Bazı Teşviklerin Süreleri Uzatılıyor – Yeni Teşvikler Geliyor

16 Nisan 2020 tarihinde Hükümet tarafından İşsizlik Sigortası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi adıyla Meclise yeni bir istihdam ve teşvik paketi sunuldu.

Söz konusu Kanun teklifinin gerekçesinde; tüm dünyayı etkisi altına alan koronavirüs (Covid-19) salgınının istihdam üzerindeki olumsuz etkilerinin azaltılması, salgın nedeniyle işçi ve işverenler üzerinde oluşan yükün sosyal devlet ilkesi gereğince paylaşılması ve giderilmesi, normalleşme sürecinde hareketlenecek ekonomik aktivitenin istihdamla desteklenmesi, istihdamda devamlılığın sağlanabilmesi amacıyla destek tedbirleri düzenlendiği belirtildi.

Bu destek tedbirleri kapsamında da süresi sona erecek olan bazı sigorta primi ve ücret destek ve teşviklerin süresi uzatılacak, işverenlere bazı yeni teşvikler ve destekler getirilecek olup, bunlar aşağıda belirtilmiştir.

Süresi Uzatılacak Teşvik ve Destekler

• İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici 10 uncu madde ile; kadın, genç ve mesleki yeterlilik belgesi sahiplerinin ilave istihdamıyla ilgili teşvik getirilmiş, bu teşvikin uygulama süresi 31 Aralık 2020 tarihine kadar uzatılmıştı. Yapılacak düzenleme ile işsizlikle mücadele kapsamında istihdamın korunması ve artırılması amacıyla, kadınları, gençleri veya mesleki yeterlilik belgesi bulunanları istihdam eden özel sektör işverenlerine sağlanmakta olan bu prim desteği uygulamasının 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatılabilmesi konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilecek.

• İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici 19 uncu madde ile; 1/1/2018 ila 31/12/2020 tarihleri arasında özel sektör işverenlerince bir önceki yıl ortalamasına ilave istihdam edilen kişiler için 12 ay, bu kişinin kadın, genç veya engelli olması durumunda 18 ay süreyle prim teşviki getirilmişti. Yapılacak düzenleme ile istihdamın artırılması amacıyla ilave istihdam sağlayan özel sektör işverenlerine 31 Aralık 2020 tarihine kadar sağlanacak olan prim desteği uygulamasının 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanına yetki verilecek.

• İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici 21 inci madde ile 1/1/2018 ila 31/12/2020 tarihleri arasında özel sektör işverenlerince bir önceki yıl ortalamasına ilave istihdam edilen kişiler için gelir vergisi stopaj teşviki ve damga vergisi desteği getirilmişti. Yapılacak düzenleme ile istihdamın artırılması amacıyla ilave istihdam sağlayan özel sektör işverenlerine 31 Aralık 2020 tarihine kadar sağlanacak olan gelir vergisi stopaj teşviki ve damga vergisi desteği uygulamasının 31 Aralık 2023 tarihine kadar uzatılabilmesi için Cumhurbaşkanına yetki verilecek.

• İşsizlik Sigortası Kanununa Kanunla eklenen geçici 23 üncü maddeyle, koronavirüs salgını kaynaklı olarak çalışma sürelerinin azalması durumunda çalışanların gelir kayıplarını azami ölçüde telafi etmek için kısa çalışma uygulaması yeniden düzenlenmişti, bu kapsamda normal şartlarda kısa çalışma ödeneğine hak kazanmak için gerekli olan son 3 yılda 600 gün prim ödeme şartı 450 güne; kısa çalışma başlamadan önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olma şartı ise 60 güne düşürülmüştü. Ayrıca madde kapsamında yapılan başvuru tarihini ve/veya kısa çalışma ödeneğinin süresini sektörel olarak ayrı ayrı veya bir bütün olarak 31 Aralık 2020 tarihine kadar uzatma konusunda Cumhurbaşkanına da yetki verilmiş. Bu yetki çerçevesinde Cumhurbaşkanı da normalde 3 ay süreli olan kısa çalışma uygulamasını Ekim ayı sonuna kadar uzatmış ve toplamda 7 aya çıkarmıştı. (Bkz. Kısa Çalışma – İşçi Çıkarma Yasağı ve Ücretsiz İzin Uygulamasında Süreler Tekrar Uzatıldı) Yapılacak düzenlemeyle, pandeminin ekonomik etkilerin devam etmesi ve güncel ihtiyaçlar çerçevesinde zorlayıcı koşulların sürdüğü göz önünde bulundurularak Cumhurbaşkanına tanınan yetkinin 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılacak, dolayısıyla Cumhurbaşkanı koronavirüs salgını kaynaklı kısa çalışma süresini bu tarihe kadar uzatabilecek.

• İşsizlik Sigortası Kanununa eklenen geçici 26 ncı maddeyle, pandemiye bağlı kısa çalışma veya ücretsiz izin uygulamasını erken sona erdirip normal çalışmaya geçen işverene, 31 Aralık 2020 tarihini geçmemek ve üç aya kadar uygulanmak üzere prim desteği getirilmişti. (Bkz. Kısa Çalışma ve Ücretsiz İzni Bitirip Normal Çalışmaya Dönen İşverene Teşvik Geldi) Yapılacak düzenlemeyle işverene sağlanan bu normalleşme desteğinin uygulama süresinin 30 Haziran 2021 tarihine kadar uzatılabilmesi konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilecek.

Yukarıda belirtilen teşvik ve destek uygulamaları hakkında ayrıntılı bilgiler SGK Teşvik Rehberi sayfasında yer almaktadır.

Yeni Teşvik ve Destekler

• Ekonominin normalleşmesiyle birlikte artacak ekonomik aktivitenin istihdamla desteklenmesi amacıyla işverenler tarafından 2019/Ocak-2020/Nisan döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki/dönemdeki sigortalı sayısına ilave olarak istihdam edilecek her bir sigortalı işçi için, her ay bu işverenlerin Sosyal Güvenlik Kurumuna ödeyecekleri tüm primlerden mahsup edilmek suretiyle destek sağlanacak. Bu destek kapsamında, işe alındığı tarihten itibaren fiilen çalıştırılacak sigortalılar için günlük 44,15 TL; ilave olarak işe alınacaklardan işveren tarafından ücretsiz izne ayrılacak olanlara ise günlük 39,24      TL nakdi ücret desteği verilecek. (isvesosyalguvenlik.com)