigorta primlerinden mahsup edilecek ve bu tutar İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacak.

Sigortalı ve işveren hisselerine ait sigorta primlerinin Devlet tarafından karşılandığı yani işverenin aynı zamanda başka teşviklerden yararlandığı durumlarda, işverenin ödeyeceği sigorta priminin verilecek asgari ücret desteği tutarından az olması hâlinde sadece sigorta prim borcu kadar mahsup işlemi yapılacak, yani asgari ücret desteği uygulanacak.

Asgari Ücret Desteğinden Yararlanma Hakkının Kaybedilmesine Yol Açacak Durumlar

▪ Asgari ücret desteğinden yararlanılacak ayla ilgili olarak SGK’ya bildirilen sigortalı sayısının, aynı işyerinden 2021 yılı Ocak ilâ Aralık ayları/döneminde aylık prim ve hizmet belgesi veya muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile sadece uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak veya diğer sigorta kolları yanında uzun vadeli sigorta kollarını da kapsayacak şekilde 4/a (SSK) kapsamında bildirilmiş olan sigortalı sayısının altında sigortalı bildirilmiş olması halinde, o ayla ilgili olarak işverene asgari ücret desteği verilmeyecek. Örneğin; işyerinden 2021 yılında sadece uzun vadeli sigorta kollarına tabi olarak veya diğer sigorta kolları yanında uzun vadeli sigorta kollarını da kapsayacak şekilde 4/a (SSK) kapsamında en az sigortalı Şubat ayında ve 7 kişi olarak bildirilmişse, 2022 yılında aynı şekilde o işyerinden 7 kişiden az sigortalı işçi bildirilmiş olan ayla ilgili olarak işverene asgari ücret desteği verilmeyecek. Bu şart 2022 yılı içinde ilk defa SGK’da işyeri dosyası açtırılmış veya 2021 yılından önce SGK’da işyeri dosyası açtırılmış olsa bile 2021 yılında hiç sigortalı çalıştırılmamış işyerleri için uygulanmayacak.

▪ Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan altında ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi İşsizlik Sigortası Fonu katkısından yararlanmak amacıyla muvazaalı işlem tesis ettiği anlaşılan işyerleri asgari ücret desteğinden yararlanamayacak.

▪ Sigortalıların prime esas kazançlarını 2022 yılı Temmuz ilâ Aralık ayları/dönemi için SGK’ya bildirmediği veya çalıştırdığı sigortalıların prime esas kazançlarını eksik bildirdiği tespit edilen işyerleri asgari ücret desteğinden yararlanamayacak, bu yöndeki tespit sonradan yapılan işyerlerinin de yararlanmış olduğu asgari ücret desteği tutarları gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınacak. Ancak, ilgili ayda 2022 yılı Temmuz ilâ Aralık aylarına/dönemine ait aylık brüt asgarî ücretin onda birini geçmeyecek tutarda eksik prime esas kazanç bildirimi yapıldığının tespiti durumunda, SGK tarafından yapılacak ihtar üzerine on beş günlük süre içinde söz konusu eksikliği gideren işyerleri asgari ücret desteğinden yararlanabilecek, daha önce yararlanmış olduğu asgari ücret desteği de geri alınmayacak.

▪ Çalıştırdıkları sigortalılarla ilgili 2022 yılı Temmuz ilâ Aralık aylarına/dönemine ait aylık prim ve hizmet belgelerini veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerini yasal süresi içerisinde SGK’ya vermediği tespit edilen işyerleri, söz konusu ay veya aylarla ilgili olarak asgari ücret desteğinden yararlanamayacak. Dolayısıyla 2022 yılı Temmuz ilâ Aralık aylarına/dönemine ilişkin yasal süresi dışında Kuruma verilen aylık prim ve hizmet belgelerinde veya Hazine ve Maliye Bakanlığına verilecek muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı sigortalılar için asgari ücret desteği uygulanmayacak.

▪ 2022 yılı içinde ilk defa SGK’da işyeri dosyası açtırılmış veya 2021 yılından önce SGK’da işyeri dosyası açtırılmış olsa bile 2021 yılında hiç sigortalı çalıştırılmamış işyerlerinden SGK’ya ödeme süresi geçmiş prim, idari para cezası ve bunlara ilişkin gecikme cezası ve gecikme zammı borcu olan işyerleri asgari ücret desteğinden yararlanamayacağı gibi, bu işyerlerinden 2022 yılı Temmuz ilâ Aralık aylarına/dönemine ilişkin olarak verilmiş aylık prim ve hizmet belgeleri veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinden dolayı ödeme tarihi geçmiş prim borcu olan işyerleri de söz konusu aylarla ilgili asgari ücret desteğinden yararlanamayacak. 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil ve taksitlendirmiş olup tecil ve taksitlendirmesi devam eden borçlar asgari ücret desteğinden yararlanmaya engel teşkil etmeyecek. (Bkz. 6183/48. Madde Kapsamında SGK Alacaklarının Tecil ve Taksitlendirilmesi)

▪ Sigortasız işçi çalıştırdığı veya sahte sigortalı bildirimi yaptığı tespit edilen işyerleri asgari ücret desteğinden yararlanamayacak.  (isvesosyalguvenlik.com)